Γράφει ο Κωνσταντίνος Παναγιώτου.
Οι περισσότεροι σκηνοθέτες δεν διαθέτουν το απαραίτητο ειδικό βάρος προκειμένου να πιάσουν ένα θέμα που «καίει», αρκετά σταθερά προκειμένου να το παρουσιάσουν στο κοινό αλλά παράλληλα χωρίς οι ίδιοι να… τσουρουφλιστούν.
Ο Mohamed Diab – στον οποίο αναγνωρίζεται ως ελαφρυντικό το γεγονός πως επιχείρησε το ντεμπούτο του ως σκηνοθέτης στο χώρο - ανήκει σε εκείνη την κατηγορία ανθρώπων που θα πέταγαν την «καυτή πατάτα» από τα χέρια τους από τη στιγμή που η θερμοκρασία άρχισε να γίνεται ανυπόφορη.
Ο εν λόγω κύριος αποφασίζει να ασχοληθεί με ένα θέμα που δεν «καίει» απλά, «ζεματάει».
Η ανισότητα των δύο φύλων στις ανατολίτικες χώρες (κυρίως), είναι ένα φαινόμενο – ντροπή για το ανθρώπινο γένος.
Το «678» τολμάει να στιγματίσει όσους επιμένουν να παραβιάζουν τα δικαιώματα των γυναικών στην Αίγυπτο (Αιγυπτιακή παραγωγή γαρ) αλλά με τρόπο τελικά αρκετά επιφανειακό και χωρίς να προβάλλει τον πόνο αυτών των άτυχων υπάρξεων, στο βαθμό που θα μπορούσε να το κάνει.
Ο ελληνικός τίτλος αποτυπώνει σε μεγάλο βαθμό το περιεχόμενο της ταινίας καθώς μεγάλο μέρος της, διαδραματίζεται στο συγκεκριμένο λεωφορείο.
Στους δρόμους του Καΐρου επικρατεί το… αδιαχώρητο.
Τα μέσα μαζικής μεταφοράς ιδιαίτερα φτωχά, λόγος που οδηγεί και στο ανάλογο «μποτιλιάρισμα» σε αυτά.
Η κατάσταση ειδικά στο λεωφορείο 678 είναι τραγική.
Οι άνθρωποι στοιβάζονται ο ένας πάνω στον άλλο, με αποτέλεσμα να βρίσκουν πρόσφορο έδαφος κάποια «όντα» - ανθρώπους δεν μπορείς να τους χαρακτηρίσεις εύκολα - προκειμένου να «βάλουν χέρι» σε όποια γυναίκα κυκλοφορεί εκεί.
Τα όσα -τραγικά- συμβαίνουν στο λεωφορείο παρ’ όλα αυτά, είναι απλά πταίσματα μπροστά στη γενικότερη νοοτροπία της πλειοψηφίας του ανδρικού κοινού.
Γίνεται λόγος για πλειοψηφία γιατί προφανώς και υπάρχουν και οι φωτεινές εξαιρέσεις που αφορούν κυρίως νέους και μορφωμένους ανθρώπους.
Όσο αφορά τους υπόλοιπους, τα πράγματα είναι τραγικά.
Για αυτούς οι γυναίκες προφανώς είναι κατώτερα όντα, προορισμένες μόνο για να ικανοποιούν τις σεξουαλικές ορμές του.
Σεβασμός μηδέν ενώ δεν τίθεται καν θέμα διεκδίκησης του δίκιου τους.
Εδώ ισχύει ο νόμος της ζούγκλας άλλωστε.
Δίκιο έχει ο ισχυρότερος (στην προκειμένη περίπτωση οι άνδρες).
Αυτό το τελευταίο το γνωρίζει καλά η Nelly (Nahel El Sabai) καθώς όταν αποφασίζει να καταθέσει μήνυση εναντίον ενός εγκληματία που προσπάθησε να τη ληστέψει ενώ παράλληλα την παρενόχλησε σεξουαλικά, ολόκληρο το σύστημα (με την οικογένεια της να λογίζεται μέσα σε αυτό) επαναστατεί και τη νουθετεί να μην τραβήξει το σκοινί στα άκρα.
