Παρά την ήττα του Χίτλερ, η βαριά σκιά του Ναζισμού αιωρούνταν πάνω από τη Γερμανία για πολλά χρόνια μετά το πόλεμο.
Είναι κοινό μυστικό ότι το νέο δημοκρατικό κράτος έβριθε από πρώην μέλη των Ναζί, πολλοί από τους οποίους κρατούσαν καίριες θέσεις στο κρατικό μηχανισμό.
Τιμωρώντας λίγους από τους εγκληματίες πολέμου για τα μάτια του κόσμου, πολλοί ήταν εκείνοι που έλαβαν χάρη ή ακόμα και βοηθήθηκαν για να φύγουν από τη χώρα.
Πολλές από τις επίσημες έρευνες για τους φυγάδες, έμεναν διόλου τυχαία δίχως αποτέλεσμα.
Η ταινία του Lars Kraume προσπαθεί να ρίξει λίγο φως στη ζωή ενός άνδρα, που παρά τις αντιξοότητες, και υπό το κίνδυνο να καθαιρεθεί μέχρι να κατηγορηθεί ως προδότης, έμεινε πιστός στο καθήκον να κυνηγάει αυτούς τους εγκληματίες, έχοντας ρόλο κλειδί στη σύλληψη ενός απ’ αυτούς.
Φρανκφούρτη, τέλη της δεκαετίας του ’50.
Ο εβραιο-γερμανός Fritz Bauer (Burghart Kalubner, Bridge of Spies) είναι ο γενικός εισαγγελέας που έχει τεθεί επικεφαλής της έρευνας για τον εντοπισμό και τη σύλληψη εγκληματιών πολέμου.
Οι απειλές κατά της ζωής του έρχονται σωρηδόν, όμως εκείνος δε το βάζει κάτω, παρότι μέχρι στιγμής στερείται ουσιαστικού αποτελέσματος, αφού όχι μόνο δεν έχει ουσιαστική βοήθεια από κανέναν, αλλά δε λείπουν και οι τρικλοποδιές.
Μέχρι που στο γραφείο του φτάνει ένα γράμμα από την Αργεντινή από έναν οικογενειάρχη, που τον ενημερώνει ότι έχει βάσιμες υποψίες ότι ο πατέρας του φίλου της κόρης του είναι ο διαβόητος Adolf Eichmann, ο αρχιτέκτονας του Ολοκαυτώματος.
Με τις γερμανικές μυστικές υπηρεσίες και την Interpol να δηλώνουν ανίκανες να τον βοηθήσουν, ο Bauer στρέφεται στο Ισραήλ, ζητώντας τη βοήθεια της Mossad, οι οποίοι ζητούν μία δεύτερη επιβεβαίωση, πριν αποφασίσουν να επέμβουν.
Με δεμένα τα χέρια από τα κοράκια των Ναζί που τον περιτριγυρίζουν, θα έχει μονάχα τη βοήθεια του νεαρού εισαγγελέα Karl Angermann (Ronald Zehrfeld), με τον οποίον μοιράζεται ένα κοινό σκοτεινό μυστικό, για να καταφέρει να επιβεβαιώσει τη πληροφορία.
Το google translate να ‘ναι καλά, μιας και δε ξέρω γερμανικά, άμεσα συνειδητοποιείς όχι μόνο πόσο πιο ταιριαστός είναι ο πρωτότυπος τίτλος της ταινίας, αλλά και ότι σου δίνει πολύ περισσότερες πληροφορίες για τα μυστικά της, σε σχέση με τον ελληνικό που είναι μια σκέτη γενικότητα.
“Κράτος εναντίον Fritz Bauer” λοιπόν, και αυτό γιατί πρωταρχικός στόχος της ταινίας δεν είναι η έρευνα του Bauer για τον εντοπισμό του Eichmann, στις οποίες έπαιξε κεντρικό αλλά όχι τρομερά σημαντικό ρόλο, αλλά η αποτύπωση του κλίματος που επικρατούσε όχι απλά στη χώρα, αλλά και μέσα στα δημόσια γραφεία, εναντίον ενός ανώτατου λειτουργού.
