Πρόκειται για την ταινία, που επέλεξαν οι περισσότερες διοργανώσεις βραβείων στην Ιαπωνία, ως την καλύτερη της χρονιάς για το έτος 2013, ενώ υπήρξε και η επίσημη συμμετοχή της χώρας για το Όσκαρ ξενόγλωσσης της ίδιας χρονιάς.
Επιπλέον κριτήριο για να την παρακολουθήσω, υπήρξε το γεγονός πως κεντρικό της θέμα είναι η δημιουργία ενός ιαπωνικού λεξικού, επάγγελμα που θεωρώ εξαιρετικά δύσκολο και αποδείχτηκε πως είχα 100% δίκιο.
Όπως καταλαβαίνετε, το φιλμ είναι η χαρά του σπασίκλα.
Ας το δούμε όμως αναλυτικά.
Το σενάριο βασίζεται στο ομώνυμο best seller της Shion Miura και έχει ως εξής:
Βρισκόμαστε στο 1995, όπου ο Mitsuya Majime, ένας πωλητής με πτυχίο στη γλωσσολογία και ελάχιστες κοινωνικές ικανότητες, εργάζεται στο εμπορικό τμήμα της εταιρείας Genbu Books.
Όταν ο Kouhei Araki, κύριος επιμελητής του τμήματος σύνταξης λεξικών, παραιτείται για να φροντίσει την άρρωστη γυναίκα του, επιλέγει ως αντικαταστάτη του τον Majime.
Το τμήμα έχει αναλάβει να συντάξει ένα καινούριο λεξικό, με τίτλο The Great Passage και στόχο να είναι "ζωντανό", ενημερωμένο με όλες τις σύγχρονες λέξεις και την αργκό.
Αν και το εγχείρημα είναι τεράστιο σε όγκο και το διάστημα που θα χρειαστεί ως την ολοκλήρωση του πολύ μεγάλο, ο Majime πέφτει με τα μούτρα στη δουλειά, υπό τις οδηγίες του αρχισυντάκτη Tomosuke Matsumoto και με την βοήθεια του πολυλογά Masashi Nishioka και των άλλων μελών του τμήματος.
Για να μάθει περισσότερα για την χρήση της γλώσσας, αναγκάζεται σιγά σιγά να βγει από το καβούκι του και γνωρίζει τον έρωτα για πρώτη φορά στο πρόσωπο της Kaguya Hayashi, εγγονής της ηλικιωμένης σπιτονοικοκυράς του.
Τα υπόλοιπα θα σας αφήσω να τα παρακολουθήσετε μόνοι σας.
Σκηνοθέτης της ταινίας ο Yuya Ishii, ο οποίος δημιουργεί ένα άκρως ιαπωνικό φιλμ, τόσο σε θεματολογία, όσο σε στυλ και ρυθμό.
Το βιβλίο της Miura βραβεύτηκε κυρίως γιατί κατάφερε να μετατρέψει μια τέτοια είδους εργασία σε κάτι τόσο συναρπαστικό, αλλά η μεταφορά του στον κινηματογράφο θεωρώ πως ήταν εξαιρετικά δύσκολο εγχείρημα και πως μόνο Ιάπωνας δημιουργός θα μπορούσε να το φέρει εις πέρας με επιτυχία, όπως και έγινε.
Αναμφίβολα αποτελεί επιτυχία πως οι καλύτερες στιγμές του παρουσιάζονται μέσα στον κόσμο των συντακτών λεξικών, που είναι γεμάτος από καρτέλες και φύλλα excel.
Διαδραματίζεται στο μεγαλύτερο μέρος του στα μέσα της δεκαετίας του ΄90, μια πολύ ενδιαφέρουσα εποχή για την χώρα, όταν και συνέβη μια εμπορική έκρηξη της νεανικής κουλτούρας, κυρίως μέσω βιντεοπαιχνιδιών, ενώ παράλληλα άρχιζε η εποχή των κινητών και του Internet, η οποία μεταμόρφωσε την Ιαπωνία, προτού οι υπόλοιπες χώρες καταλάβουν τι συμβαίνει.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, ο Ishii κατορθώνει να κάνει ελκυστικές παραδοσιακές ιαπωνικές αξίες, όπως η αφοσίωση, η εργατικότητα, η καρτερικότητα, η ομαδικότητα και ο σεβασμός προς τους μεγαλύτερους.
