Είναι πολύ ευχάριστο να βλέπουμε πως το ελληνικό σινεμά όχι μόνο κινείται αλλά έχει και κάτι να πει.
Και δεν μιλάω για τις ‘διεθνής’ παραγωγές του Λάνθιμου (που θα πάρει και το Όσκαρ κάποια στιγμή), αλλά για πιο ‘ντόπιες’ παραγωγές που καταπιάνονται με μείζονα θέματα της ελληνικής πραγματικότητας.
Ο σκηνοθέτης/σεναριογράφος Γιάννης Σακαρίδης (Wild Duck) έχει δείξει από προηγούμενες δουλειές του ότι τον απασχολεί ο ρεαλισμός στην Ελλάδα του σήμερα.
Το βραβευμένο στο φεστιβάλ Θεσσαλονίκης Πλατεία Αμερικής έχει για θέμα το προσφυγικό στη χώρα μας και το πως το εκλαμβάνουν οι συμπολίτες μας.
Από την μία παρακολουθούμε τα βάσανα των προσφύγων και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν στην προσπάθεια τους να βγουν από την Ελλάδα και από την άλλη την αντίδραση των κατοίκων για την κατάσταση (συγκεκριμένα γύρω από την πλατεία Αμερικής).
Παρακολουθούμε τον Μπίλι (Γιάννης Στάνκογλου, Η Κόρη του Ρέμπραντ) ένα σαραντάρη τατουατζή που βλέπει τους πρόσφυγες σαν όμοιους, και τον φίλο του Νάκο (Μάκης Παπαδημητρίου, Τέλειοι Ξένοι) ένα ρατσιστή με επικίνδυνες ιδέες – και για μένα ο πιο ενδιαφέρον χαρακτήρας του έργου.
Επίσης έχουμε τον Τάρεκ (Βασίλη Κουκαλάνη, Μια Ανάσα) ένα Σύριο πρόσφυγα με τη δεκάχρονη κόρη του και την τραγουδίστρια Τερέζα (Ξένια Ντάνια) που δουλεύει σε κακόφημο μπαρ.
Οι ζωές τους μπλέκονται μέσο του Νάκου ο οποίος έχει σιχαθεί να βλέπει τους ξένους να γεμίζουν την πλατεία που έπαιζε μικρός και κάποια στιγμή αποφασίζει να κάνει κάτι για αυτό.
Η ταινία ξεκινά ανάλαφρα και σε σημεία ‘σκοτεινιάζει’, χωρίς όμως να γίνεται ποτέ υπερβολική.
Ακούμε τις σκέψεις των χαρακτήρων και νιώθουμε την πίκρα τους, τις έγνοιες τους αλλά και την οπτική τους στην όλη κατάσταση.
Επίσης μαθαίνουμε πως ακριβώς και με πόσους τρόπους μπορεί να φύγει κάποιος παράνομα από την χώρα.
Ο Σακαρίδης θέλει να δείξει όλες τις πλευρές και όσο δυνατό να μας κάνει να τις καταλάβουμε.
Δεν γίνεται για παράδειγμα να μην αγχωθούμε με το δράμα των προσφύγων στην προσπάθεια τους να φύγουν, αλλά παράλληλα μπορούμε να καταλάβουμε από που προέρχονται οι ρατσιστικές πεποιθήσεις του Νάκου παρόλο που διαφωνούμε μαζί του (τουλάχιστον η πλειοψηφία μας, θέλω να πιστεύω).
Οι ερμηνείες είναι όλες καλές, ακόμα και από δεύτερους χαρακτήρες όπως η Θέμις Μπαζάκα (Αν...).
Ο cool Μπίλι έχει τη στόφα του δίκαιου ήρωα που προσπαθεί να σώσει την όμορφη τραγουδίστρια από τη μαφία του μπαρ όπου δουλεύει, ενώ ο Νάκος είναι υπεύθυνος για μερικές από τις πιο χιουμοριστικές σκηνές.
Ειδικά ο τελευταίος δημιουργεί ένα περίεργο κράμα συμπάθειας/απέχθειας στο θεατή.
Θα γελάσετε με αυτά που λέει και τον τρόπο που τα λέει, μα τα χαμόγελα θα εξασθενήσουν όταν βάλει σε εφαρμογή το αποτρόπαιο σχέδιο του εναντίον των ‘ξένων’.
Παρόλα αυτά η ταινία δεν γίνεται ποτέ πολύ μελό.
Κινείται σχετικά ανάλαφρα παρά το αιχμηρό θέμα της.
Δεν έχει ανάγκη για γυμνό, ούτε για υπερβολές όπως θα έκαναν άλλες παραγωγές.
Είναι γυρισμένη στην καρδιά της πόλης, έχει κατανοητούς χαρακτήρες και προβλέψιμη εξέλιξη χωρίς αυτό να ενοχλεί.
Από την άλλη, ο έρωτας μεταξύ δυο ηρώων μου φάνηκε κάπως βιαστικός, ενώ ο χαρακτήρας του Μάκη Παπαδημητρίου - που ξεχωρίζει από όλους - δεν ολοκληρώνεται πλήρως, όπως αυτός του Στάνκογλου.
Το Πλατεία Αμερικής είναι άκρως επίκαιρο και θέλει να σου πει πράγματα, να σου δείξει όχι πως είναι η κατάσταση - γιατί την ξέρουμε όλοι - αλλά πως είναι η κατάσταση στα μυαλά των ανθρώπων.
Κάποια από αυτά που λέει τα έχουμε ακούσει από τα στόματα των συμπολιτών μας, κάποια όχι.
Ο Σακαρίδης τα συγκεντρώνει όλα και σε αφήνει να αποφασίσεις.
Η ταινία βλέπεται ευχάριστα αν και δε καταφέρνει να βγει πολύ από το ‘καλούπι’ της τηλεταινίας.
Στους κινηματογράφους από 23 Μαρτίου.
Μιχάλης Δαγκλής.
1.jpg)
