O John Woo έθετε τα στάνταρ των ταινιών δράσης για δεκαετίες, συστήνοντας παράλληλα στο παγκόσμιο κοινό αστέρες διεθνούς φήμης όπως ο Chow Yun Fat και ο Tony Leung Chiu Wai.
Τα μοτίβα του, που περιλαμβάνουν στυλιζαρισμένους «cool» χαρακτήρες, το χαρακτηριστικό στυλ των σκηνών δράσης με την συχνή χρήση slow motion, τις χαοτικές μάχες, την χρήση δύο πιστολιών ταυτόχρονα και το πέταγμα περιστεριών, έχουν επηρεάσει την πλειονότητα των σκηνοθετών ταινιών δράσης, συμπεριλαμβανομένων και αυτών του Hollywood.
Ακολουθεί μία λίστα με τις δέκα καλύτερες ταινίες του.
10. Just Heroes - Yi dan qun ying (1989)
Η ταινία γυρίστηκε με σκοπό να βοηθήσει τον χρεοκοπημένο σκηνοθέτη Chang Cheh (θρύλο των Shaw Brothers) και ο Woo σκηνοθέτησε ένα μέρος του, με τον Wu Ma να είναι υπεύθυνος για το υπόλοιπο.
Το σενάριο είναι αρκετά κοντά σε εκείνο του «Για Ένα Καλύτερο Αύριο», αν και προφανώς όχι της ίδιας ποιότητας.
Η προδοσία και η δολοφονία ενός αξιοσέβαστου αρχηγού της κινέζικης μαφίας πυροδοτεί έναν πόλεμο ανάμεσα στους υποψήφιους διαδόχους.
Ο Cheung Pak Wai προσπαθεί να βρει τον προδότη και να τον κάνει να λογοδοτήσει ενώ ο Sou, ο οποίος έχει εκλεγεί αρχηγός, βρίσκεται αντιμέτωπος με άγνωστους εχθρούς, οι οποίοι δεν διστάζουν να επιτεθούν ακόμα και στην οικογένειά του.
Μια σειρά από μετέπειτα αστέρες του Χονγκ Κονγκ εμφανίζονται στην ταινία, συμπεριλαμβανομένων των Stephen Chow και Danny Lee.
Η ταινία όμως, υπέφερε από την έλλειψη χρηματοδότησης και την βιασύνη με την οποία γυρίστηκε.
Επιπλέον, το μελόδραμα υποσκιάζει την δράση, με μοναδική εξαίρεση την τελική σκηνή, η οποία είναι γυρισμένη με το σύνηθες, αιματοβαμμένο στυλ του John Woo και είναι άκρως εντυπωσιακή.
9. Μια Φορά Ένας Κλέφτης - Zong heng si hai (1991)
Ο Joe, o James και η Red Bean είναι τρία ορφανά που μεγάλωσαν μαζί, υπό τον θετό πατέρα τους, Chow, ο οποίος τους έμαθε να κλέβουν.
Αναπόφευκτα, οι τρεις, μεγαλώνοντας, έγιναν επαγγελματίες του είδους, τρομοκρατώντας μουσεία και γκαλερί σε όλο τον κόσμο.
Επιπλέον, ο Joe και η Red Bean είναι εραστές.
Κατά τη διάρκεια μιας ληστείας που όλα πάνε στραβά λόγω προδοσίας, ο Joe φαίνεται να σκοτώνεται.
Η κοπέλα βρίσκει παρηγοριά στον έτερο της ομάδας, αλλά κάποια στιγμή ο Joe επιστρέφει.
Ο Woo άφησε στην άκρη τα συνηθισμένα μοτίβα των βίαιων αδελφοτήτων για την κωμωδία και το ρομάντζο, βασίζοντας την ταινία στους πρωταγωνιστές τος: Chow Yun Fat ως Joe, Leslie Cheung ως James και Cherie Chung ως Red Bean, οι οποίοι ήταν ήδη αστέρες εκείνη την εποχή.
Κατ'αυτόν τον τρόπο, και παρόλο που η ταινία βρίσκεται ένα επίπεδο κάτω από τις κορυφαίες του, κατάφερε να γυρίσει ένα «εύκολο» φιλμ, το οποίο αποδείχτηκε εξαιρετικά δημοφιλές.
8. Αδίστακτα Πρόσωπα - Face/Off (1997)
Ο Castor Troy είναι ένας διαβόητος κακοποιός, ο οποίος δολοφονεί τον γιο του Sean Archer, ενός αστυνομικού.