Η ίδια όμως μοιάζει αποφασισμένη.
Παράλληλα, ο υπόλοιπος γυναικείος πληθυσμός της πόλης (της χώρας;) θεωρεί πως η Nelly δεν έχει δικαίωμα να διαμαρτυρηθεί.
Τόσο βαθιά ριζωμένη στις ψυχές αυτών των ανθρώπων είναι η αντίληψη πως οι γυναίκες είναι κατώτερα όντα ώστε οι τελευταίες δεν έχουν καν το κουράγιο να υπερασπιστούν τον εαυτό τους.
Βέβαια υπάρχουν και οι εξαιρέσεις.
Η Seba (Nelly Karim) για παράδειγμα, προσπαθεί να περάσει κάποια μηνύματα σε γυναίκες που έχουν πέσει θύματα βιασμού ή σεξουαλικής παρενόχλησης γενικότερα μέσα από συνεδρίες που διοργανώνει, μιας και η ίδια έχει βιώσει ανάλογο περιστατικό το οποίο μάλιστα της κατέστρεψε τη ζωή, αλλά τελικά αποδεικνύεται πως ο φόβος της κατακραυγής από την κοινωνία υπερτερεί της «δίψας» για δικαίωση.
Η μόνη που φαίνεται να ξυπνά από το λήθαργο είναι η Fayza (Boshra).
Βέβαια το ερώτημα είναι αν η επανάσταση της γίνεται ή όχι με το σωστό τρόπο.
Εδώ ο θεατής έχει τη δυνατότητα να βγάλει τα συμπεράσματα του και να καταλήξει στο κατά πόσο είναι θεμιτό ή όχι να επωμιστεί η Fayza το ρόλο του εκδικητή.
Αν ρωτάτε εμένα, ύστερα από την αηδία που μου προκάλεσε η συμπεριφορά των ανδρών απέναντι στην ίδια αλλά και στις υπόλοιπες γυναίκες, της δίνω χίλια μπράβο και τη δικαιολογώ απόλυτα.
Το ίδιο φαίνεται πως σκέφτεται και ο επιθεωρητής Essam (Maged El Kedwany) καθώς όταν την υποψιάζεται για το τραυματισμό αρκετών «ζώων» που συνηθίζουν να παρενοχλούν σεξουαλικά γυναίκες, την αντιμετωπίζει με διαφορετικό και πιο ευγενικό τρόπο από ότι θα έκανε η υπόλοιπη κοινωνία.
Ρόλο σε αυτό φυσικά παίζει και η μόρφωση του.
Τόνισα και πριν, η μόρφωση και η παιδεία αποτελούν σημαντικά κριτήρια στη διαμόρφωση μίας -αν μη τι άλλο- πιο ανθρώπινης προσωπικότητας.
Εν πάση περιπτώσει, εδώ το ζουμ γίνεται στα ανθρωπάρια, αυτούς που κουβαλώντας ένα λεμόνι στις τσέπες, πλησιάζουν διάφορες γυναίκες και «ακουμπάνε» πάνω τους.
Αν αυτές δεν διαμαρτυρηθούν περνάνε σε … περεταίρω πράξεις ενώ αν υψώσουν τη φωνή τους απλά βγάζουν το λεμόνι από τη τσέπη και δικαιολογούνται λέγοντας πως αυτό στην ουσία ακούμπησε πάνω τους.
Τι γίνεται όμως όταν η διαμαρτυρία από απλή φωνή καταλήγει σε … μαχαίρωμα;
Παρατηρείται μία αξιοπρόσεκτη αλλαγή στη συμπεριφορά των ανδρών…
Οι Seba, Fayza και Nelly ενώνουν τις δυνάμεις τους σε έναν άνισο αγώνα απέναντι σε αρχαιότατες πεποιθήσεις και κολλημένους και πωρωμένους ανθρώπους.
