Γράφει ο Κωνσταντίνος Χατζηπαπάς.
Για πολλά μπορείς να κατηγορήσεις τον Ιάπωνα σκηνοθέτη Takashi Miike, αλλά κανείς δεν θα μπορούσε να του καταλογίσει έλλειψη εύρους.
Μερικές από τις ταινίες του υπήρξαν σκοπίμως προκλητικές, όπως το Ichi The Killer ή το Audition, προκαλώντας μάλιστα διεθνή κατακραυγή για την τολμηρή απεικόνιση της – διαστροφικής για πολλούς – βίας …αλλά αυτά τα είπαμε και στο review της πιο πρόσφατης ταινίας του, το 13 Assassins, πριν δυο χρόνια.
Το οποίο βέβαια, εκτός από το πιο φιλόδοξο και mainstream φιλμ του παραγωγικού σκηνοθέτη, και φυσικά εξίσου βίαιο και με δυνατές σκηνές βίας, ήταν και η πρώτη του ενασχόληση με τους σαμουράι.
Το Hara-Kiri: Death of a Samurai απέχει από το βίαιο σινεμά του Takashi Miike και τα μοναδικά κοινά με το 13 Assassins είναι ότι και τα δύο είναι remake παλαιότερων ταινιών και ότι και τα δύο επιδιώκουν να επαναπροσδιορίσουν τον μύθο των σαμουράι.
Το 13 Assassins το βρήκα μετριότατο στο σύνολό του, αλλά το Hara-Kiri είναι ένα συγκλονιστικό δράμα, που θα αποζημιώσει απόλυτα όσους κάνουν υπομονή κατά το πρώτο μισάωρο, στο οποίο οι σκέψεις εγκατάλειψης θα σας είναι έντονες.
To Hara-Kiri: Death of a Samurai είναι remake του βραβευμένου Harakiri του 1962 και αποτελείται σε μεγάλο βαθμό από δύο flashbacks, το ένα (το πρώτο) σχετικά σύντομο, και το άλλο πιο περίτεχνο και αφηγηματικό, που βάζει τους κύριους χαρακτήρες στο κάδρο και βοηθά να καταλάβουμε τα γεγονότα στο ‘τώρα’ (δηλαδή στα τέλη του 17ου αιώνα), εκεί που τα αφήσαμε με την αρχή της ταινίας.
Το φιλμ ξεκινά με έναν αδέκαρο ronin, τον Hanshiro Tsugomo (Ichikawa Ebizo), που εμφανίζεται στα ανάκτορα μιας φυλής σαμουράι με επικεφαλής τον Saito (Koji Yakusho, 13 Assassins), και ζητά την άδεια να διαπράξει seppuku (‘χαρακίρι’) στην αυλή τους, αφού ένας τέτοιος τιμημένος θάνατος υποτίθεται πως θα παρέχει αξιοπρέπεια για τη μετά θάνατο ζωή.
Στη συνέχεια ξεκινά το πρώτο flashback, με τον Saito να εξηγεί τι απέγινε με έναν άλλο αδέκαρο ronin που εμφανίστηκε στο κατώφλι του και ζήτησε το ίδιο πράγμα.
Αποδείχθηκε ότι εκείνος, ο Motome Chijiwa (Eita), δεν ήταν στην πραγματικότητα ένας πραγματικός ronin, αλλά ένας ζητιάνος που ήλπιζε ότι η απειλή της αυτοκτονίας θα προκαλούσε συμπάθεια και θα συγκέντρωνε λίγα λεφτά ή μια εργασία.
Προφανώς, αυτό ήταν κοινό κόλπο εκείνη την εποχή, αλλά ο Saito και οι σαμουράι του δεν ενέδωσαν και επέμεναν να κάνει ο Motome χαρακίρι έστω και αν το σπαθί του ήταν …από μπαμπού (και δεν ξέρετε πόσο δύσκολο κι επώδυνο είναι να μαχαιρωθείς με μπαμπού!).
Ο Saito λοιπόν, ρωτά τον Tsugomo αν κι αυτός είναι άλλος ένας απατεώνας, αλλά γίνεται σύντομα σαφές ότι ο Tsugomo μιλάει πάρα πολύ σοβαρά, και μάλιστα έχει τη δική του ιστορία να πει – η δεύτερη αναδρομή της ταινίας και το συγκλονιστικότερο κομμάτι του φιλμ, το οποίο ευτυχώς είναι μεγάλο.
