Όταν μια ιδέα «λάμπει» στη μεγάλη οθόνη, το μόνο που χρειάζεται είναι ένα κοινό γενεών για να τη μεταδώσει.
Ο Stanley Kubrick, ένας από τους πιο διαχρονικούς σκηνοθέτες όλων των εποχών, έλαβε την αναγνώριση που του άξιζε, από μια ταινία που εκ πρώτης όψεως δείχνει ένα εντυπωσιακό τεχνικά καλλιτέχνημα, με αναιτιολόγητη για πολλούς φήμη, συγκριτικά με άλλα δημιουργήματά του.
Είναι η τέχνη ενός ψυχολογικού και προσωπικώς εστιασμένου, ατμοσφαιρικού τρόμου που κάνει τη διαφορά ή μήπως πρόκειται για ένα αληθινότατο εγχείρημα αντικαθρεπτισμένο σε μια αιματηρή ιστορία;
Άλλωστε, ο Kubrick ήταν ιδιαίτερος λάτρης των «παιγνίων των αντιλήψεων» των θεατών του, γνωρίζοντας εκ των προτέρων την αντίδραση του ανθρώπινου μυαλού στη δράση του εκάστοτε χαρακτήρα της οθόνης, βασισμένος σε μια απλή παραδοχή: Κανείς δεν ξέρει τον ήρωά του καλύτερα από εκείνον.
Ότι μεταφερθεί εικονικά από το στόμα του Kubrick, θα είναι αυτομάτως το «καθιερωμένο δεδομένο» του πλέγματος που χτίζει.
Παρόλα αυτά, κάθε πλέγμα κρύβει ένα αρχικό μη οπτικοποιημένο νήμα, η εξέλιξη του οποίου καταλήγει σε αυτό το «καθιερωμένο δεδομένο» που περιβάλλεται ή εκπροσωπείται από ήρωες, πράξεις, εξελίξεις και καταστάσεις.
Παρατηρώντας, λοιπόν, τη «Λάμψη» ένα μεγάλο πλήθος χαρακτήρων «υφαίνει τα νήματά του» κι αναδύεται σιγά-σιγά, κοινού παρόντος και υπό τον έλεγχο ενός μοναδικού χαρακτήρα που κατευθύνει την πλοκή.
Jack Torrance συστήθηκε ο Jack Nicholson στις εναρκτήριες σεκάνς της ταινίας, ένα όνομα οριστικοποιημένο και ριζωμένο μέχρι το τέλος σε ένα «Πουαρικό» σύμπαν (Ο Ηρακλής Πουαρό, ήρωας της Agatha Christie και διάσημος ντετέκτιβ στις ιστορίες μυστηρίου της, συχνά έδινε 2 εκδοχές για την υπόθεση που είχε αναλάβει, τονίζοντας πάντα ότι η απλότητα της μίας λύσης του είναι ορισμένες φορές προτιμότερη από την περιπλοκότητα της άλλης λύσης του, που συνήθως ήταν και η αληθινή.), ωστόσο, με τον Kubrick να αφήνει μικρά αλλά ανεξήγητα παράδοξα, σαν σπόντες, κατά την εξέλιξη του θεωρητικά ψυχασθενούς ήρωά του.
Jack Torrance o οικογενειάρχης, φροντιστής του χώρου ή μήπως Delbert Grady ο μυστήριος και νεκρικά ψυχρός σερβιτόρος με τις αινιγματικές ατάκες;
Φυσικά υπάρχει και ο άγνωστος «κύριος Johnny» που έφτασε με το τσεκούρι για να ανοίξει την πόρτα, ο οποίος ενδεχομένως είναι και το φάντασμα ενός προηγούμενου δολοφόνου σύμφωνα με την εξωτερική λογική, την οποία, όμως, μια ανάμνηση από «τα παλιά» έρχεται να αποκλείσει: Ένας ξενοδόχος διευθυντής, που έχει απέναντί του τον Jack Torrance ή κύριο Johnny ή Delbert Grady, να του αφηγείται μια ιστορία δολοφονίας του παρελθόντος (;) με πρωταγωνιστή έναν οικογενειάρχη με δύο κόρες, τον Charles Grady.
Στη θέα τεσσάρων διαφορετικών, αλλά εξαιρετικά ίδιων προσωπικοτήτων, ο Jack Torrance μάλλον φαντάζει «πολύ στημένος για να είναι αληθινός», αλλά με τον ρόλο ενός μετενσαρκωμένου μπαλαντέρ που θέλει πάρα πολύ να δουλέψει στο ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟ ξενοδοχείο για να παρουσιάσει μια εκδοχή προσωπικών επιλογών, κάτω από έναν υποβόσκων έλεγχο, αλλά μιας επαναλαμβανόμενης πραγματικότητας.
Ένας πατέρας έσφαξε την οικογένειά του, ένα, δύο ή περισσότερα παιδιά είναι νεκρά και αυτό συνεχίζεται εις τους αιώνες των αιώνων στη χώρα των ζωντανών, από ένα βίαιο, εκδικητικό, πατριαρχικό μοντέλο που αναγεννάται διαρκώς ή που αναμεταδίδεται διαρκώς από πατέρα σε γιο σαν ΧΑΡΙΣΜΑ μιας εκλεκτής γενιάς που πρέπει να διατηρηθεί….
Ή μήπως να προειδοποιηθεί και να αποσυντεθεί;
Και τα φαντάσματα των παιδιών;
Κάθε Danny θα έχει έναν Jack αλλά και κάθε Jack θα έχει έναν Johnny ως διαρκή μετενσαρκωμένα πρότυπα καθήκοντος, απέναντι στην κάθε Wendy, σύζυγο, κόρη, γιο, συνάνθρωπο.
Αλλά κι αν δεν αρκούν αυτοί, κάθε γειτονιά έχει από έναν Charles Grady ή έναν ίδιο αλλά διαφορετικό Grady να του υπενθυμίζει γιατί η ψυχή του στοίχειωσε για πάντα ένα δωμάτιο 237.
Στους κινηματογράφους σε επανέκδοση από 17 Αυγούστου.
Νικόλ Φιλιπποπούλου.
1.jpg)
