Παρότι κάθε χρόνο υπάρχουν οι μη-αγγλόφωνες ταινίες που μαζεύουν βραβεία δεξιά κι αριστερά και θεωρούνται αδιαφιλονίκητα φαβορί για μια θέση στη πεντάδα της αντίστοιχης κατηγορίας των Όσκαρ, δεν είναι ασυνήθιστο να ξεπετάγεται από το πουθενά μια παραγωγή που λίγοι έχουν ακουστά και ελάχιστοι έχουν δει, η οποία καταφέρνει να κερδίσει τη πολυπόθητη αναγνώριση της Ακαδημίας.
Αυτή φέτος ήταν το Tanna, η πρόταση της Αυστραλίας, μια ταινία ταυτόχρονα πρωτότυπη αλλά και αφόρητα κλισέ…
Tanna είναι το όνομα ενός τροπικού νησιού στη περιοχή της Μελανησίας, ανοιχτά της ανατολικής ακτής της Αυστραλίας.
Εκεί ζουν δύο από τις τελευταίες φυλές ιθαγενών που παρά το “πέρασμα” του πολιτισμού, εκείνοι επιμένουν να ζουν πιστοί στις παραδόσεις, ζώντας σε αυτοσχέδιες καλύβες στη μέση του δάσους, φορώντας ψάθινα για να καλύψουν τα απολύτως απαραίτητα, λατρεύοντας για Θεό τους το κοντινό ενεργό ηφαίστειο.
Η Wawa είναι μια νεαρή κοπέλα της φυλής Yakel, που μόλις πέρασε τη τελετή ενηλικίωσης και θεωρείται πια γυναίκα.
Η Wawa είναι ερωτευμένη με τον Dain, τον εγγονό του αρχηγού της φυλής, και παρότι η παράδοσή τους απαγορεύει το γάμο από έρωτα, εκείνοι όλο βρίσκουν ευκαιρίες για να βρίσκονται μαζί.
Οι Yakel βρίσκονται σε συνεχή διαμάχη με τη γειτονική φυλή, με τον φόρο αίματος ανάμεσά τους όλο να αυξάνεται.
Σε μια προσπάθεια ανακωχής, ο αρχηγός της φυλής των Yakel προσφέρει την Wawa ως νύφη στο γιο του αρχηγού της άλλης φυλής, με τη συμφωνία να κλείνει.
Παρότι γνωρίζει ότι με το γάμο της, επιτέλους οι δύο φυλές θα μονιάσουν, η Wawa αρνείται και το σκάει με τον καλό της..
Δημιουργοί της ταινίας είναι οι ντοκιμενταρίστες Martin Butler και Bentley Dean, με τον δεύτερο να έχει περάσει με τη φυλή επτά ολόκληρους μήνες, μαθαίνοντας τα πάντα για τον τρόπο ζωής τους, τα ήθη και έθιμά τους, τις τελετές τους, και ακριβώς αυτή την εμπειρία ήθελε να αποτυπώσει στο πανί και έτσι γεννήθηκε η ιδέα του Tanna.
Η ιστορία είναι βασισμένη σε πραγματική ιστορία, που μάλιστα συνέβη ελάχιστα χρόνια πριν.
Η ταινία είναι γυρισμένη στο πραγματικό χωριό τους, ενώ ως ηθοποιοί χρησιμοποιήθηκαν οι ίδιοι οι κάτοικοι, πολλοί από τους οποίους υποδύθηκαν τον εαυτό τους.
Δε μιλάμε φυσικά για επαγγελματίες ηθοποιούς, αλλά για αγράμματους ανθρώπους που δεν γνώριζαν καν τι είναι μια ταινία, με τον σκηνοθέτη να τους προβάλει το αντίστοιχης αισθητικής Ten Canoes ώστε να τους εξηγήσει τι ήθελε από εκείνους.
Ώρα όμως να περάσουμε και στην ουσία.
Όπως είναι ευνόητο, το Tanna είναι ένα παλιομοδίτικο αισθηματικό δράμα, με μπόλικη δόση Ρωμαίου και Ιουλιέτας.