Όσον αφορά τη διαδικασία εντοπισμού του Eichmann, ο Bauer υπήρξε ο μοχλός που έδωσε ισχύ στα γρανάζια της μηχανής για να έρθει το επιθυμητό αποτέλεσμα.
Ιστορικά αυτό μπορεί να είναι πολύ σημαντικό, κινηματογραφικά όμως, ο ήρωας είναι στατικός.
Η πρώτη πληροφορία τού έρχεται ουρανοκατέβατη, για να βρει την επιβεβαίωση που ψάχνει τον βοηθάει ο βοηθός του, ενώ δεν έχει καμία άμεση ανάμειξη ούτε με τη τελική έκβαση.
Με εξαίρεση δηλαδή το προσωπικό ρίσκο να εμπλέξει στην υπόθεση του Ισραηλινούς, ο Bauer είναι πάντα στο παρασκήνιο, κάτι κάνει αυτό το κομμάτι της ταινία αρκετά ανούσιο.
Με άλλα λόγια, όσοι ελπίζατε να παρακολουθήσετε ένα συναρπαστικό ιστορικό των ερευνών έως τη σύλληψη του Eichmann, λυπάμαι χάσατε.
Η καρδιά της ταινία βρίσκεται στη ψυχροπολεμική, σχεδόν εμφυλιακή ατμόσφαιρα που επικρατεί στη χώρα.
Παρότι παρελθόν εδώ και 15 χρόνια, οι πρώην Ναζί είναι παντού και τρομοκρατούν με νόμιμους και παράνομους τρόπους.
Ένας Εβραίος σοσιαλιστής γενικός εισαγγελέας είναι μια καλή βιτρίνα, όμως όταν αυτός αρχίζει να φέρνει αποτελέσματα, γίνεται εμπόδιο που πρέπει να βρεθεί τρόπος για να βγει από τη μέση.
Ο δημιουργός Lars Kraume, στη πρώτη ταινία του που καταφέρνει να βγει έξω από τα όρια της Γερμανικής αγοράς, επέλεξε να δώσει σε αυτό το μείγμα βιογραφικής ταινίας, κατασκοπικού θρίλερ και κοινωνικής κριτικής, ένα έντονο νουάρ ύφος, σε σημείο υπερβολής, αφού προσπαθώντας να επιδείξει όλα τα απαραίτητα συστατικά, συχνά χάνει το δρόμο του.
Εδώ, θα με συγχωρέσετε αλλά, η υποκειμενικότητα θα πάρει υποχρεωτικά το τιμόνι, για τον απλό λόγο ότι αντιπαθώ τις ταινίες νουάρ, αντιπαθώ την αποπνικτική κατάμαυρή τους ατμόσφαιρα, τις femme fatale και τα αντράκια που πέφτουν στα δίχτυα τους, μέχρι και τις φασόν μουσικές τους, και το Der Staat gegen Fritz Bauer τα έχει όλα αυτά, και μάλιστα χωρίς καν να τα χρειάζεται.
Αν πέραν της κεντρικής ιστορίας, υπάρχει ένας λόγος που πραγματικά αξίζει να δείτε τη ταινία, αυτός είναι σίγουρα η ερμηνεία του Burghart Klaußner που υποδύεται συγκλονιστικά τον κεντρικό χαρακτήρα παρουσιάζοντας έναν άνδρα που παρά την εξουσία που έχει, βρίσκεται συνεχώς υπό εξέταση, όμως κρατάει τη ψυχραιμία του και χτυπάει χωρίς να το περιμένεις, παίρνοντας την εκδίκησή του.
Το Der Staat gegen Fritz Bauer είναι μια περίπτωση ταινίας που δε μπορώ να κρίνω όσο αντικειμενικά να ήθελα.
Έχει μια αρκετά ενδιαφέρουσα ιστορία, ενώ ταυτόχρονα μας προσφέρει και μια ματιά στη μεταπολεμική Γερμανία, χωρίς να διαπρέπει σε κανένα από τα δύο σκέλη της.
Αν είστε φίλοι του νουάρ, σίγουρα μπορείτε να προσθέσετε έναν επιπλέον βαθμό στη τελική βαθμολογία, δυστυχώς όμως εγώ όχι.
Στους κινηματογράφους από 19 Ιανουαρίου.
Αλέξανδρος Κυριαζής.
1.jpg)
