To Bitter Harvest καταπιάνεται με ένα από τα σημαντικότερα και πιο σκοτεινά γεγονότα της ιστορίας.
Ο Μεγάλος Λιμός της Ουκρανίας το 1932-1933 (The Holodomor σε ελεύθερη μετάφραση στα αγγλικά από τον Ουκρανικό όρο), ήταν ένα σχέδιο που έθεσε σε εφαρμογή ο Στάλιν – το πρόγραμμα κολεκτιβοποίησης - προκειμένου να προκαλέσει λοιμό στους πολίτες, κατάσχοντας τους την τροφή και προκαλώντας τον θάνατο εκατομμυρίων.
Μία από τις μεγαλύτερες γενοκτονίες που έχουν συμβεί ποτέ, η οποία αναγνωρίστηκε το 1991.
Ο σκηνοθέτης George Mendeluk σκέφτηκε να βάλει στο μέσον μιας αληθινής τραγωδίας μια ερωτική ιστορία (όπως είχε κάνει ο Cameron με τον Τιτανικό) όπου ο νεαρός ζωγράφος Yuri (Max Irons, Woman in Gold) αποχωρίζεται την αγαπημένη του Natalka (Samantha Barks, Les Miserables) και μέσα στην κατασπαραγμένη Ουκρανία προσπαθεί να την ξαναβρεί.
Όμως το ρομάντζο είναι προσχηματικό.
Δεν του δίνεται ιδιαίτερο βάθος και ο θεατής δεν ενδιαφέρεται.
Αυτό συμβαίνει γιατί ο Mendeluk θέλει περισσότερο να δείξει το ‘κατηγορώ’ του μπροστά στο φονικό που προκάλεσε ο Στάλιν.
Παρά το ότι κανείς δεν αμφιβάλει για αυτά που συνέβησαν το Bitter Harvest το κάνει με ένα τρόπο που, παραδόξως, μοιάζει με αντισταλινική προπαγάνδα.
Αγνοεί πως η γενοκτονία αυτή συνέβη και σε άλλα έθνη όχι μόνο στην Ουκρανία, αγνοεί την περίοδο ξηρασίας που έπληξε μεγάλες περιοχές της Ουκρανίας, την επιδημία τύφου που σκότωσε πολλούς και άλλα πολλά.
Δείχνει τα πράματα απλά και ίσως λίγο ανεύθυνα.
Ο Stalin (Gary Oliver, Unstoppable) παρουσιάζεται αρχικά σαν ένα στόμα που μιλάει και λέει ατάκες όπως (αναφερόμενος στον Λένιν) ‘η σύφιλη του μαλάκωσε τον εγκέφαλο’!
Έπειτα οι κακοί είναι απόλυτα διαβολικοί: είναι σαδιστές, γελάνε σατανικά και μοιάζουν άψυχοι.
Ειδικά ο Sergei (Tamer Hassan, The Double), ένας αξιωματικός του Στάλιν, χαστουκίζει παπάδες, βιάζει γυναίκες και βλέπει στους καθρέφτες την μορφή της μητέρας του να τον κοιτάει με ενοχή.
Είναι αυτή η καρτουνίστικη αντίληψη του καλού και του κακού που ενδέχεται να προκαλέσει γέλια.
Όσον αφορά το θέμα της επανάστασης και τις μάχες που έγιναν γίνεται φανερό πως ο Mendeluk δεν ξέρει να σκηνοθετήσει δράση, ενώ οι ερμηνείες δεν βοηθούν και ιδιαίτερα τη ταινία.
Είναι κρίμα ένα τόσο σημαντικό γεγονός της ιστορίας, που δεν το έχουμε δει πολλές φορές στο σινεμά, να προσεγγίζεται με τόση αφέλεια, με μοναδικό σκοπό να δείξει το ‘τέρας’ του Κομουνισμού, αγνοώντας περισσότερες λεπτομέρειες του.
Ας ελπίσουμε πως το Bitter Harvest θα ευαισθητοποιήσει και άλλους δημιουργούς για να δούμε μια πιο ολοκληρωμένη δουλειά.
Μιχάλης Δαγκλής.