Αν ο πολυτάλαντος Γάλλος συγγραφέας, τρομπετίστας της τζαζ, ηθοποιός, ποιητής και μηχανικός Boris Vian ήταν ζωντανός σήμερα, θα χειροκροτούσε αναμφίβολα τον Michel Gondry με αυτή την πολύπλοκη, σουρεαλιστική εκδοχή του παλαιού μυθιστορήματος του, ’Froth on a Daydream’’.
Έπειτα από μια προσαρμογή της όπερας και παλαιότερες κινηματογραφικές προσπάθειες από τους Go Riju (Kuroe, 2001) και Charles Belmont (L'écume des jours, 1968), το cult μυθιστόρημα μεταπολεμικής περιόδου 'Froth on a Daydream' έχει προσαρμοστεί στην μεγάλη οθόνη με το περίτεχνα ευρηματικό, αξιοπερίεργο αλλά τελικά κάπως εξαντλητικό 'L'écume des jours' (Moon indigo) από τον Γάλλο σκηνοθέτη Michel Gondry.
Το Mood Indigo του Duke Ellington είχε αναδεχθεί κατά τη στιγμή της κυκλοφορίας του το 1930 για την οξύμωρα 'ανάποδη' ρύθμιση της jazz, όπου μουσικά όργανα που βρίσκονται σε σίγαση παίχτηκαν σε αντίθετη κλίμακα από ότι παίζεται παραδοσιακά.
Το τραγούδι λειτουργεί ως ένα ταιριαστό τίτλο για τη νέα ταινία του Gondry, η οποία χρησιμοποιεί όλες τις σκηνοθετικές στιλιστικές που'χουν ανθίσει στη Γαλλία, φαινομενικά χειροποίητα ειδικά εφέ, μια θολή εκδοχή της πραγματικότητας και φαντασίας, μόνο και μόνο για να πει μια ιστορία αγάπης γεμάτη μελαγχολία, μακριά από την συνήθη έννοια της ρομαντικής ελπίδας.
Επιστροφή λοιπόν του Gondry σε ένα γλυκόπικρο έδαφος που εξορύσσεται παρόμοια και στο 'Eternal Sunshine of the Spotless Mind'.
Η εκκεντρικότητα είναι ένα επαναλαμβανόμενο μοτίβο στην ποιότητα των ταινιών του Gondry.
Όλη η ταινία είναι μια πανδαισία συμβολισμών και υπαινισσόμενων νοημάτων.
Αν πιστεύετε ότι υπάρχει ένα τέτοιο πράγμα ως μια εμπορική άψογη κινηματογραφική φόρμουλα, δεν θα μπορούσατε να ζητήσετε για ένα καλύτερο combo από ένα αγαπημένο βιβλίο και αυτό το cast.
Το αποτέλεσμα είναι τόσο αδυσώπητα δημιουργικό που μπορεί πραγματικά να κάνει τους θεατές να αισθάνονται ότι παίρνουν πάρα πολλά. . .
Romain Duris! Audrey Tautou! Omar Sy! Jazz! Παρίσι…
Παρά την κλασική του εμφάνιση, ο Romain Duris (Populaire) ως Colin αποδίδει φοβερά έναν ρόλο οικείο που του ταιριάζει γάντι, λίγο πριν γνωρίσει την Chloe (Audrey Tautou, Coco Before Chanel) και αρχίσει να βιώνει τα σκαμπανεβάσματα αλλά και τις χάρες του έρωτα και του πάθους.
Δυο εικονικοί χαρακτήρες που ακροβατούν ο ένα στην ζωή του άλλου, σε μια κοινή ρομαντική κωμωδία και εν τέλει σε μια κοινή τραγωδία.
Στη Γαλλία του 1947, ένα μυθιστόρημα εξωφρενικό όπως αυτό, από τον ταλαντούχο πολυμαθή Vian αποτελεί έναν από τους πιο πολύτιμους πολιτιστικούς λίθους το οποίο μοιράζεται εδώ και πόσες δεκαετίες σε τόσες γενεές.
Όλοι έχουν κολλήσει ανά τα χρόνια με σκηνές περίεργες και ασυνήθιστες, όπως αυτή στο 'παγοδρόμιο.
Σε αυτό το φιλμ αυτή η σκηνή παρέχεται σε μια εντυπωσιακή κλίμακα που σε αφήνει σίγουρα ικανοποιημένο.
Εκ των πραγμάτων, ο Gondry φαντάζει ιδανικός σκηνοθέτης για να προσαρμόσει τις εργασίες του Vian και να φέρει στη ζωή τέτοιες πτήσεις φαντασίας όπως είναι και η πιστή στο βιβλίο σκηνή, μια Rube Goldberg-στυλ συσκευή που αναμιγνύει κοκτέιλ με βάση τη παρτιτούρα που κάποιος παίζει στο πιάνο.
Ποιητικά απλό και αναμφισβήτητα ισχυρό, περίεργο όσο και τα ειδικά εφέ στην όλη δομή της ταινίας.
Όλα αυτά ισορροπούν τέλεια διακοσμητικά στην δημιουργικότητα του Gondry.
Το DIY σήμα κατατεθέν στο σχεδιασμό παραγωγής τoυ (Be Kind Rewind, The Science of Sleep) έχει ανεβάσει προϋπολογισμό σε αυτή την εξτραβαγκάνζα του Mood Indigo.
Η εμπειρία αυτής είναι σαν να βλέπεις μια πολύ μεγάλη και πολύ ακριβή ταινία (ο προϋπολογισμός της ταινίας ήταν πάνω από 18 εκατομμυρια).
