Γράφει ο Γιώργος Καραμάνος.
Η σιωπή που επικράτησε στον Δαναό μετά την δημοσιογραφική προβολή του Before Midnight, ίσως να ήταν και η μεγαλύτερη απόδειξη ότι η συγκεκριμένη ταινία ήταν αριστούργημα.
Αυτά τα πρώτα βουβά λεπτά ικανοποίησης και ταραγμένων βλεμμάτων.
Αυτή η σπάνια πλέον αίσθηση ότι παρακολούθησα κάτι αληθινό.
Όχι, μην ασχοληθείς με τον τρόπο που παρουσιάζει την Ελλάδα, αυτό είναι το τελευταίο που έχει σημασία.
Συγκέντρωσε την προσοχή σου στον Jesse (Ethan Hawke, Sinister) και την Celine (Julie Delpy, 2 Days in New York), που μεγάλωσαν τόσο ώστε να μας διηγηθούν το πιο πικρό κομμάτι της ιστορίας τους...
Ο έρωτας τους, που τόσο κόπιασαν για να κερδίσουν, πλέον έχει περάσει και ούτε ένα εξωτικός παράδεισος δεν μπορεί να το κρύψει αυτό.
Τα σαράντα τους φαίνονται δύσκολα.
Μια κρίση μέσης ηλικίας και η συνειδητοποίηση ότι και η δικιά τους «ανατολή» πλησιάζει είναι αυτό που τρέμουν.
Ο αποχωρισμός ανάμεσα στον Jesse και τον γιο του - από τον πρώτο του γάμο - είναι μονάχα το έναυσμα, για αυτό που θα ακολουθήσει.
Το φυτίλι που θα σιγοκαίει μέχρι που οι απλές καθημερινές συζητήσεις θα αλλάξουν ρότα και θα μετατραπούν σε υπαρξιακές και εν τελεί καταστροφικές.
Εξάλλου, οι δυο χαρακτήρες είναι τόσο ισχυροί που ένα μέρος σαν την Πελοπόννησο φαντάζει πολύ μικρό για να τους χωρέσει.
«Μου έχει λείψει να σε ακούω να σκέφτεσαι» της λέει ο Jesse, χωρίς όμως να το εννοεί απόλυτα.
Γιατί η αλήθεια είναι πως φοβάται για το τι κρύβεται στις σκοτεινές γωνίες του μυαλού της.
Φοβάται πως δεν θα είναι αρκετός για αυτήν.
Πως το "για πάντα" είναι μια έκφραση που πλέον δεν τους αντιπροσωπεύει.
Και εκείνη φοβάται, άλλωστε.
Γιατί είναι γυναίκα βλέπεις, και δεν μεγαλώνει τόσο ανώδυνα όσο ένας άντρας.
Γιατί έχει στόχους και όνειρα πέρα από τα στενά πλαίσια του γάμου της και ο Jesse από ένα σημείο και μετά αποτελεί φραγμό για την ελευθερία της.
Βέβαια, γνωρίζονται τόσο καλά που οι αγωνίες του μετατρέπονται σε χιούμορ.
Άλλοτε καυστικό, άλλοτε σεξουαλικό και μερικές φορές γεμάτο με πίκρα υπονοούμενα.
Προσπαθούν να δώσουν πράγματα ο ένας στον άλλον όμως η χαρμολύπη της επαναλαμβανομένης καθημερινότητας είναι ο πιο ισχυρός εχθρός τους.
Και εκεί μπαίνει και το βασικό ερώτημα: Τι γίνεται στην περίπτωση που δεν έχουν τελικά κάτι να προσφέρουν;
Στην περίπτωση που έχουν "αδειάσει";
Αν μου έλεγες να σου περιγράψω την υπόθεση του Before Midnight, κάπως έτσι θα στην έδινα.
Γιατί το να πω πως ο Jesse και η Seline είναι απλά ένα ζευγάρι που συζητά αφηρημένα για την ζωή, θα ήταν πολύ λίγο.
Δεν θα τους άξιζε.
Ούτε σε αυτούς αλλά ούτε και στον ιθύνοντα νου πίσω από την ταινία, τον ιδιοφυή Richard Linklater.
