Αν προσπαθήσουμε να κάνουμε μια λίστα με τις διασημότερες true crime υποθέσεις που έχουν απασχολήσει την λογοτεχνία και τον κινηματογράφο, σίγουρα θα συμπεριλάβουμε το In Cold Blood του Truman Capote και την τρομακτική περίπτωση της σέχτας του Charles Manson.
Έξω από αυτή την λίστα δεν θα μπορούσαμε να αφήσουμε την υπόθεση των West Memphis Three, μια υπόθεση που μπορεί να μην έχει «ακουστεί» ιδιαίτερα στην Ελλάδα, αλλά έχει στιγματίσει την Αμερικανική δικαιοσύνη όσο λίγες άλλες.
Το 1993 τρία οχτάχρονα παιδιά εξαφανίζονται, και μετά από λίγες μέρες εντοπίζονται νεκρά και κακοποιημένα από την τοπική αστυνομία του Arkansas.
Η θρησκευόμενη εργατική κοινότητα της μικρής κωμόπολης σοκάρεται και οι Αρχές αναλαμβάνουν δράση.
Σύντομα, τρεις έφηβοι συλλαμβάνονται ως κατηγορούμενοι.
Με μακριά μαλλιά, heavy-metal ακούσματα και μια ιδιαίτερη αγάπη στον σατανισμό, θα αποτελέσουν τον αποδιοπομπαίο τράγο που η θεοσεβούμενη κοινότητα ανυπομονεί να καταδικάσει.
Το 1994 ακολουθεί μια δική-παρωδία που περισσότερο μοιάζει με κυνήγι μαγισσών παρά με αληθινή δικαστική διαμάχη καθώς για ακόμα μια φορά αποκαλύπτεται ο βαθύς συντηρητισμός που χαρακτηρίζει την Αμερικάνικη ύπαιθρο.
Η ευαισθητοποίηση του κινηματογραφικού και μουσικού κόσμου ήταν άμεση.
Ηθοποιοί όπως ο Johhny Depp πήραν το μέρος των κατηγορούμενων και συγκροτήματα όπως οι Black Flag κυκλοφόρησαν δίσκους υποστήριξης.
Το ενδιαφέρον γύρω από την υπόθεση, μάλιστα, ήταν τόσο μεγάλο που οδήγησε στην δημιουργία της εξαιρετικής κινηματογραφικής τριλογίας Paradise Lost και του ντοκιμαντέρ West Of Memphis (θυμηθείτε το trailer).
Το Devil's Knot είναι μια δραματοποιημένη εκδοχή των αληθινών γεγονότων που σημάδεψαν την συγκεκριμένη υπόθεση.
Τοποθετώντας ηθοποιούς πρώτης γραμμής, όπως την Reese Witherspoon (Mud) στον ρόλο της μάνας ενός εκ των θυμάτων, τον Colin Firth (Gambit) στον ρολό ενός ειδικού ερευνητή και πραγματογνώμονα και τον Dane DeHaan (The Amazing Spider-Man 2) σε έναν μυστηριώδη ρολό - μπαλαντέρ, η ταινία γρήγορα φανερώνει την διάθεση της να μπλέξει το δράμα με την ρεαλιστική απεικόνιση των συμβάντων.
Κάτι το οποίο δεν καταφέρνει και τόσο καλά.
Δεν είναι ακριβώς ότι αποτυγχάνει να παρουσιάσει τα γεγονότα από την δικιά της οπτική γωνία, αλλά ταυτόχρονα απέχει τραγικά από το να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων και να συγκριθεί με τα προηγούμενα φιλμ που καταπιάστηκαν με το ζήτημα.
Αυτό εντοπίζεται κυρίως μέσα από την έλλειψη ταυτότητας που διέπει το Devil's Knot ως έργο στο σύνολο του.
Αποπροσανατολισμένο και αναποφάσιστο, δυσκολεύεται να πάρει τις σωστές επιλογές στα κωμικότερα σημεία του.
Πιο συγκεκριμένα, εκεί που εντοπίζεις τον σκηνοθέτη του έργου, Atom Egoyan, να παίρνει την τολμηρή απόφαση να ανακατασκευάσει δραματουργικά τον «μύθο» των West Memphis Three, δυο λεπτά μετά τον παρατηρείς να αποκόπτεται συναισθηματικά και δημιουργικά από το έργο του, κάνοντας το να μοιάζει περισσότερο με ψευδοντοκιμαντέρ.