Για τον τελευταίο, η σύλληψη του Troy γίνεται εμμονή, σε σημείο που σταματά να ασχολείται με την υπόλοιπη οικογένειά του.
Κάποια στιγμή καταφέρνει να τον παγιδέψει σε μία ενέδρα, με τον εγκληματία να πέφτει σε κώμα.
Ο Troy όμως, λίγο πριν το ατύχημα, είχε θέση σε κίνηση ένα καταστροφικό σχέδιο, για το οποίο η αστυνομία γνωρίζει ελάχιστα πράγματα.
Ως εκ τούτου, ο στα όρια της παράνοιας Archer αποφασίζει να υποβληθεί σε μεταμόσχευση προσώπου, αποκτώντας εκείνο του εχθρού του, ώστε να μάθει τα σχέδιά του.
Το ίδιο όμως αποφασίζει να κάνει και ο δεύτερος όταν συνέρχεται.
Αν και πρόκειται, προφανώς, για action flick, το «Αδίστακτα Πρόσωπα» περιέχει μια σειρά από εντυπωσιακές σκηνές δράσης και την ιδιαίτερη αίσθηση του χιούμορ του Woo, ο οποίος φαίνεται να ζητά από τους ηθοποιούς του (Travolta, Cage) να υποδυθούν και το υποκριτικό στυλ του άλλου.
Το αμερικάνικο κοινό φάνηκε να απολαμβάνει την συγκεκριμένη αλλαγή ρόλων και τις βίαιες σκηνές δράσης, και το φιλμ κατέληξε ως το 11ο πιο εμπορικό του 1997.
7. Τα Σπαθιά της Εκδίκησης - Hao xia (1979)
Προτού ο John Woo στρέψει την προσοχή του αποκλειστικά στα γκανγκστερικά φιλμ, γύρισε μία σειρά από ταινίες πολεμικών τεχνών, με την παρούσα, η οποία ήταν και ένας φόρος τιμής στον μέντορά του, Chang Cheh, να είναι η καλύτερη ανάμεσά τους.
Ο Kao Pun δέχεται επίθεση κατά τη διάρκεια του γάμου του, και αν και ο ίδιος καταφέρνει να γλυτώσει, ο πατέρας του σκοτώνεται κατά την διάρκεια. Παίρνοντας όρκο για εκδίκηση, ο Kao Pun ζητάει την βοήθεια δύο εξαιρετικών μαχητών, και οι τρεις τους καταλήγουν να γίνουν καλοί φίλοι.
Τα φαινόμενα όμως απατούν.
Αν και τα νούμερα της παραγωγής στο box office ήταν μέτρια, εντούτοις συμπεριλάμβανε κάποια από τα χαρακτηριστικά του μετέπειτα στυλ του σκηνοθέτη, κυρίως μέσω των εξαιρετικά γρήγορων σκηνών δράσης/ξιφομαχίας.
6. Bullet in the Head - Die xue jie tou (1990)
Αν και αρχικώς προοριζόταν ως το τρίτο μέρος της σειράς ταινιών «Για Ένα Καλύτερο Αύριο», η παραγωγή σημαδεύτηκε από την ρήξη των σχέσεων μεταξύ του Woo και του σχεδόν μόνιμου παραγωγού του, Tsui Hark, με τον πρώτο να αναγκάζεται τελικά να το χρηματοδοτήσει μόνος του.
Η ιστορία εκτυλίσσεται στο 1967 και επικεντρώνεται σε δύο παιδικούς φίλους που είναι επίσης μέλη μιας συμμορίας, τους Frank και Ben, με τους δυο τους να μπλέκουν συχνά σε καυγάδες με μέλη άλλων συμμοριών.
Μια μέρα, και ενώ ο Frank βρίσκεται καθ' οδόν προς τον γάμο του Ben, πέφτει θύμα ληστείας από μέλη μιας αντίπαλης συμμορίας.
Οι δύο φίλοι αποφασίζουν να εκδικηθούν, αλλά καταλήγουν να σκοτώσουν ένα μέλος της, με αποτέλεσμα να αναγκαστούν να καταφύγουν στο Βιετνάμ, για να γλυτώσουν από την αστυνομία και τους εχθρούς τους.
