Γράφει ο Γιώργος Καραμάνος.
Τον εικοστό αιώνα η ανθρωπότητα γνώρισε έναν από τους μεγαλύτερους κινδύνους της, τον ολοκληρωτισμό.
Όσα και να γραφτούν, όσα και αν ειπωθούν θα είναι λίγα μπροστά στα γεγονότα που διαδραματίστηκαν την εποχή του Ναζισμού.
Αυτή είναι μια πολίτικη και κοινωνική αλήθεια που δεν πρέπει σε καμιά περίπτωση να ξεχνάμε.
Όμως αναρωτιέμαι, στον κινηματογραφικό κόσμο και ιδιαίτερα μετά από εξαιρετικές ταινίες όπως το La Vie Est Belle και το The Pianist ή ακόμα και το Inglourious Basterds, μπορούμε να παρακολουθήσουμε άλλη μια δραματική ταινία που εξιστορεί την κόλαση που πέρασαν οι Εβραίοι;
Με όλο τον σεβασμό, όχι.
Και επειδή οι καιροί είναι περίεργοι και δεν θέλω να παρεξηγηθώ, θα το διατυπώσω καλυτέρα.
Μετά από τόσες ταινίες που αναφέρονται σε αυτή την παθογένεια της ανθρώπινης φύσης που ακούει στο όνομα «ολοκληρωτισμός», οφείλω να παραδεχτώ πως μια πολωνικής παραγωγής ταινία που θέλει να ασχοληθεί με ένα τέτοιο ζήτημα δεν κερδίζει το ενδιαφέρον μου.
Το σενάριο του In Darkness μας ταξιδεύει στην Πολωνία της δεκαετίας του '40 οπού πλέον οι Ναζί όχι μόνο έχουν κυριαρχήσει, αλλά έχουν δημιουργήσει και στρατόπεδα συγκεντρώσεως για τους Εβραίους.
Οι συνθήκες διαβίωσης είναι άθλιες και άνθρωποι βασανίζονται καθημερινά.
Το περιβάλλον αρρωστημένο και οι εικόνες δυστοπικές.
Σε μια παράλληλη ιστορία, γνωρίζουμε και τον Leopold Socha (Robert Wieckiewicz), έναν Πολωνό που ευτυχώς για τον ίδιο δεν είναι Εβραίος.
Κανονικά δουλεύει ως συντηρητής υπόνομων αλλά παράλληλα καταπιάνεται και με άλλες «επιχειρηματικές» κινήσεις.
Η ζωή του Leopold αλλάζει ραγδαία την ημέρα που ακούει έναν θόρυβο στους υπονόμους.
Γνωρίζοντας τους καλύτερα από κάθε άλλον, αμέσως αντιλαμβάνεται τι συμβαίνει.
Μια ομάδα Εβραίων, στην απεγνωσμένη της προσπάθεια να μην εκτελεστεί, έχει τρυπώσει στο πολύπλοκο δίκτυο των υπονόμων.
Ο πρωταγωνιστής μας σχεδόν εκβιαστικά προσπαθεί να τους πείσει να κάνουν μια συμφωνία όπου αυτός θα τους κρύβει και θα τους φέρνει τα απαραίτητα για να επιβιώσουν, ενώ αυτοί θα παραμένουν ασφαλείς στην υπόγεια φυλακή τους.
Ως μικροαπατεώνας η πρώτη του σκέψη είναι να τους πάρει όλα τους τα λεφτά και μετά να τους καταδώσει, αλλά η συνεχεία είναι διαφορετική.
Γιατί βλέπει τι περνάνε αυτοί οι άνθρωποι.
Αρχίζει να συνειδητοποιεί πως ο Ναζισμός είναι αυταπόδεικτα μια πληγή στην ιστορία του κόσμου.
Έτσι, χωρίς πολίτικη συνείδηση και χωρίς πολύ σκέψη, ο Leopold γίνεται ο προστάτης τους.
Φυσικά οι Γερμανοί αρχίζουν να υποψιάζονται.