Όπως η σύνταξη ενός λεξικού, έτσι και η ταινία κυλάει χωρίς καμία βιασύνη, υπομονετικά και το ίδιο συμβαίνει με την ανάλυση των χαρακτήρων και τις μεταξύ τους σχέσεις.
Το συναισθηματικό στοιχείο είναι έντονο, χωρίς όμως να αφήνεται να αγγίξει το μελόδραμα, και καταφέρνει να καταγράψει τα καλά και τα άσχημα της ζωής και του έρωτα χωρίς υποκριτικές δραματοποιήσεις, διατηρώντας το ίδιο ύφος σε όλη την διάρκεια του.
Σε συνδυασμό με τις λίγες κωμικές σκηνές το φιλμ διατηρείται ελκυστικό από την αρχή ως το τέλος και οι παραπάνω από δύο ώρες διάρκειας του δεν κουράζουν σε καμία περίπτωση.
Μου άρεσαν επίσης οι ελαφρώς χιουμοριστικές σκηνές, με τον Majime να προσλαμβάνεται δίνοντας έναν ορισμό για τη λέξη δεξιά (αν το σκεφτείτε δεν είναι και τόσο εύκολο) και όλη την ομάδα στην προσπάθεια της να βρει τις τελευταίες λέξεις της αργκό να κάθεται να κρυφακούει μαθήτριες του σχολείου.
Το ρομαντικό στοιχείο από την άλλη δεν μου άρεσε ιδιαίτερα, μιας και πρόκειται για μια συνηθισμένη ιστορία για το αν οι δύο πρωταγωνιστές θα καταφέρουν να είναι ποτέ μαζί.
Σε γενικές γραμμές πάντων πρόκειται για εξαιρετική δουλειά, στο γνώριμο ιαπωνικό στυλ και με πολλή μεγάλη προσοχή στη λεπτομέρεια.
Ως Majime, ο Ryuhei Matsuda, ο οποίος παίζει έναν εκκεντρικό βιβλιοφάγο και γενικότερα έναν χαρακτήρα που θα ταίριαζε περισσότερο σε βιβλίο παρά σε ταινία.
Παρ'όλα αυτά, η ολιγομίλητη παρουσία του λειτουργεί πολύ καλά ως κεντρικό στοιχείο του φιλμ, με τα υπόλοιπα να περιστρέφονται γύρω του.
Στα θετικά του, το ότι καταφέρνει να κάνει έναν αντικοινωνικό χαρακτήρα, άκρως συμπαθή, χωρίς να τον γελοιοποιεί ή να τον παρουσιάζει σαν κοινωνικά καθυστερημένο
Ως Kaguya, η Aoi Miyazaki, σε ένα ρόλο που δεν απαιτεί και πολλά, πέρα από το να στηρίζει σιωπηρά τον Majime και να δείχνει όμορφη όταν μαγειρεύει.
Στη μοναδική σκηνή πάντως που χρειάζεται να παίξει πραγματικά είναι πολύ καλή και γενικώς, επειδή είναι και πολύ ωραία, η παρουσία της είναι συν για το φιλμ.
Ως Masashi, ο Joe Odagiri, o οποίος προσθέτει κοινωνικό ρεαλισμό στην ταινία, μιας και είναι ο μόνος χαρακτήρας, που ζει πραγματικά και έξω από το γραφείο σύνταξης.
Είναι παρών στην πλειονότητα των κωμικών σκηνών του φιλμ, που είναι και ο κύριος σκοπός του ρόλου του και πετυχαίνει να είναι αρκετά αστείος, τηρουμένων των αναλογιών, χωρίς να γίνεται γελοίος.
Σίγουρα στα συν και η δική του παρουσία.
Γενικότερα, όλο το επιτελείο των ηθοποιών δείχνει πολύ δεμένο σαν σύνολο και πραγματικά πείθουν ως μέλη μιας ομάδας που όλοι αγαπούν και νοιάζονται ο ένας για τον άλλον, μέσω της προσήλωσης τους σε έναν κοινό σκοπό.
Συνοψίζοντας, μιλάμε για μία ταινία με εξαιρετική σκηνοθεσία, πολύ καλούς ηθοποιούς και προσήλωση στο ιαπωνικό στυλ κινηματογράφου, που θα εντυπωσιάσει τους οπαδούς των κοινωνικών δραμάτων, ακόμα και αυτούς που δεν θα περίμεναν ποτέ κάτι τέτοιο από ένα φιλμ με θέμα τη σύνταξη λεξικού.
Παναγιώτης Κοτζαθανάσης.