Γράφει ο Γιαννης Πεντσερετζιδης
Όσοι δεν είσαστε εξοικειωμένοι με αυτό το στυλ ιταλικού κωμικού δράματος και δη με τον Tornatore, και εστιάσετε μόνο στο αισθητικό μέρος της ταινίας και στην feel-good νοσταλγική ατμόσφαιρα, αυτά θα σταθούν αρκούντως ικανά για να σας κερδίσουν.
Η πολυ-αναμενόμενη ταινία του Giuseppe Tornatore, Baaria άνοιξε το φεστιβάλ Βενετίας, χωρίς να κερδίσει τίποτα.
Τελικά η βενζίνη του το έφτασε μόνο μέχρι τις Χρυσές Σφαίρες και δεν μπόρεσε να πλασαριστεί στην τελική πεντάδα των Oscars, παρότι το μελοδραματικό στυλ, η κλίμακα της παραγωγής αλλά βεβαίως και το όνομα του σκηνοθέτη του, ευνοούσαν φαινομενικά κάτι τέτοιο.
Αδίκως; Μάλλον δικαίως ...
Στο Baaria, όλη η γοητευτική αναπαράσταση εποχής, τελικά δεν μπορεί να υπερνικήσει την γραφικότητα των διαλόγων και τις καρικατούρες των χαρακτήρων που υποδύονται οι ηθοποιοί, αλλά και την κενότητα που βγάζει όλη η ταινία.
Η πλοκή και το σενάριο είναι εντελώς κενά γράμματα και όλα μοιάζουν να έχουν δημιουργηθεί για να εξυπηρετηθεί αυτό στο οποίο πετυχαίνει απόλυτα ...
...η συγκεκριμένη ταινία: η αναπαράσταση εποχής.
Παρόλα αυτά, η αρχή και το τέλος του Baaria είναι απλά τόσο ωραία ...
Ιδίως το τέλος, είναι αριστουργηματικό με όλη την έννοια.
Αυτό το μελοδραματικο-νοσταλγικο-παραμυθένιο twist στο τέλος, που δομικά κλείνει έναν κύκλο στο σενάριο, είναι τόσο γλυκό και δημιουργικό και τόσο “Tornatore”, που αξίζει να δείτε την ταινία μόνο και μόνο για αυτό.
Η αθεόφοβη η Monica Belloucci, δέχτηκε - έστω και τιμητικά - να κάνει ένα πέρασμα 10 δευτερολέπτων, απλά ως μια κοπέλα που χούφτωνε και φιλούσε ένας κάποιος οικοδόμος.
Κάπου ανάμεσα στη τοπική μαφία, στον ιταλικό στρατό του Μουσολίνι, τις αμερικάνικες δυνάμεις κατοχής και το ξεπέταγμα του κομμουνισμού, κάπου στη Σικελία (Bagheria ή αλλιώς Baaria), μεγαλώνει ο Πεπίνο (Francesko Scianna), κατ’ ουσία η κινηματογραφική απεικόνιση του πατέρα του Tornatore, μιας και η ταινία είναι βιογραφική.
Προσπαθεί να είναι πολιτική κωμωδία, αλλά μάλλον δεν θα πείτε ότι αυτό είναι το φόρτε της.
Η ταινία με τον κλασικό Italian way προσπαθεί να μας διηγηθεί με χιούμορ τα χρόνια του πατέρα του Tornatore και παραπλεύρως και του ιδίου.
Παράλληλα, μέσω των ωραίων σκηνικών, αλλά και της όμορφης κίνησης κάμερας (πολλά ακριβά πλάνα με γερανό) και τις ωραίες γωνίες λήψης, ζωγραφίζει μια φοβερή αναπαράσταση εποχής, με πολλές λεπτομέρειες της καθημερινότητας της ζωής ενός ιταλικού χωριού της προπολεμικής και μεταπολεμικής περιόδου.
Η αναπαράσταση εποχής του Tornatore είναι μεν στυλιζαρισμένη και άκρως γραφική, έχει όμως μια ειδοποιό διαφορά από αυτές άλλων σύγχρονων ευρωπαίων και μη σκηνοθετών.
Εκεί που άλλοι σκηνοθέτες, εμφανίζουν λουστραρισμένους πλακόστρωτους δρόμους, πεντακάθαρα και φρεσκοσιδερωμένα κουστούμια, φρεσκοβαμμένα κτίρια εποχής και γενικώς κάτι generic studio settings, ο Τορνατόρε εμφανίζει λάσπη, βρωμιά, ιδρώτα, πεσμένους σοβάδες, άθικτη γραφικότητα (η ταινία γυρίστηκε εν μέρει στην Τυνησία, γιατί προσέγγιζε περισσότερο την εικόνα της Σικελίας πριν 70 χρόνια).
Πετυχαίνει έτσι, μπορούμε να πούμε μια “στυλιζαρισμένη ρεαλιστικότητα”.
Υπήρξαν μεγάλες αντιδράσεις από φιλοζωικές για τη σκηνή όπου γίνονται σφαγές αγελάδων και του ζεστού αίματος που στριμώχνονται για να πάρουν οι χωρικοί.
Οι σφαγές αυτές ήταν αληθινές, αλλά ο Tornatore δικαιολογήθηκε πως η σκηνή γυρίστηκε σε σφαγείο και ότι οι αγελάδες έτσι και αλλιώς θα σφάζονταν.
Στην Ελλαδα θα το δουμε από την Odeon στις 29 Ιουλίου 2010.
Δείτε το trailer.