Το επεισόδιο στην Tiananmen είχε στιγματίσει τον John Woo, ο οποίος ήθελε να γυρίσει μια ταινία σχετικά με την διαφθορά του πολιτικού κόσμου, η οποία καταλήγει στην τιμωρία αθώων ανθρώπων από τις Αρχές.
Σε αυτό το πλαίσιο, οι δύο πρωταγωνιστές δεν μπορούν να μείνουν πιστοί στις ηθικές αρχές τους, κυρίως λόγω τον προαναφερθέντων δυνάμεων, οι οποίες μάλιστα καταφέρνουν να διαβάλουν μία από τις «ιερότερες» αξίες στο σύμπαν του Woo, την αδερφοσύνη μεταξύ ανδρών.
Το «Bullet in the Head» περιλαμβάνει αρκετές σκηνές δράσης, αν και οι δραματικές είναι εκείνες που κυριαρχούν, καθώς παρουσιάζουν ένα σαφέστατο μήνυμα: Δεν υπάρχει δικαιοσύνη στον κόσμο.
5. Ο Πορφυρός Λόφος - Chi bi (2008)
Η 5ωρη επική παραγωγή σήμανε την επιστροφή του John Woo στο Χονγκ Κονγκ και κατά συνέπεια, σε ηθοποιούς, θεματικές και τεχνικές που τον είχαν κάνει παγκοσμίως διάσημο.
Η ιστορία εκτυλίσσεται στο τέλος της Δυναστείας των Χαν, όταν ο πανούργος Πρωθυπουργός Cao Cao παρασύρει τον Αυτοκράτορα σε έναν πόλεμο με τα βασίλεια Wu και Xu, με σκοπό να ενοποιήσει την Κίνα.
Μην έχοντας άλλη επιλογή, οι ηγέτες των δύο αναγκάζονται να ενωθούν απέναντι στον κοινό εχθρό.
Μετά από μια σειρά αψιμαχιών, η τελική μάχη δίνεται τελικά στον Πορφυρό Λόφο, όπου ο στρατός 50 χιλιάδων των δύο βασιλείων αντιμετωπίζει τον αυτοκρατορικό, που αριθμεί πάνω από 1 εκατομμύριο.
Ο John Woo είχε 80 εκατομμύρια να ξοδέψει και τα διαχειρίστηκε με τον καλύτερο τρόπο, συμπεριλαμβάνοντας πληθώρα εντυπωσιακών σκηνών δράσης, καθηλωτικά εφέ και φωτογραφία και άψογη διαχείριση του αριθμού-ρεκόρ των κομπάρσων.
Ο προσεκτικός σχεδιασμός της ταινίας είναι εξίσου φανερός στις σκηνές όπου δεν υπάρχει δράση, όπου Woo «χτίζει» τους χαρακτήρες του, προεξαρχόντων των αντιβασιλέα Zhou Yu (Tony Leung) και του Zhuge Liang (Takeshi Kaneshiro).
4. Για Ένα Καλύτερο Αύριο 2 - Ying hung boon sik II (1987)
Μετά την τεράστια επιτυχία του πρώτου μέρους, ο John Woo ήξερε ότι έπρεπε να γυρίσει και την συνέχεια.
Υπήρχε όμως ένα πρόβλημα: ο χαρακτήρας του Chow Yun Fat, ο οποίος ήταν από τους κύριους λόγους της επιτυχία της ταινίας, είχε σκοτωθεί στο τέλος του πρώτου μέρους.
Το πρόβλημα αντιμετωπίστηκε με το χαρακτηριστικό στυλ του σκηνοθέτη: Με την είσοδο του Ken, δίδυμου αδερφού του Mark, ο οποίος είχε αφήσει τον Χονγκ Κονγκ σαν έφηβος και τώρα επέστρεψε για να πάρει την θέση του αδερφού του.
Αρκετά χρόνια μετά τα γεγονότα της πρώτης ταινίας, τα αδέρφια Sung Tse Ho και Tse Kit είναι μυστικοί αστυνομικοί, με αποστολή να παρακολουθούν το αρχηγό Lung, ο οποίος, θεωρητικά είναι ιδιοκτήτης μιας ναυτιλιακής.
Όμως, ο πραγματικός αρχηγός είναι ο βοηθός του Lung, ο Ko, ο οποίος θέλει να τον σκοτώσει και να πάρει την θέση του και επίσημα.