Δεν θα εκπλαγείτε όταν μάθετε ότι ο Tsugomo έχει μακροχρόνια σχέση με τον Chijiwa (το ‘λέει’ το trailer), η οποία σχέση περιγράφεται με ένα νηφάλιο προβληματισμό των δοκιμασιών που αντιμετώπιζαν οι Ιάπωνες τότε, και με μερικές από τις πιο συγκλονιστικά δραματικές στιγμές στον παγκόσμιο κινηματογράφο.
Στη πραγματικότητα, ο Miike παρουσιάζει εδώ την "άλλη πλευρά" του μύθου των σαμουράι, τον ίδιο μύθο που παρουσιάστηκε με πιο ηρωικό τρόπο από θρυλικούς σκηνοθέτες όπως ο Akira Kurosawa.
Όσοι είναι συνηθισμένοι στην υπερκινητική πλευρά του Miike (κι εγώ μαζί), θα τα βρούνε σκούρα στην αρχή του Hara-Kiri: Death of a Samurai, γιατί είναι μια θλιβερή εμπειρία, που παίρνει το χρόνο της για να αναπτύξει μια μακρά ιστορία εκδίκησης, και να αποκαλύψει κάποιες όχι εντελώς απροσδόκητες αλληλεξαρτήσεις μεταξύ των χαρακτήρων.
Ειδικά όμως εδώ, η μαεστρία του Miike είναι προφανής, αφού δείχνει ότι δε χρειάζεται μόνο ακραία δράση και βία για να δημιουργήσει μια συναρπαστική κινηματογραφική εμπειρία.
Διαθέτει μια εκπληκτικής συναισθηματικής έντασης ιστορία και μια καταπληκτική ερμηνεία από τον Ebizo Ichikawa (έναν άσημο ηθοποιό με μόλις τρεις ταινίες στην 8χρονη καριέρα του), που μαζί με την εξαιρετική φωτογραφία και το τεράστιο σκηνοθετικό του ταλέντο, φτιάχνουν ένα απίστευτα δυνατό δράμα, που θα το έλεγα αριστούργημα …αν άρχιζε από το 30’.
Στην αρχή βλέπουμε διαλόγους των υπαρχηγών και του ίδιου του Saito μέσα στα χάρτινα κενά δωμάτια - που τόσο μου έκαναν εντύπωση στις πρώτες ταινίες Ασιατικού κινηματογράφου που παρακολούθησα, αλλά αργότερα με έκαναν να νοιώθω άβολα και βαρετά – να συζητάνε για το ενδεχόμενο άλλης μιας απάτης μέσω χαρακίρι.
Και επειδή ακόμη δεν έχεις μπει στο πνεύμα της ιστορίας, σου φαίνεται απελπιστικά βαρετό όλο αυτό.
Δυστυχώς, διαρκεί κάμποσο.
Ειλικρινά όμως, σαν ξετυλίγεται η ιστορία, και ειδικά στη μεγάλη αναδρομή, έχεις γαντζωθεί από τη πλοκή και δεν υπάρχει περίπτωση να την αφήσεις από τα μάτια σου.
Ο Miike δεν ασχολείται με μάχες και αίμα (αν και η σκηνή του ψεύτικου χαρακίρι θα σας κάνει να …ανατριχιάσετε), και ακόμη και η τελική αναμέτρηση του Tsugumo με καμιά 50ριά σαμουράι, γίνεται χορογραφικά και αναίμακτα.
Το Hara-Kiri: Death of a Samurai ήταν για μένα μια κινηματογραφική εμπειρία.
Μολονότι έφτασα πολύ κοντά στο να μην την ολοκληρώσω, είμαι απίστευτα τυχερός που τελικά την είδα και μπόρεσα να γράψω αυτό το review.
Γιατί, όταν βλέπεις τέτοιες ταινίες, έχεις υποχρέωση να προσπαθήσεις να πείσεις όσους περισσότερους μπορείς για να τη δουν.
Εξάλλου, στο 2013 βρισκόμαστε…πόσες πραγματικά καλές ταινίες μπορεί να πετύχεις;
Η ταινία έκανε πρεμιέρα το Μάιο του 2011 στις Κάννες, όντας η πρώτη ταινία με το 3D στο τίτλο του που πήγε στο διαγωνιστικό των Καννών και παίρνοντας υποψηφιότητα για Χρυσό Φοίνικα, ενώ προβλήθηκε σε λίγες αίθουσες των ΗΠΑ στις 20 Ιουλίου 2012.
Στην Ελλάδα κυκλοφορεί σε DVD από την Odeon με τίτλο ‘Χαρακίρι Ο Θάνατος Ενός Σαμουράι’.
Hara-Kiri: Death of a Samurai trailer από FilmBoy-gr