Οι διάλογοι είναι δίχως υπερβολή συγκλονιστικοί.
Σε κάνουν να ταυτίζεσαι και να πονάς για τους ήρωες του.
Σε κάνουν να χαίρεσαι με τον τρόπο που αντιμετωπίζουν την πραγματικότητα και να λυπάσαι που έχουν σαρανταρίσει.
Μάλιστα, κάποιες φορές άθελα σου παίρνεις και θέση.
Γίνεσαι και εσύ μέρος του Before Midnight.
Βρίσκομαι περίπου στην μέση της κριτικής και δεν ξέρω πώς να συνεχίσω και ίσως αυτή να είναι άλλη μια απόδειξη του πόσο καλή ήταν η ταινία.
Γιατί ό,τι και να πω είναι περιττό.
Όπως, για παράδειγμα, να αναλύσω τη σκηνοθεσία.
Ναι, ίσως να ήθελα λίγο πιο ελεύθερα και πρωτότυπα πλάνα σε αυτό το τελευταίο μέρος της τριλογίας.
Όμως, όταν έχεις ένα τέτοιο σενάριο στα χέρια σου και με Super 8 να γυρίσεις την ταινία σου μικρή σημασία θα έχει.
Θα μπορούσα ακόμα και να κάνω κάποια κακεντρεχή σχόλια για τον τρόπο που επέλεξαν τους Έλληνες ηθοποιούς που συμμετείχαν στο cast, όμως αυτό θα μείωνε την ουσία του έργου.
Και όταν ένα έργο είναι τόσο γεμάτο με νόημα, νομίζω πως είναι καλύτερο να μην αποκαλύψω πολλά ή ακόμα και εσκεμμένα να αποκρύψω κάποια πράγματα για να μην παρέμβω στην εμπειρία της παρακολούθησης.
Ο Ethan Hawke και η Julie Delpie είναι πλέον απόλυτα συνυφασμένοι με τους χαρακτήρες τους.
Οι ερμηνείες τους ρέουν με μια αγνότητα που έχω καιρό να συναντήσω, ενώ ακόμα και οι ρυτίδες στα πρόσωπα τους έχουν αποκτήσει μια «συμβολική σημασία».
Ειδικά αν έχεις μεγαλώσει παράλληλα με τους ήρωες της τριλογίας πρέπει να είναι ένα πικρό ποτήρι για σένα να συνειδητοποιείς την φθορά που φέρνει ο χρόνος (μαζί με την ακόλουθη ωριμότητα βεβαίως).
Πιθανώς να περιέγραψα την ταινία κάπως πεσιμιστικά και αυτό δεν είναι απόλυτα σωστό.
Στον πυρήνα της θα αντικρίσεις έναν σκληρό ρεαλισμό και όχι μια μουντή απαισιοδοξία, ενώ υπάρχουν και αρκετές στιγμές που το Before Midnight φωτίζεται από τον οπτιμισμό και το χιούμορ του.
Από την ελαφρότητα των χάλαρων Ελλήλων που τρομάζουν την Celine που περιμένει μια επανάσταση.
Από τις ατάκες που σε αιχμαλωτίζουν.
Από τον ακατάπαυστο αυτοσαρκασμό και την λογοτεχνική ειρωνεία των χαρακτήρων.
Το Before Midnight είναι δίχως συζήτηση η καλύτερη ταινία της χρονιάς.
Το ότι έτυχε να γυριστεί στην Ελλάδα είναι ένα ακόμα θετικό, όμως όχι αυτό που θα σε συγκλονίσει στην πραγματικότητα.
Αν θες να με εμπιστευτείς δεν έχεις παρά να τρέξεις στο σινεμά και να την παρακολουθήσεις.
Ή ακόμα καλύτερα, να αφοσιωθείς στους χαρακτήρες και να διαλέξεις "στρατόπεδο".
Δεν θα βγεις απαραίτητα νικητής αλλά ίσως μετά την τελευταία σκηνή να συναντήσεις και εσύ αυτή την ησυχία και τα αμήχανα βλέμματα που σου περιέγραψα στην αρχή.
Στις αίθουσες από 13 Ιουνίου.
Before Midnight trailer από FilmBoy-gr