Ποιά θα λυγίσει;
Ποια θα συνεχίσει μέχρι τέλους τη μάχη;
Τα παραπάνω ερωτήματα θα μπορούσαν να αποτελέσουν την αρχή μίας τεράστιας συζήτησης με θέμα τα ανθρώπινα δικαιώματα προφανώς.
Θα μπορούσαν να μετουσιωθούν σε ένα άριστο φιλμ που δεν είχε λόγο να ζητήσει ούτε τρομερά εφέ ούτε απίστευτες ερμηνείες.
Κάθε ταλαιπωρημένη γυναίκα σε τούτο τον πλανήτη μπορεί άνετα να μπει στο πετσί του συγκεκριμένου ρόλου άλλωστε.
Θα… θα… θα… ο Mohamed Diab, πετάει στον κάλαθο των αχρήστων τα περισσότερα από τα… εκ γενετής αβαντάζ της υπόθεσης, δίνοντας την αίσθηση πως ακουμπάει άκρως επιφανειακά το θέμα, στην προσπάθεια του , όπως είπαμε και παραπάνω να μην «καεί».
Έτσι χαραμίζεται μία πολύ καλή ευκαιρία για το πέρασμα στο μυαλό και στη ψυχή του θεατή ένα διαχρονικό μήνυμα.
Το όλο πρόβλημα μου, το flat σκηνικό και η επιδερμική αφή στα όσα μπορούσε να πάρει από το όλο concept ο Diab, γίνεται ακόμα εντονότερη αν σκεφτεί κανείς πως οι ηθοποιοί ήταν στην πλειονότητα τους εξαιρετικοί.
Με προεξέχουσες τη Nelly Karim και τη Boshra το καστ ομορφαίνει το όλο σκηνικό, που τελικά όμως βυθίζεται στο βούρκο της αδιαφορίας.
Πάντως υπάρχουν και κάποια πιπεράτα στοιχεία που προσθέτουν ίντριγκα και ενδιαφέρον στην όλη υπόθεση.
Πιο συγκεκριμένα: Πρώτον, Ο τραγουδιστής της ποπ, Tamer Hosny μήνυσε την παραγωγή επειδή χρησιμοποίησε ένα από τα τραγούδια του χωρίς άδεια και ενώ ο ίδιος δεν ήθελε να εμπλακεί το όνομα του στα της ταινίας.
Δεύτερον, έγιναν προσπάθειες για διακοπή προβολής της ταινίας επειδή ειπώθηκε πως δεν κολάκευε την Αίγυπτο και τρίτον, ο Mahmoud Hanfy Mahmoud, εκπρόσωπος της Ένωσης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και της Κοινωνικής Δικαιοσύνης, επίσης απαίτησε να απαγορευτεί η προβολή της καθώς θεώρησε πως ενθάρρυνε τις γυναίκες να μαχαιρώνουν τους άντρες στα γενετικά όργανα.
Οι ιθύνοντες απάντησαν πως η ταινία δεν ενδιαφέρεται να περάσει τέτοιου είδους μηνύματα και πως μιλάει μόνο για την αυτό-άμυνα των γυναικών και κάπου εκεί το θέμα έληξε.
Ντόρος και φασαρία σχεδόν για το τίποτα κατά τη γνώμη μου, καθώς μία ταινία που θα μπορούσε να είναι το κύριο όπλο για την αφύπνιση μεγάλης μάζας του πληθυσμού, κατέληξε να αποτελέσει ακόμη μία μέτρια έως σχετικά αδιάφορη τελικά παραγωγή.
Κρίμα γιατί το θέμα που διαπραγματευόταν ήταν άκρως σοβαρό και πανανθρώπινο.
Στις αίθουσες από 18 Απριλίου.
1.jpg)
