Γράφει ο Γιώργος Καραμάνος.
Με αυτόν τον ομολογουμένως άκυρο τίτλο, αυτό το documentary (ή mocumentary καλύτερα), δεν μας προϊδεάζει για τίποτα.
Μετά όμως από πολύ ψάξιμο και αρκετές ώρες αναζήτησης αργότερα, το μόνο που μπορώ να πω είναι πως το Exit Through The Gift Shop (υποψήφιο για Oscar Καλύτερου ντοκιμαντέρ το 2011) είναι μια μοναδική ταινία.
Μια ταινία που, αν ισχύουν αυτά που λέγονται, αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα practical jokes στην ιστορία του κινηματογράφου και στην εικόνα του Hollywood.
Ξεκινώντας με ήρεμο τρόπο, το Exit Through The Gift Shop μας μεταφέρει στους δρόμους του Los Angeles όπου ένας τρελός κινηματογραφιστής (ή έστω camera man) αποθανατίζει διάσημους street artists εν ώρα δράσης...
Το πρώτο μισάωρο είναι μια κλασσική αφήγηση του τρόπου με τον οποίο σκέπτονται οι καλλιτέχνες του δρόμου και της τέχνης του graffiti.
Όμως αυτό που κάνει ιδιαίτερη την ταινία είναι πως δεν επικεντρώνεται σε αυτούς τους καλλιτέχνες αλλά στον τύπο που τους τραβάει με την κάμερα, τον Thierry Guetta.
Ο Thiery Guetta λοιπόν έχει ένα όνειρο.
Να κάνει το πιο ολοκληρωμένο ντοκιμαντέρ που έχει βγει για το graffiti.
Όταν όμως ο Guetta έρχεται κοντά με τον σπουδαιότερο καλλιτέχνη του δρόμου, τον Banksy, ολόκληρη η ζωή του αλλάζει.
Ο Banksy - που αποτελεί μια από τις σημαντικότερες φιγούρες της graffiti κουλτούρας - καταφέρνει να τον κάνει να δει τον κόσμο από διαφορετική οπτική γωνία.
Έτσι, όσο η σχέση των δυο κεντρικών ηρώων αναπτύσσεται, τόσο ο Guetta αρχίζει να συνειδητοποιεί και την δίκια του έφεση προς το street art.
Το ντοκιμαντέρ αλλάζει τελείως κλίμα, και αφού μας εξηγεί ποιος είναι εν τέλει αυτός ο μυστήριος άνθρωπος που ακούει στο όνομα Banksy, καταπιάνεται και πάλι με τον βασικό του πρωταγωνιστή, τον Guetta, ο οποίος αφού υιοθέτει το ψευδώνυμο Mr. Brainwash, αποφασίζει να κατακτήσει το Los Angeles μέσω της τέχνης του.
Κάντε λίγο υπομονή λοιπόν, γιατί αυτό θα σας το αποκαλύψω μονάχα στο τέλος του review.
Καθώς η ταινία συνεχίζει, αρχίζεις και εσύ να παρατηρείς κάποια από τα οξύμωρα χαρακτηριστικά της.
Πρώτον ότι ο Banksy, χωρίς προφανή λόγο, έχει σχεδόν το ίδιο πρωταγωνιστικό ρόλο με τον κεντρικό ηρώα.
Δεύτερον, ότι ο Mr. Brainwash δεν είναι αυτό ακριβώς που θα χαρακτήριζες καλλιτέχνη.
Για να είμαι ειλικρινής, περισσότερο μοιάζει με έναν τρελό Γάλλο που αρέσκεται να καταγράφει γεγονότα, πάρα με μια καλλιτεχνική περσόνα που θα κατακτήσει το Hollywood μέσα από τις δημιουργίες της.
Την σκηνοθεσία του ντοκιμαντέρ, την έχει αναλάβει ο διάσημος Banksy, και μπορώ να πω πως κάνει αρκετά καλή δουλειά.
Αν εξαιρέσεις το πρώτο μισάωρο που ουσιαστικά είναι η εισαγωγή του χαρακτήρα του Guetta (a.k.a Mr.Brainwash) όλη η υπόλοιπη σκηνοθεσία είναι εξαιρετική.
Επικεντρωμένος περισσότερο σε αυτό που αποκαλούμε τέχνη πάρα στην υπόλοιπη κουλτούρα του δρόμου, πετάει από την σκηνοθεσία του όλα τα περιττά και κρατάει τους χαρακτήρες και την τρέλα τους.
Με αυτόν τον τρόπο καταφέρνει να κάνει το ντοκιμαντέρ πιο χάλαρο και πιο προσωποκεντρικό χωρίς να σε κουράσει.
Ίσως να υπάρχουν κάποια σημεία που το mocumentary να κάνει κάποιες μικρές κοιλιές τις οποίες όμως εύκολα παραβλέπει κανείς.
Οι λήψεις από ερασιτεχνική κάμερα συνδυάζονται πολύ όμορφα με το γρήγορο μοντάζ και την στιλάτη μουσική που έχουν επιλέξει.
Χωρίς να νιώθεις πως προσπαθούν να σου εξηγήσουν πως είναι η ζωή στα ghetto γίνεσαι και εσύ κομμάτι αυτής της ιστορίας.
Ωστόσο, μελανό σημείο αποτελούν οι αφηγήσεις του Mr.Brainwash, που επαναλαμβάνεται συνεχώς.
Για να το θέσω όσο πιο απλά μπορώ, ο Banksy είναι ο ορισμός του αντιδραστικού καλλιτέχνη.
Δεν είναι απλά ένας ακτιβιστής, ή ένας έντονα πολιτικοποιημένος άνθρωπος των τεχνών.
Είναι κάτι πολύ παραπάνω.
Και πως σκέφτηκε να εκδικηθεί όλο αυτό το ξεπουλημένο σύστημα αναπαραγωγής καλλιτεχνών;
Μα φυσικά με το απόλυτο Practical Joke.
Έτσι, δημιούργησε εξ'αρχής έναν νέο καλλιτέχνη, τον Mr.Brainwash.
Τον προώθησε, του έδωσε δύναμη, και δημιουργικότητα.
Μέσα σε λίγες εβδομάδες τον έκανε το νούμερο ένα όνομα στον κόσμο από το τίποτα.
Και αν δεν το καταλάβατε, να το πω πιο απλά.
Ο Mr. Brainwash δεν υπήρξε πότε.
Ο Guetta δεν ήταν τίποτα παραπάνω από ένας μέτριος κινηματογραφιστής.
Η εκδίκηση του Banksy ήταν τόσο δυνατή που κατάφερε να ανατινάξει ένα ολόκληρο σύστημα στον αέρα.
Αυτά που σας μεταφέρω, δεν έχουν επισημοποιηθεί πότε.
Δεν είναι φήμες, αλλά δεν αποτελούν και την απόλυτη αλήθεια.
Όμως το Exit Through The Gift Shop, αυτά ακριβώς περιγράφει.
Τον τρόπο δηλαδή που ο Mr. Brainwash κατέκτησε τον κόσμο της ζωγραφικής.
Μέσω του κινηματογράφου, ο Banksy ρίχνει άλλη μια γροθιά στο στομάχι του καλλιτεχνικού κατεστημένου.
Έτσι, μπορεί να του χάρισα το εφτάρι μου, αλλά αν ό,τι σας είπα το επιβεβαιώσετε και εσείς, τότε μπορείτε να καταλάβετε πως η βαθμολογία της ταινίας ανεβαίνει κατακόρυφα.
Στις αίθουσες από 1η Νοεμβρίου.
1.jpg)
