Απόψε μου πάει να γράψω τις πιο ωραίες κριτικές,
με ανάλυση, εξήγηση και αρκούντως περιγραφικές.
Ορίστε, για να μη νομίζετε ότι δε μπορώ να γράψω και εγώ ωραία ποιήματα όπως ο Πάμπλο Νερούδα (δε μπορώ).
Είναι η δεύτερη ταινία για φέτος του σκηνοθέτη Pablo Larraín (No), ο οποίος μας έδωσε και το Jackie, που δεν το έχω δει ακόμα, αλλά μαθαίνω πως παίρνει πολύ θετικές κριτικές.
Το Neruda καταπιάνεται με μια συγκεκριμένη περίοδο της ζωής του μεγάλου Χιλιανού ποιητή και για την ακρίβεια τα χρόνια μετά το τέλος του ‘Β Παγκοσμίου Πολέμου.
Τότε που σαν φτασμένος καλλιτέχνης, αγαπητός από τον κόσμο, κυνηγήθηκε από την αστυνομία λόγω των κομουνιστικών του πεποιθήσεων και αυτοεξορίστηκε από την πατρίδα του για να γλιτώσει.
Ο Larraín κατάφερε να κάνει μια ταινία εν μέρει βιογραφική και εν μέρει ταινία καταδίωξης, βαθιά ποιητική όμως, όπως και τα στιχάκια του ήρωα της.
Η ταινία παρουσιάζει τον Πάμπλο Νερούδα (Luis Gnecco) πρώτα από όλα σαν άνθρωπο, χωρίς ίχνος εξευγενισμού.
Με τις αντιλήψεις του και τις έγνοιες του.
Γυναικά, άπιστο, μα και απίστευτα ρομαντικό κάτι που εκφράζεται μέσω των διάσημων ποιημάτων του.
Παραδόξως η ταινία δεν ασχολείται τόσο με το ποιητικό του έργο όσο με το πολιτικό.
Μας δείχνει τις ταραχές της εποχής, τους ανθρώπους που επηρεάστηκαν από αυτόν και τον λάτρεψαν αλλά και αυτούς που τον μίσησαν, και τέλος καταλήγει στο πάντρεμα δυο χαρακτήρων μέσω της κόντρας τους.
Από τη μία ο κυνηγημένος ήρωας μας και από την άλλη ο Óscar Peluchonneau (Gael García Bernal, Η Εβίτα δεν κοιμάται πια εδώ) ο πιστός αστυνομικός που βρίσκεται διαρκώς στο κατόπι του, και παρουσιάζεται σαν τη νέμεσης του αλλά και σαν πτυχή του εαυτού του ταυτόχρονα.
Ιδιαίτερο βάρος στο χαρακτήρα του δίνεται στο δεύτερο μέρος της ταινίας, όπου ο ρόλος του αποκαλύπτεται πως είναι ακόμα πιο σημαντικός από ότι νομίζαμε.
Κάποια στιγμή που μιλάει με τη γυναίκα του ποιητή, την ζωγράφο Delia del Carril (Mercedes Morán), τον πληροφορεί πως ο ίδιος δεν είναι πραγματικός, αλλά δημιουργημένος από το Νερούδα για να κάνει πιο συναρπαστική την πλοκή, κάτι που γίνεται εμμονή στο μυαλό του αστυνόμου.
Πρόκειται για δεύτερο χαρακτήρα ή για κάποιον σημαντικό;
Πλέον είναι ένας άνθρωπος που προσπαθεί να καθορίσει την ύπαρξη του και να βρει τη λύτρωση, κάτι που μας δίνεται με ένα ιδιαίτερα λυρικό τρόπο όσο οδεύουμε προς το φινάλε.
Το Neruda δεν ενδιαφέρεται για τα παιδικά χρόνια του ποιητή ούτε για το αυτό καθεαυτό έργο του.
Από τη μέση και μετά, όσο ο αγώνας δρόμου μεταξύ των δυο χαρακτήρων ‘ανάβει’ τόσο μεγαλώνει και η σχέση τους, με ένα αντισυμβατικό τρόπο για βιογραφική ταινία.
Σε κάποιο ρομάντζο θα ήταν δυο εραστές που συναντιούνται στο τέλος της ταινίας.
Εδώ σε μια ποιητική έξαρση, ίσως αντίστοιχη των ποιημάτων του Νερούδα, οι δυο ήρωες μας συμπληρώνουν ο ένας τον άλλο, στην ανάγκη τους για αναγνώριση και αποδοχή.
Είναι κρίμα μόνο που ο Gael García Bernal μένει τόσο ανέκφραστος στο ρόλο του, ειδικά από τη στιγμή που είναι αυτός ο οποίος διηγείται την ταινία.
Κατά τα άλλα ο Luis Gnecco δίνει μια ειλικρινή ερμηνεία ενός ανθρώπου που ακροβατεί ανάμεσα σε δυο κόσμους.
Το Νερούδα είναι μια περίεργη ταινία, που όμως δεν περνά απαρατήρητη.
Μένει μακριά από όποια πιστή καταγραφή, κάτι που δεν την ενδιαφέρει κιόλας.
Όσο οδεύει προς το τέλος επικεντρώνεται στο κυνηγητό των δυο κεντρικών της χαρακτήρων, ενώ η αφήγηση αρχίζει να απομακρύνεται από την πραγματικότητα, και την όποια αντικειμενική αλήθεια, μα γίνεται με τρόπο λειτουργικό και σίγουρα πολύ πιο ενδιαφέρον από το να βλέπαμε μια ντοκιμαντερίστικη απεικόνιση των γεγονότων.
Οι ερμηνείες είναι καλές, πλην του Bernal που όπως είπα δεν με ενθουσίασε.
Σε στιγμές γίνεται αρκετά μελοδραματική, ειδικά στο τελευταίο μέρος της όπου ισορροπεί ανάμεσα στη πραγματικότητα και τη φαντασία.
Η κινηματογράφηση είναι εξαιρετική, με όμορφα ανοιχτά πλάνα και ιδιαίτερο φωτισμό που θυμίζει τα.. ‘lens flares’ του J.J Abrams.
Υπάρχουν όμως κάποια κακά οπτικά εφέ: όποτε η κάμερα τραβάει τους ήρωες μέσα σε κάποιο αμάξι να ταξιδεύουν, το τοπίο γύρω δείχνει τόσο ψεύτικο, που δεν έχει μεγάλη διαφορά από αντίστοιχα πλάνα ταινιών του ’60.
Δεν ξέρω αν έγινε επίτηδες, πάντως μια φορά ‘βγάζουν μάτι’.
Αν ψάχνετε μια πλήρη βιογραφία του ποιητή θα απογοητευτείτε.
Το Neruda παρουσιάζει ένα από τους μεγαλύτερους ποιητές της ιστορίας, μα το κάνει με ένα δικό της τρόπο, λίγο πιο ονειρικό από ότι θα περιμέναμε.
Η ταινία παρόλα αυτά καταφέρνει να εισχωρήσει στο σύμπαν του ποιητή και – γιατί όχι – στο τέλος να μεταμορφωθεί και η ίδια σε ποίημα.
Στους κινηματογράφους από 9 Φεβρουαρίου.
Μιχάλης Δαγκλής.
1.jpg)