Η οικογένεια του πρωταγωνιστή δοκιμάζεται από τα γεγονότα που συμβαίνουν μέσα στους υπονόμους και η στάση που επιλέγει να κρατήσει ο κεντρικός ήρωας, θέτει την ζωή του σε κίνδυνο.
Φαντάζομαι πως δεν χρειάζεται καν να το πω εγώ, αλλά πώς καταφέρνεις να μεταφέρεις μια τέτοια ιστορία στο σινεμά;
Πολύ απλά δεν τα καταφέρνεις πειστικά.
Μέσα του εμπεριέχει κάποιες ακόμα υποϊστορίες όπως έναν έρωτα που διαδραματίζεται μέσα στους υπόνομους, αλλά ούτε αυτό δεν είναι αρκετό.
Ουσιαστικά, αυτό που παρακολουθούμε σ'όλη την διάρκεια της ταινίας (η όποια είναι 145 λεπτά παρακαλώ!) είναι τρομαγμένους Εβραίους να κρύβονται και έναν τύπο να προσπαθεί να τους βοηθήσει απεγνωσμένα.
Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και με την κινηματογράφηση της ταινίας.
Πώς ακριβώς μπορεί ο σκηνοθέτης να δημιουργήσει ένα έργο σε ένα τέτοιο μέρος;
Όπως κατάλαβε και ο ίδιος απλά δεν γινόταν λόγω του σκοτεινού περιβάλλοντος, για αυτό και φρόντισε να βγάζει που και που έναν από τους πρωταγωνιστές του έξω.
Όμως ούτε αυτό μας καλύπτει.
Στο In Darkness έχουμε να κάνουμε πραγματικά με μια σκηνοθεσία ...in darkness.
Και αν αυτό συνδυαστεί με τους αργούς διαλόγους και την αδιάφορη πλοκή του τότε η απογοήτευση είναι ακόμα μεγαλύτερη.
Ο μόνος που ως ένα σημείο σώζει την ταινία είναι ο πρωταγωνιστής της, Robert Wieckiewicz.
Με μια κλασικού τύπου ερμηνεία που εμπεριέχει πολλά θεατρικά στοιχεία, αναδεικνύεται ως ο απόλυτος κεντρικός ήρωας του έργου αφήνοντας όλους τους υπόλοιπους μίλια μακριά του σε ερμηνευτικό επίπεδο.
Οι περισσότερες ουρλιάζουν και κλαίνε παρακαλώντας για βοήθεια ενώ βέβαια δεν λείπουν και τα απαραίτητα ξεμαλλιάσματα.
Μια ακόμη λαμπρή εξαίρεση σε όλη την μετριότητα της ταινίας αποτελεί η κλασσική μουσική που έχουν επιλέξει ως soundtrack.
Δυστυχώς όμως, όσοι πάτε να δείτε το In Darkness, δεν θα την απολαύσετε ούτε αυτή ιδιαίτερα αφού για έναν ανεξήγητο λόγο, σπάνια θα ακούσετε μουσική υπόκρουση κατά την διάρκεια της ταινίας.
Το In Darkness είναι μια κλασσική ιστορία σχετικά με το ολοκαύτωμα τον Εβραίων και τα βάσανα που πέρασαν.
Δεν έχει να δώσει τίποτα το καινούργιο και σε κανένα επίπεδο δεν συγκρίνεται με παλαιότερες ταινίες παρόμοιας θεματολογίας.
Σκοτεινά πλάνα, αργοί διάλογοι και μέτριες ερμηνείες που κουράζουν.
Ως ταινία δεν αποτελεί πρότυπο σύγχρονου ευρωπαϊκού κινηματογράφου και σε καμιά περίπτωση δεν προτείνεται.
Για κάποιο λόγο που εγώ προφανώς δεν κατάλαβα, η ταινία ήταν υποψήφια για Oscar Ξενόγλωσσης ταινίας στη φετινή απονομή.
Επίσης, ίσως να θέλετε να διαβάσετε και το preview του Χατζηπαπά πριν λίγους μήνες, ΕΔΩ.
Στις ελληνικές αίθουσες από 20 Σεπτεμβρίου.
In Darkness trailer από FilmBoy-gr
1.jpg)
