Ένας από τους αγαπημένους καλεσμένους του φεστιβάλ Θεσσαλονίκης είναι ο Alexander Payne, και φυσικά από τη διοργάνωση δε θα μπορούσε να λείπει ούτε ο ίδιος ούτε η νέα του ταινία Downsizing.
Τέσσερα χρόνια μετά το Nebraska, ο ελληνικής καταγωγής δημιουργός αποφάσισε να καταπιαστεί για πρώτη φορά με ένα είδος όπως αυτό της επιστημονικής φαντασίας, φυσικά με τον δικό του ιδιαίτερο τρόπο.
Σε ένα εργαστήριο της Νορβηγίας επιτυγχάνεται το ακατόρθωτο, η ανακάλυψη μιας μεθόδου που επιτυγχάνει τη σμίκρυνση της ύλης, με σκοπό τη καταπολέμηση των δυσάρεστων επιπτώσεων του υπερπληθυσμού.
Μέσα σε λίγα χρόνια, η μέθοδος αρχίζει να χρησιμοποιείται σε μαζική κλίμακα, με τον κόσμο φοβισμένο αλλά και ενθουσιασμένο με την ιδέα ότι τα λιγοστά χρήματά τους θα τους καθιστούν πλούσιους σε έναν μικρόκοσμο, όλο και περισσότεροι αποφασίζουν να κάνουν το μεγάλο βήμα.
Ο Paul Safranek είναι ένας φιλήσυχος, χαμηλών τόνων φυσιοθεραπευτής, που δελεάζεται από την ιδέα της σμίκρυνσης, και αναλογιζόμενος και τα οικονομικά οφέλη, πείθει τη σύζυγό του να το κάνουν.
Τη τελευταία στιγμή όμως εκείνη το μετανιώνει, και ο Paul ξυπνάει μόνος του σε μια μικροκοινωνία, με την είδηση ότι η σύζυγός του τον εγκατέλειψε να τον βυθίζει σε θλίψη.
Ο χρόνος όμως περνάει και η νέα του ζωή του επιφυλάσσει πολλές εκπλήξεις και γνωριμίες με ενδιαφέροντες ανθρώπους, όπως ο Σέρβος γλεντζές λαθρέμπορος του πάνω ορόφου και η Βιετναμέζα κατάδικος με το κομμένο πόδι που σμικρύνθηκε παρά τη θέλησή της, με τους οποίους θα φτάσει μέχρι … το τέλος του κόσμου.
Αν και λίγο πολύ όλες οι ταινίες ξεκινούν κάπως έτσι, στη περίπτωση του Downsizing είναι υπέρ του δέοντος ξεκάθαρο ότι …εν αρχή ην η σμίκρυνση, και από εκεί ο Payne μαζί με τον συνεργάτη του Jim Taylor χρειάστηκε να στήσουν μια σειρά υποϊστοριών, η κάθε μία με το δικό της ύφος και το δικό της σκοπό.
Το συνολικό αποτέλεσμα, αν και μοιάζει αρκετά “επεισοδιακό”, είναι εξαιρετικά ευχάριστο στη παρακολούθηση, με έξυπνους διαλόγους, χιούμορ και έναν αισιόδοξο νιχιλισμό, που βάζει ουκ ολίγες φορές το θεατή στη θέση του πρωταγωνιστή και του τι θα έκανε στη θέση του.
Το Downsizing είναι κατά βάση μια κοινωνική σάτιρα με ανθρωπολογικές προεκτάσεις, όμως αν αυτό το μακρινάρι σας τρομάζει, μπορείτε να το δείτε απλά ως μια μελλοντολογική μαύρη κομεντί ή απλώς ως μια πολύ ωραία ταινία με πλούσιο cast [Matt Damon (The Great Wall), Christoph Waltz (Tulip Fever), Kristen Wiig (Mother!), Hong Chau (Inherence Vice), Rolf Lassgård (Ο Κύριος Όβε), Udo Kier (Brawl in Cell Block 99)] και μπόλικα cameos που δίνουν μια επιπλέον ευχάριστη νότα (Jason Sudeikis, James Van Der Beek, Neil Patrick Harris, Laura Dern, Margo Martindale, Don Lake).
Στα μελανά σημεία, που γίνονται όλο και πιο έντονα όσο προχωράει το φιλμ είναι ο επιθετικός διδακτισμός, με το σενάριο να μην τολμάει να αφήσει το θεατή να πάρει το “κακό” δρόμο.
Το Downsizing είναι από τις πιο mainstream ταινίες του Payne και τον Ιανουάριο όταν βγει ευρέως στις αίθουσες, σίγουρα της αξίζει να της δώσετε μια ευκαιρία.
Αλέξης Κυριαζής.