Μια κεντρική ιστορία αγάπης και απώλειας, οι πρώτες συναθροίσεις ένα ειδύλλιο σε ένα σουαρέ, μια επίσκεψη στο παγοδρόμιο και ένα ταξίδι σε ένα σύννεφο σε σχήμα κάψουλας - όλα αυτά είναι όμορφα και φανταστικά εξωπραγματικά και έχουν συλληφθεί με μοναδική δεξιοτεχνία.
Όλα όμως καθώς κυλάει το φιλμ έχουν ήδη σημάνει ότι ο Gondry ενδιαφέρεται περισσότερο για την τεχνική πρόκληση της χειροτεχνίας ευφάνταστων κομματιών (όπως επιμήκη άκρα, τα παπούτσια που έχουν δική τους βούληση κτλ) σε σχέση με την επένδυση τους ως προς την συναισθηματική σημασία.
Το μίγμα του animation stop – motion, τα ψηφιακά ειδικά εφέ, οι μηχανικές επιδράσεις, όλα είναι σχεδόν αδιάλειπτα, αν και η ταινία έχει πάρει κάποιο χρόνο για δημιουργήσει το ύφος και την ατμόσφαιρα για να συνυπάρχουν όσο το δυνατόν γίνεται όλα αυτά αρμονικά.
Επαφίεται εξ ολοκλήρου στον Duris και στην Tautou να ενισχύσουν τους χαρακτήρες τους με μια γρήγορα αναπτυσσόμενη σχέση, η οποία θα οδηγήσει τελικά και τους δυο σε έναν αντισυμβατικό γάμο από τον ιερέα (Vincent Rottiers), ο οποίος κάνει την είσοδο του με ένα διαστημικό λεωφορείο.
Ο μήνας του μέλιτος έχει γυριστεί σε split- screen με ηλιοφάνεια από τη μια και βροχόπτωση από την άλλη, όπου επιβεβαιώνει περαιτέρω όποια συναισθηματική διακύμανση – ζωτικής σημασίας ως συνδετικό στοιχείο σε μια ιστορία τόσο σουρεαλιστική όσο είναι αυτή.
Όσον αφορά και τον συμβολισμό που ανέφερα πριν, το ειδύλλιο του ζευγαριού έρχεται σε ένα τέλος, όταν ένα νούφαρο αρχίζει να αυξάνεται σε έναν από τους πνεύμονες της Chloe.
Τα 'φρέσκα λουλούδια' την κρατάνε από τον μαρασμό της όπως και η 'σμίκρυνση της κρεβατοκάμαρας' του ζευγαριού που δηλώνει την δυσάρεστη εξέλιξη και ίσως ένα αναπόφευκτο τέλος;
Όχι μόνο το μέγεθος και το χρώμα του δωματίου αλλάζει, αλλά και οι αποχρώσεις του Christophe Beaucarne αρχίζουν και γίνονται πιο χλωμές, κάπως σαν να ξεθωριάζουν και αυτά μαζί με την ηρωίδα μας, μέχρι που φτάνει στο σημείο το όλο ύφος της ταινίας αισθητικά να φαντάζει μονόχρωμο.
H καλλιτεχνική επιλογή έχει νόημα και από ότι φαίνεται ο σχεδιασμός της παραγωγής υπαγορεύει προς τον επίλογο το ίδιο το συναίσθημα και όχι το αντίστροφο.
Λανθασμένα ίσως ο Gondry προσπαθεί να συνθέσει πάρα πολλά στοιχεία από το μυθιστόρημα σε μια προσπάθεια να ικανοποιήσει όλα τα γούστα των θεατών.
Αυτό κυρίως έχει να κάνει και με τους υπόλοιπους χαρακτήρες που παρουσιάζονται στην ιστορία, όπως είναι ο φίλος – συνεργάτης - μάγειρας του, Nicolas (Omar Sy, Intouchables), o φίλος του Jean-Sol Partre (Philippe Torreton) που είναι παθιασμένος με τον συγγραφέα - αναγραμματισμός του Jean–Paul Sartre, ο Gad Elmaleh (The Dictator) και πάει λέγοντας…
Δυστυχώς αφήνει απέξω τους δευτερεύοντες χαρακτήρες, καθώς εμφανίζονται και εξαφανίζονται σχεδόν τυχαία, σαν ολόκληρα τμήματα των ιστοριών τους που έμειναν μισά.
Το μόνο που επιτυγχάνει είναι να αποσπά με αυτό τον τρόπο την προσοχή μας.
Μαύρο και άσπρο φινάλε λοιπόν, και όταν αυτή η πτήση φτάνει σε ένα τέλος, καταλήγω πως μου αρέσει η ιδέα του να μικραίνουν οι χώροι της ζωής στην πάροδο του χρόνου.
Υπάρχουν πολλά για να συλλογιστείς πάνω σε αυτή την ταινία που δεν απέχει και τόσο από το διάγραμμα της πραγματικότητας, επιτρέποντας τη φαντασία να τραπεί σε φυγή και να πετάξει στα ύψη μέσα από καταπληκτικά οράματα και οπτασίες.
Δεν είναι σίγουρα μια ταινία για όλους, αλλά αν η φαντασία σας χρειάζεται γυάλισμα, τότε το Mood Indigo είναι η σωστή επιλογή.
Στις αίθουσες από 24 Οκτωβρίου.
Γεωργία Ξανθάκου.
Mood Indigo trailer (english subs) by FilmBoy-gr
1.jpg)
