Αν ενδιαφέρεστε για τα τραύματα των πόλεων της Αμερικής, θα θυμάστε τον Oscar Grant.
Τρία χρόνια πριν την δολοφονία του νεαρού Trayvon Martin, ο οποίος έχασε την ζωή του στη Φλόριντα, έρχεται ο χαμός του Grant να πάρει τη θέση του στα εθνικά κανάλια.
Το Fruitvale station (2013) σε παραγωγή του μοναδικού Forest Whitaker, είναι ένα αμερικανικό κοινωνικό δράμα βασισμένο πάνω στην αληθινή ιστορία της δολοφονίας του Grant.
Η ταινία με θαυματουργό χρονοδιάγραμμα, φτάνει σε απόλυτο συγχρονισμό στις αίθουσες, στον απόηχο της ετυμηγορίας του George Zimmerman (δολοφόνος του Trayvon Martin), πράγμα που αφυπνίζει και οδηγεί σε μεγαλύτερο σάλο ακόμα και σε διεθνές επίπεδο.
Μπορεί οι ένορκοι του Zimmerman να έχουν την μόνη διαθέσιμη λογική ετυμηγορία για αυτούς, δεδομένων των στοιχείων και των οδηγιών που παρουσιάστηκαν στη διάρκεια της δίκης, αλλά την ίδια ώρα έχουν παραδώσει μια πιθανή αποδοχή της άποψης του ότι οι 'μαύροι' είναι από τη φύση τους καχύποπτοι και θεωρούνται κατά κάποιο τρόπο αναλώσιμοι.
Σαν προφητική απάντηση σε αυτό, το Fruitvale Station ρίχνει το φούτερ με την κουκούλα και την δαιμονοποίηση της φιγούρας κάτω από αυτήν για να παραδώσει ένα πλήρες, συμπαθητικό δραματοποιημένο πορτρέτο του Oscar Grant, ενός άοπλου από το Oakland ο οποίος πυροβολήθηκε και σκοτώθηκε σε μια περιοχή του κόλπου από αστυνομικό της Rapid Transit, λίγο μετά τις 2 π.μ την Πρωτοχρονιά του 2009.
Ο Grant ήταν ξαπλωμένος μπρούμυτα όταν σκοτώθηκε από τον αξιωματικό Johannes Mehserle.
Ο αξιωματικός είπε ότι νόμιζε ότι κρατούσε το Taser του, όταν σήκωσε και πυροβόλησε με το πιστόλι του.
O Mehserle καταδικάστηκε για ανθρωποκτονία εξ αμελείας και υπηρέτησε 11 μήνες από μια διετή ποινή στη φυλακή του Los Angeles .
Τώρα πια κυκλοφορεί ελεύθερος.
Αυτό μας δείχνει από μόνο του το ποινικό σύστημα και τις σχετικές νοθευμένες εκφάνσεις του.
Η ταινία τράβηξε όλα τα βλέμματα καθώς ευαισθητοποίησε και συγκίνησε με τον τρόπο του.
Κέρδισε τα δυο πρώτα βραβεία στο φεστιβάλ κινηματογράφου του Sundance και έχει γίνει αμφιλεγόμενο αντικείμενο συζήτησης ανάμεσα στους κριτικούς.
Ακτιβιστές εκμεταλλεύονται την ευκαιρεία προωθώντας την ταινία, η οποία απευθύνει έκκληση στη δικαιοσύνη, για την ανθρωπιά των θυμάτων που μεταμορφώνονται σε πολιτικά σύμβολα, υπονοώντας ότι ακόμα και αν ο Grant ήταν ο χειρότερος άνθρωπος, δεν θα έπρεπε να έχει πυροβοληθεί στη πλάτη από ένα όργανο εξουσίας, όντας ξαπλωμένος μπρούμυτα σε μια ψυχρή πλατφόρμα του μετρό.
Η έμμεση προβληθείσα ένσταση της ταινίας είναι το ότι όλες οι ανθρώπινες ζωές αξίζουν έστω τη βασική αξιοπρέπεια και μεταχείριση.
Σαφέστατα τέθηκε το ερώτημα, αν μια πολιτικά φορτισμένη γεγονότα ταινία που συνέβησαν τέσσερα χρόνια πριν μπορεί να κατασκευάσει απλά περιστατικά για περαιτέρω επίκληση στο συναίσθημα .
Ο νεαρός 27χρονος Αφρο-Αμερικανός σκηνοθέτης Ryan Coogler έχει ήδη αποδεχτεί πως πέρα από τα πραγματικά γεγονότα όπως έχουν γίνει (και γνωρίζουμε όλοι από τα βίντεο που έχουν κυκλοφορήσει στο διαδίκτυο), υπάρχουν επιπρόσθετες σκηνές όπου δεν βασίζονται πιστά στο πραγματικό υλικό.