Αντίστροφα, την στιγμή που αποδέχεσαι πως ο Egoyan θα διατηρήσει μια αποστασιοποιημένη και ντοκιμαντερίστικη σκηνοθετική νοοτροπία απέναντι στην υπόθεση, εκείνος επιλεγεί να πάρει κάποιες δημιουργικές πρωτοβουλίες και να αλλοιώσει εν μέρει την αρχική ιστορία.
Αυτή η αμφιταλάντευση είναι και το κυριότερο μειονέκτημα του κατά τ'άλλα τίμιου μα αδιάφορου Devil's Knot.
Ο Atom Egoyan, ένας ολοκληρωμένος σκηνοθέτης που τυγχάνει μικρής αναγνώρισης από το σινεφίλ κοινό, γνώρισε την πρώτη του μεγάλη επιτυχία με μια παρόμοια ιστορία, μέσα από έργο Sweet Hereafter το 1997.
Από εκεί και πέρα η πορεία του δεν τον δικαίωσε απόλυτα, ωστόσο έχοντας μεγάλη εμπειρία πάνω στο δράμα μυστήριου, ο Egoyan είναι το κατάλληλο άτομο για μια τέτοια ταινία.
Κάτι το οποίο φανερώνεται σε συγκεκριμένα σημεία και πτυχές του έργου, όπως την παρουσίαση της ψυχικής κατάστασης των γονιών και την ερευνά υπεράσπισης που διεξάγει ο Colin Firth.
Εάν μάλιστα είσαι ανοιχτόμυαλος απέναντι σε μια πιο ελεύθερη παρουσίαση της υπόθεσης, ίσως να εκτιμήσεις και τις «δημιουργικές προσθήκες» του σκηνοθέτη.
Δυστυχώς όμως, μια ταινία δεν κρίνεται από τις επιμέρους σκηνές της ή από τις προθέσεις του σκηνοθέτη της, αλλά σαν σύνολο.
Και εκεί ακριβώς είναι που το Devil's Knot απογοητεύει.
Αργό και άσχημα μονταρισμένο, ξεχνά να καλύψει με σωστό τρόπο επίμαχα ζητήματα όπως την δικαστική διαμάχη την οποία ξεπετά γρήγορα και άτολμα.
Χρησιμοποιώντας ακατάπαυστα διευκρινιστικές λεζάντες για να τοποθετεί χωροχρονικά την πορεία του έργου, τελικά καταφέρνει μονάχα να απομακρύνει το κοινό και να αποσπά την προσοχή του.
Επιπλέον, μην ξεχνάμε ότι αυτή η τάση για συνεχόμενες επισημάνσεις συνήθως φανερώνει και τα προβλήματα δομής του εκάστοτε έργου.
Ακόμα, το miscasting είναι αρκετά ευδιάκριτο στην περίπτωση του Devil's Knot.
Η Reese Witherspoon δύσκολα μπορεί να σηκώσει έναν τέτοιο ρόλο όπως αυτόν της μάνας που αποζητά δικαιοσύνη, κάτι το οποίο γίνεται κατανοητό ειδικότερα στο δεύτερο μισό του έργου.
Παρόμοια ο Colin Firth, που πασχίζει να διώξει την Βρετανική προφορά του, δύσκολα πείθει ως ο ορθολογικός και αδέκαστος ερευνητής που θα αποπειραθεί να εκλογικεύσει την εργατική τάξη του Arkansas.
Ενώ και ο Dane DeHaan, από τον οποίο περιμέναμε πολλά, "αποκλείστηκε" μέσα σε έναν αδιάφορο ρόλο που ουδέποτε αξιοποιήθηκε.
Για την υπόθεση των West Memphis Three, ανέκαθεν θεωρούσα πως, είτε την δεις ως φαινόμενο της σύγχρονης Αμερικάνικης κουλτούρας, είτε την αναλύσεις σε καθαρά εγκληματολογικό επίπεδο, ένα είναι σίγουρο: πως θα έχεις το υλικό για μια εξαιρετική ταινία με απεριόριστες προοπτικές και δυνατότητες.
Μια θεωρία την οποία το Devil's Knot κατέρριψε με έναν φαντασμαγορικά βαρετό και εξαιρετικά επιδερμικό τρόπο.
Στις αίθουσες από 5 Ιουνίου.
Γιώργος Καραμάνος.