Το πρώτο μισό του φιλμ καταπιάνεται με την παρουσίαση της ζωής και των εθίμων της φυλής, και μάλιστα το κάνει με έναν ιδιαίτερα έξυπνο τρόπο, μέσα από τα μάτια της μικρής αδερφής της Wawa, ενός τρισχαριτωμένου, άτακτου κοριτσιού που δε σταματάει το παιχνίδι, αλλά που ταυτόχρονα παρατηρεί και τα.. νυχτοπερπατήματα της αδερφής της.
Κάπου εκεί έρχεται το συμβούλιο για την ανακωχή, η συμφωνία και η απόφαση των δύο νέων να το σκάσουν, ντροπιάζοντας τη φυλή τους και τις παραδόσεις τους, αλλά βάζοντας και σε κίνδυνο τις ζωές των συγχωριανών τους αφού η ανακωχή δε θα πραγματοποιούνταν.
Και οι δύο φυλές βγαίνουν στο κατόπι τους, όμως εκείνοι όσο ευτυχισμένοι κι αν νοιώθουν που επιτέλους είναι μαζί, αδυνατούν να κάνουν το επόμενο βήμα, αφού δε μπορούν να βρουν καταφύγιο, με το κλοιό γύρω τους να σφίγγει.
Η ταινία οπτικοακουστικά είναι απλά καταπληκτική.
Η εμπειρία των δημιουργών στα ντοκιμαντέρ τους δίνει την ευχέρεια να μας προσφέρουν ένα τροπικό υπερθέαμα που αναδεικνύει όλη την ομορφιά του νησιού, χωρίς όμως να καταντάει σε κανένα σημείο, αυτό που θα χαρακτηρίζαμε ως τουριστική ταινία.
Μαγευτική φωτογραφία η οποία πάει χέρι-χέρι με τη συναρπαστική μουσική επένδυση, δίνοντας ένα απόκοσμο αποτέλεσμα.
Έφτασε η ώρα όμως να περάσουμε και στα πολύ μεγάλα “αλλά”.
Ξεκινώντας με τα πιο υποκειμενικά, ποτέ δε βρήκα ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα τη τραγική ιστορία του Ρωμαίου και της Ιουλιέτας, με το όλο παραφουσκωμένο teen angst να μου μοιάζει ελαφρώς γελοίο.
Παρά τις όποιες διαφορές στο στόρι, κάτι αντίστοιχο έχουμε και εδώ με το first crush love story να μοιάζει βγαλμένο από σειρά του Nickelodeon.
Δυστυχώς σε αυτό βοηθάνε και οι ερμηνείες των πρωταγωνιστών, οι οποίες, παρά το ελαφρυντικό του ερασιτεχνισμού, δε πείθουν ούτε στο ελάχιστο.
Σα να μην έφτανε αυτό, οι δημιουργοί θεωρώντας ότι έχουν στα χέρια τους μια επική ερωτική ιστορία, την τράβηξαν απ’ όπου βρήκαν.
Ωραία τα μαγευτικά τοπία, το τρομακτικό ηφαίστειο που φτύνει λάβα σε slo-mo, ενδιαφέρουσες και οι 2-3 σκηνές που απεικονίζουν παραδοσιακές τελετές και πρακτικές της φυλής, αλλά δε φτάνουν για να γεμίσουν 100+ λεπτά ταινία.
Πώς να το πω πιο απλά, βαρέθηκα!
Από το 40λεπτο και πέρα κοιτούσα το ρολόι μου σχεδόν κάθε τρίλεπτο και υπήρχαν στιγμές που οι δείκτες έμοιαζαν σταματημένοι.
Χωρίς να είναι στατικό ή αργόσυρτο, οι σκηνοθέτες έδειξαν παντελή ανικανότητα να κρατήσουν έναν ικανοποιητικό ρυθμό, να διηγηθούν στρωτά μια ιστορία, όσο αδιάφορη κι αν μπορεί να ήταν για μένα αυτή.
Το Tanna υπήρξε μια πανέμορφη αλλά εξαιρετικά βαρετή έκπληξη.
Σίγουρα περίμενα περισσότερα…
Στους κινηματογράφους από 8 Ιουνίου.
Αλέξανδρος Κυριαζής.