Το γεγονός πως ένας Ρώσος σκηνοθέτης θα γύριζε ένα ντοκιμαντέρ για την Βόρεια Κορέα παρουσίαζε από μόνο του ενδιαφέρον, αλλά ο τρόπος που κατέληξε να γυριστεί το φιλμ, του έδωσε μια υπόσταση που αγγίζει τα όρια του «μυθικού».
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή όμως.
Μετά από χρόνια διαπραγματεύσεων, ο σκηνοθέτης Vitaly Mansky έλαβε άδεια από την κυβέρνηση της Β. Κορέας να γυρίσει ένα φιλμ για ένα κορίτσι και την οικογένειά της, την χρονιά που ετοιμάζεται να γίνει μέλος της Ένωσης Παιδιών, την Ημέρα του Λαμπερού Αστεριού (όπως αποκαλείται η επέτειος των γενεθλίων του Kim Jong-Il).
Οι Βορειοκορεάτες επέτρεψαν την είσοδο μόνο στον Mansky, την κινηματογραφίστρια Alexandra Ivanova και έναν υπεύθυνο ήχου να επισκεφτούν την χώρα.
Ο Ρώσος όμως, χωρίς να το γνωρίζουν οι αρχές της χώρας, προσέλαβε ένα Ρώσο μεταφραστή με ευχέρεια στα Κορεάτικα αλλά χωρίς πείρα στην ηχογράφηση ήχου, τον οποίο παρουσίασε ως υπεύθυνο.
Επιπλέον, και παρά την συνεχή παρουσία κυβερνητικών που σκηνοθετούσαν τα πάντα, όπως θα δούμε παρακάτω, ο Ρώσος συνέχισε να «τραβάει» ακόμα κι όταν εκείνοι νόμιζαν το αντίθετο.
Όταν ανακάλυψαν πως το συνεργίεο των Ρώσων είχε καταφέρει να περάσει λαθραία όλο αυτό το υλικό, οι αρχές της Β. Κορέας έφεραν αντιρρήσεις για την προβολή του φιλμ.
Η κυβέρνηση κατέθεσε επίσημη διαμαρτυρία στο υπουργείο εξωτερικών της Ρωσίας, το οποίο συμμετείχε στην παραγωγή της ταινίας, ζητώντας την απαγόρευση οποιασδήποτε προβολής της.
Παρά τις αντιρρήσεις κάποιων εθνικιστών πολιτικών που υποστηρίζουν την Β.Κορέα, το αίτημα απορρίφθηκε από τους Ρώσους και το φιλμ άρχισε να προβάλλεται σε φεστιβάλ στην χώρα και αργότερα και αλλού.
Να ξεκινήσω την κριτική, αναφέροντας πως η λέξη «συγκλονιστικό» είναι ίσως λίγη για να περιγράψει το θέαμα που αντικρίζει ο θεατής του «Under The Sun».
Η πρώτη σκηνή εκτυλίσσεται σε μία τάξη σχολείου, όπου η «ηρωίδα της ταινίας» Zin-mi, μαζί με άλλα κορίτσια, μαθαίνουν πως ο στρατηγός Kim II-sung ήταν μια μυθική μορφή που επιτέθηκε στους Ιάπωνες εισβολείς και τους Κορεάτες γαιοκτήμονες που ήθελαν να ξεπουλήσουν την γη τους, αποτρέποντας τους, ενώ παράλληλα, πως είναι υποχρέωσή τους να μισούν και τους δύο (Ιάπωνες και γαιοκτήμονες) καθώς και τους Αμερικάνους, και κάθε είδους ιμπεριαλιστή στον κόσμο.
Στο ίδιο μοτίβο, το ντοκιμαντέρ παρουσιάζει μια σειρά επεισοδίων, τα οποία, όντας σκηνοθετημένα μέχρι τελευταίας λεπτομέρειας, είναι φτιαγμένα ώστε να πλέξουν το εγκώμιο των τριών γενεών Kim που κυβερνούν την χώρα καθώς και του δόγματος Juche, μιας εθνικοποιημένης και εθνικιστικής παραλλαγής του Μαρξισμού-Λενινισμού, η οποία είναι η εθνική ιδεολογία της χώρας.
Από το χώρο εργασίας, στις εκδηλώσεις για την Ημέρα του Λαμπερού Αστεριού, τις εθνικές εορτές στους δρόμους, μέχρι και στην καθημερινή ζωή του κοριτσιού, όλα είναι σκηνοθετημένα και ψεύτικα μέχρι τελευταίας λεπτομέρειας, σε ένα θέατρο του παραλόγου που φαίνεται να παίζουν όλοι ανεξαιρέτως οι κάτοικοι της χώρας, χωρίς να δείχνουν καμία διάθεση για οποιαδήποτε είδους αντίσταση.
Οι σκηνοθετημένες σκηνές μοιάζουν εντυπωσιακές, καθώς δείχνουν μια χώρα ενωμένη υπό την εξουσία των Kim.
Όταν όμως οι κάμερες κλείνουν (τουλάχιστον όπως νόμιζαν οι Κορεάτες) η πικρή αλήθεια αποτυπώνεται πλήρως και τα χαμόγελα εξαφανίζονται, σε μία τακτική που ο Mansky φρόντισε να εντείνει μέσω κάποιων άκρως μελαγχολικών μουσικών κομματιών, με την τελευταία σκηνή να αποτελεί το αποκορύφωμα.
Επιπλέον, κάποια κείμενα που εμφανίζονται πριν τις αλλαγές σκηνικού αποκαλύπτουν την αλήθεια για τα ψέματα των κυβερνητικών που συνοδεύουν τους Ρώσους, ενώ χαρακτηρίζονται από μία γερή δόση ειρωνείας για τις τακτικές τους.
Το μέγεθος της προπαγάνδας που αποκαλύπτεται στην ταινία είναι τόσο μεγάλο, που πραγματικά πρέπει να το δει κάποιος για να το πιστέψει, ενώ ο τρόπος που αντιμετωπίζονται και εκπαιδεύονται τα παιδιά είναι πραγματικά αποκρουστικός.
Δεν θα ήθελα να γράψω κάτι άλλο, μιας και οποιοιδήποτε σχόλιο για φωτογραφία, μοντάζ κτλ δεν έχει ιδιαίτερη σημασία, μπροστά στο περιεχόμενο.
Απλά δείτε το.
Στους κινηματογράφους από 5 Οκτωβρίου.
Παναγιώτης Κοτζαθανάσης.
1.jpg)