Όλα αυτά αναπόφευκτα δημιούργησαν ρήξη στο αν το πορτραίτο του Grant παρουσιάζεται πιο ευγενικό και ακίνδυνο από ότι ήταν πραγματικά, και αν ο Coogler ήθελε να προβάλει τον Grant ως θύμα ρατσιστικής επίθεσης από αστυνομικούς, όντας άοπλος Αφρο – Aμερικανός σε καταστολή .
Όλα αυτά όμως δεν έχουν καμία σημασία να τα αναλύσουμε εδώ περαιτέρω.
Λαμβάνοντας λοιπόν αυτή την ιστορία ως δεδομένη, έχουμε στα χέρια μας, όχι ακριβώς ένα ντοκιμαντέρ αλλά μια σχεδόν πιστή μεταφορά της τελευταίας μέρας της ζωής του ήρωά μας.
Η ταινία εγείρει πολλά περίπλοκα θέματα, όπως αυτό της αστυνόμευσης και της καταστολής, του ρατσισμού, το κοινωνικό προφίλ, τα στερεότυπα, το ελλειπεστατο σύστημα ποινικής δικαιοσύνης, την φυλάκιση, τον έλεγχο των όπλων, την προσωπική ευθύνη και τις ανισότητες.
Παρά τις ατέλειες του Oscar (πρώην κατάδικος, μικροέμπορος ναρκωτικών), ο Coogler παρουσιάζει τον Grant ως ένα στοργικό, συμπονετικό πατέρα που προσπαθεί να καλυτερεύσει την ζωή της οικογένειάς του και τη δική του.
Έχει δώσει το πορτραίτο ενός χαρακτήρα όσο πιο ολοκληρωμένο γίνεται περά από αυτά τα λίγα λεπτά που τον αποθανατίζουν σε ένα κινητό ή σε μια τυχαία συσκευή την ώρα του συμβάντος.
Είναι μια συντριπτική, σπαρακτική εμπειρία θέασης αγκυροβολημένη από μια λαμπρή απόδοση του Michael B. Jordan (Chronicle).
H ταινία ξεκινά με το βίντεο θανάτου του Oscar όπου βλέπουμε τον ήρωά μας μπλεγμένο σε ένα ατυχές σκηνικό με την αστυνομία να αντιστέκεται, θέλοντας να αφεθεί ελεύθερος αυτός και η παρέα του.
Ο Coogler δεν διστάζει να απεικονίσει την αποτρόπαια συμπεριφορά των αστυνομικών, φτάνοντας τους θεατές στα όριά τους με αυτή την προβληθείσα αδικία και κακομεταχείριση.
Παρόλα αυτά, φωτίζοντας και εξανθρωπίζοντας έναν παράλογο θάνατο δεν αλλάζουν πολλά μυαλά και τα κοινωνικά γεγονότα δηλώνουν ανέκαθεν αυτό για την 'ράτσα' μας.
Έτσι λοιπόν με βάση την πραγματικότητα και με κάποια φανταστικά περιστατικά, ο Grant ξεκινά από την αρχή για να φτάσει απότομα στο τέλος του.
Μια σύνθεση προσώπων απαρτίζει τις οικογενειακές στιγμές της ταινίας με την νικήτρια βραβείου Oscar για τον ρόλο της στο The Help, Octavia Spencer ως μητέρα του Grant σε ένα πολύ πιστευτό οικείο, ζεστό αλλά και σύνθετο προφίλ, την κόρη του που υπεραγαπά και νοιάζεται (Ariana Neal) και στον ρόλο της γυναίκας του η γοητευτική Melonie Diaz.
Εν κατακλείδι, ξέχασα να αναφέρω πως ο Coogler όντας γιος δόκιμου αξιωματικού, φαίνεται να ξέρει πώς να παρουσιάσει εκ των έσω πολλές στιγμές της ταινίας, καθότι επίσης εργάστηκε για πολλά χρόνια και ο ίδιος ως σύμβουλος με έγκλειστους ανήλικους στο Σαν Φρανσίσκο.
Η προσωπική του εμπειρία αποτυπώνεται στο ντεμπούτο αυτό καθώς παρουσιάζει με ένα απλό μη εκμεταλλευτικό τρόπο την αφήγηση των γεγονότων και αρνείται πεισματικά να κρατήσει το υλικό του σε μια πνευματική απόσταση.
Δεν τελειώνει την ταινία με ένα τυπικό fade-out ή κομμένη εικόνα σε μαύρο φόντο στο σταθμό, αλλά αντιθέτως μας μεταφέρει στο νοσοκομείο, στην αίθουσα αναμονής, στον κύκλο-προσευχή της μητέρας και των φίλων.
Ξέρουμε τι έρχεται, αλλά όταν η κακή είδηση φτάνει, οι επιπτώσεις είναι καταστροφικές.
Η ταινία αυτή δεν είναι μια ιστορία περί ηθικής.
Είναι απλά ένα κομμάτι της ζωής και το ότι είναι η νοοτροπία του τόσο ανεπιτήδευτη το καθιστά ακόμα πιο αποτελεσματικό.
Στις αίθουσες από 17 Οκτώβρη.
Γεωργία Ξανθάκου.
1.jpg)