Κατά την διάρκεια της απόπειρας, οι δύο αστυνομικοί σώζουν τον Lung, τον οποίο μεταφέρουν στην Νέα Υόρκη, όπου ο Ken διατηρεί ένα εστιατόριο.
Οι τρεις τους αποφασίζουν κάποια στιγμή να επιστρέψουν τον πρώην αρχηγό στο Χονγκ Κονγκ και να συλλάβουν τον Ko.
Η ρήξη μεταξύ Hark και Woo, η οποία ξεκίνησε από εδώ, είχε ως αποτέλεσμα να αναλάβει το μοντάζ της ταινίας μια τρίτη εταιρεία, η οποία τελικώς έκανε μέτρια δουλειά, με αποτέλεσμα ένα φιλμ αρκετά κατώτερο από το πρώτο.
Από την άλλη, το «Για Ένα Καλύτερο Αύριο 2» περιλαμβάνει κάποιες από τις καλύτερες σκηνές δράσης που γύρισε ποτέ ο Woo, και εντυπωσιακή φωτογραφία.
Η χαρακτηριστική, υπερβολή βία είναι και πάλι εδώ, όπως και το χιούμορ του, το οποίο αντιπροσωπεύεται κυρίως από τον χαρακτήρα του Chow Yun Fat, ο οποίος είναι εξαιρετικός.
3. Για Ένα Καλύτερο Αύριο - Ying hung boon sik (1986)
Στα μέσα της δεκαετίας του '80, ο John Woo είχε πέσει σε δυσμένεια, λόγω μιας σειράς εμπορικά αποτυχημένων παραγωγών του τα προηγούμενα χρόνια.
Αυτός που τον έσωσε ήταν ο Tsui Hark, ο οποίος είχε συστήσει την δική του εταιρεία παραγωγής το 1984 και πρότεινε στον Woo να αναλάβει ένα πρότζεκτ που είχε για καιρό στο μυαλό του, με τον τίτλο «Για Ένα Καλύτερο Αύριο».
Επιπλέον, λόγω της πίεσης και των δύο, ο Chow Yun Fat πήρε τον ρόλο του Mark Lee, αν και δεν ήταν η πρώτη επιλογή για τον ρόλο.
Το σενάριο επικυρώνεται στην σχέση του Sung Tse Ho, ενός υψηλόβαθμου μέλους της μαφίας και των δύο αδερφών του: τον θετό, από το συνδικάτο, Mark Lee και τον πραγματικό, Sung Tse Kit, ο οποίος μόλις έχει αποφοιτήσει από την ακαδημία της αστυνομίας.
Ο John Woo συμπεριέλαβε σε αυτήν την ταινία όλα τα σήματα κατατεθέν του: βίαιες αλλά στυλιζαρισμένες σκηνές δράσης με όπλα, «σκληρή» αισθητική, και τις θεματικές της αδελφοσύνης, της οικογένειας και της αφοσίωσης, στα πλαίσια της σύγχρονης κοινωνίας.
Επιπλέον, το φιλμ ήταν ένα από τα πρώτα που συνέστησαν την κατηγορία της «ηρωικής αιματοχυσίας» (Heroic Bloodshed), όπου άνδρες, οδηγούμενοι από την φιλία και τον αμοιβαίο σεβασμό, σχηματίζουν δεσμούς την ώρα της μάχης ενώ γύρω τους κυριαρχεί ο θάνατος.
Ο Chow Yun Fat, αν και ουσιαστικά σε δευτερεύον ρόλο, έγινε σταρ διεθνούς φήμης μετά από αυτήν την ταινία καθώς και fashion icon στο Χονγκ Κονγκ, λόγω του συνδυασμού χαλαρότητας και χιούμορ που χαρακτήρισε την απόδοση του και του στυλ ντυσίματος του, με την καμπαρντίνα, τα γυαλιά Ray-Ban και το μόνιμο τσιγάρο στο στόμα.
2. Ο Τιμωρός του Χονγκ Κονγκ - Lat sau san taam (1992)
O επιθεωρητής Tequila Yuen είναι η επιτομή του σκληρού αστυνομικού, όντας σχεδόν εμμονικός με την δικαιοσύνη, την ηθική και την πίστη του στην φιλία.
Όταν όμως ένας εγκληματίας σκοτώνει τον συνεργάτη του, ο Yuen ξεκινά να βαδίζει στο μονοπάτι της εκδίκησης, ξεχνώντας όλα τα ιδανικά του.
