Η αληθινή ιστορία του Georg Elser που προσπάθησε να δολοφονήσει με βομβιστική έκρηξη τον Χίτλερ στις 8 Νοεμβρίου 1939.
Για 13 λεπτά απέτυχε.
Ο Oliver Hirschbiegel, σκηνοθέτης της περίφημης Πτώσης στην οποία ασχολήθηκε με τις τελευταίες μέρες του Χίτλερ στο Βερολίνο, μετά την παταγώδη αποτυχία της προηγούμενης του ταινίας-βιογραφίας Diana, αποφάσισε να επιστρέψει σε πιο ασφαλή νερά.
Καταπιάνεται με ένα ίσως όχι και τόσο γνωστό γεγονός ή που εν πάση περιπτώσει δεν έχει απασχολήσει ιδιαίτερα τον κινηματογράφο, παρά το αμέτρητο πλήθος των ταινιών που έχουν γυριστεί για την εποχή του Β Παγκοσμίου Πολέμου.
Κάτι αρκετά παράξενο ίσως μιας όπως και να το δει κανείς, η ιστορία από μόνη της και φοβερό ενδιαφέρον έχει και θελκτική είναι.
Ο Hirschbiegel συνεργάζεται εδώ με τον σεναριογράφο Fred Breinerdorfer, ο οποίος έχει ασχοληθεί ξανά με μία ας πούμε ανάλογη ταινία, την πολύ καλή Οι τελευταίες μέρες της Σόφι Σολ του 2005 (υποψήφια για Όσκαρ ξενόγλωσσου φιλμ τότε).
Λειτουργώντας έξυπνα-μιας και είναι γνωστό σε όλους τι θα γίνει στο τέλος- ξεκινάνε την ταινία με την αποτυχημένη δολοφονική επίθεση εναντίον του Χίτλερ, στην μπυραρία του Μονάχου όπου θα εκφωνούσε λόγο.
Η νωρίτερη του αναμενομένου αναχώρηση του Φύρερ από εκεί, οδηγεί την απόπειρα σε αποτυχία αφού η βόμβα εξερράγη δεκατρία λεπτά μετά τη λήξη της ομιλίας του.
Λίγες ώρες αργότερα, ο Elser (Christian Friedel) συλλαμβάνεται στα γερμανοελβετικά σύνορα και οδηγείται στο Μόναχο για ανάκριση και τα... περαιτέρω.
Με συνεχή flashbacks αρχίζει να ξετυλίγεται το κουβάρι της ιστορίας για να βρεθούν τα αίτια που οδήγησαν τον υπεράνω υποψίας και μάλλον φιλήσυχο Elser, στην παράτολμη πράξη του.
Μην έχοντας υπάρξει ο ίδιος ποτέ του μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος ούτε οποιουδήποτε συνδικάτου ή «ύποπτης» οργάνωσης και όντας ερασιτέχνης μουσικός και ξυλουργός, έμοιαζε αδύνατο να πείσει τους ανακριτές του [μεταξύ των οποίων ο Arthur Nebe, αρχηγός της Ναζιστικής αστυνομίας υποδυόμενος από τον Βurghart Klaussner (Bridge of Spies)] πως ό,τι έκανε, το έκανε μόνος του.
Μέσω των αναδρομών λοιπόν στο παρελθόν και σε μια επταετή περίπου περίοδο από τις αρχές της δεκαετίας του ’30, γνωρίζουμε τον Elser, τη φιλία του με μέλη του Κ.Κ. στο χωριό του στην περιοχή της Σουηβίας αλλά και την ουδέτερη στάση του σε σχέση με την αριστερή ιδεολογία, την απέχθεια του για τις διώξεις εναντίον των Εβραίων και κυρίως τη σχέση του με την παντρεμένη Elsa Harlen (Katharina Schuttler, Heidi).
Αυτό είναι και το πιο αδύναμο κομμάτι του φιλμ που όμως το κάνει να χάνει αρκετά, αφού όχι μόνο το διαπερνάει για μεγάλη χρονική διάρκεια, αλλά ώρες-ώρες μοιάζει με τραγική ιστορία αγάπης τύπου Άρλεκιν που αποπροσανατολίζει από τα υπόλοιπα πολύ πιο ενδιαφέροντα που συμβαίνουν.
Όπως είναι π.χ. η μανία των ανακριτών των Ναζί να αποσπάσουν γραπτή ομολογία και να ανακαλύψουν τους υπόλοιπους πλην όμως ανύπαρκτους συνωμότες, το κλίμα στη Γερμανία κατά την περίοδο πριν τον πόλεμο και την απήχηση του Χιτλερικού καθεστώτος στα πλήθη, αλλά κυρίως τη λανθάνουσα και μάλλον φανταστική σεναριακή ιδέα που όμως δεν προχωράει λίγο παραπέρα, πως ο Nebe εμπνεύστηκε τη δική του (αποτυχημένη φυσικά κι αυτή) απόπειρα δολοφονίας κατά του Χίτλερ το 1944, από τον Elser.
Εξαιρετικός ο Friedel στον κεντρικό ρόλο, πείθει απόλυτα σαν ο άνθρωπος της διπλανής πόρτας που βλέπει το κακό να έρχεται και αποφασίζει να δράσει.
Ο Hirschbiegel πάντως έχει φτιάξει μια ταινία περισσότερο «ασφαλή» από όσο ίσως θα έπρεπε και θα μπορούσε, αποφεύγοντας να ασχοληθεί λόγου χάριν με το γιατί ο Elser δεν εκτελέστηκε αμέσως μετά τη σύλληψη του, αλλά έμεινε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Νταχάου, μέχρι να συμβεί τελικά αυτό στις αρχές του 1945.
Αυτό το γεγονός το ξεπετάει σε ένα λεπτό στο φινάλε κι έτσι τόσο με αυτό όσο και με την επιμονή του στην ερωτική ζωή του ήρωα του, φτιάχνει μεν ένα καλό και ενδιαφέρον φιλμ, όχι όμως το μεγάλο και σπουδαίο για το ναζιστικό καθεστώς που τέτοιο ήταν το δικό του Πτώση το 2004.
Στους κινηματογράφους από 21 Απριλίου.
Νίκος Παλάτος.