Ο Alan είναι ένας μυστικός αστυνομικός που βρίσκεται ανάμεσα σε δύο αρχηγούς της μαφίας ενώ αντιμετωπίζει δυσκολίες να εκτελέσει τις εντολές που αφορούν την δολοφονία του ανθρώπου που τον είχε εμπιστευτεί πρώτος, κατά την είσοδο του στον κόσμο του εγκλήματος.
Από την άλλη, ο Mad Dog διατηρεί κάποιες από τις ηθικές αξίες των δύο προαναφερθέντων, αν και από την άλλη πλευρά του νόμου.
Μια σειρά από άκρως ενδιαφέροντες χαρακτήρες έρχονται αντιμέτωποι ή συμμαχούν, καθώς τα όρια μεταξύ νόμου και εγκλήματος, καλού και κακού, αναπροσαρμόζονται συνεχώς, τουλάχιστον όταν είναι εμφανή.
Οι χαρακτηριστικές τεχνικές του Woo βρίσκουν ένα από τα απόγειά τους εδώ, με τις εναλλαγές ανάμεσα σε fast forward και slow motion, τις συνεχείς σκηνές δράσης και την ταυτόχρονη χρήση δύο όπλων.
Μέσα σε όλο αυτό το «ντεκόρ», ο σκηνοθέτης παραδίδει μια εντυπωσιακή απεικόνιση της βίας που ωφελείται τα μέγιστα από το στυλ του και την χορογραφία, σε ένα φιλμ τόσο b-movie, που καταλήγει αριστούργημα.
1. Επαγγελματίας Δολοφόνος - The Killer (1989)
Η παραγωγή της ταινίας ήταν προβληματική από την αρχή, λόγω της συνεχιζόμενης κόντρας μεταξύ Tsui Hark και John Woo, με τον πρώτο μάλιστα να ζητά από την ηγεσία της εταιρείας του, Film Workshop, να απολύσει τον δεύτερο.
Όταν αρνήθηκαν, άρχισε να εμποδίζει την χρηματοδότηση για οποιοδήποτε πρότζεκτ πρότεινε ο Woo.
Η τακτική του εφαρμόστηκε και στο συγκεκριμένο φιλμ, το οποίο δεν θα γυριζόταν ποτέ, αν οι πρωταγωνιστές, Chow Yun Fat και Danny Lee, δεν συμφωνούσαν να το χρηματοδοτήσουν οι ίδιοι, με τον πρώτο να εκμεταλλεύεται την δημοτικότητά του για επιπλέον κονδύλια.
Ακόμα και τότε όμως, ο Hark δεν σταμάτησε να βάζει εμπόδια, επιμένοντας στην Sally Yeh για τον ρόλο της Jennie ενώ παράλληλα απαγόρευσε στον Woo να χρησιμοποιήσει τζαζ στο κεντρικό θέμα της ταινίας.
Ο Ah Jong είναι ένας πληρωμένος δολοφόνος, ο οποίος, κατά την διάρκεια της τελευταίας του αποστολής, τραυματίζει, κατά λάθος μία τραγουδίστρια σε ένα κλαμπ.
Αποφασισμένος να πληρώσει για την εγχείρησή της, συμφωνεί να αναλάβει μία αποστολή ακόμα.
Το στυλ του Woo βρήκε το απόγειό του στην συγκεκριμένη ταινία, με την στυλιζαρισμένη βία, τις συνεχείς αιματοχυσίες, τις εντυπωσιακές σκηνές δράσης, την περίτεχνη χρήση όπλων και το πέταγμα των περιστεριών, με το τελευταίο μοτίβο να βρίσκει την απαρχή του εδώ.
Επιπλέον, το φινάλε στην εκκλησία είναι η πιο χαρακτηριστική σκηνή της φιλμογραφίας του.
Η ταινία αποτέλεσε το διαβατήριο του Woo για το Χόλιγουντ, μιας και η ταινία ήταν η πιο επιτυχημένη εμπορικά παραγωγή του Χονγκ Κονγκ μετά το «Ο Κίτρινος Πράκτωρ του Χονγκ Κονγκ».
Επιπλέον, σκηνοθέτες όπως οι Tarantino, Rodriguez, Johnnie To και Luc Besson αναφέρουν το «Επαγγελματίας Δολοφόνος» ανάμεσα στις πιο σημαντικές επιρροές τους.
Παναγιώτης Κοτζαθανάσης.
1.jpg)
