Μάστερ στα μαθήματα ιστορίας και στις ταινίες εποχής, ο Mike Leigh στο νέο history epic του αφηγείται κυρίως τα «παρασκήνια» πριν την σφαγή του Peterloo σε μια μακρόσυρτη και μονότονη ταινία με δυνατό φινάλε.
Μετά την μάχη στο Βατερλό και την νίκη έναντι του Ναπολέοντα, οι Άγγλοι περνούν σε μια άλλη φάση της αριστοκρατίας και το «προλεταριάτο» για ακόμα μια φορά στην ανθρώπινη ιστορία καταπατάται.
Βασισμένο στην πραγματική σφαγή του Peterloo, το φιλμ του Leigh εξιστορεί το χρονικό της ειρηνικής μάζωξης 60.000 ανθρώπων και την επίθεση που δέχτηκαν από την αστυνομία και που οδήγησε στο θάνατο 18 διαδηλωτές μεταξύ 700 τραυματιών.
Η μακροσκελής αφήγηση του Leigh αρχίζει σε ένα φρικτό πεδίο μάχης για να μεταφερθεί στο Βρετανικό κοινοβούλιο και μετά στο Manchester του 1819.
Η ιστορία τερματίζει σε ένα άλλο πεδίο μάχης, αυτό στο St. Peter’s Fields και το διαβόητο μακελειό που έλαβε χώρα εκεί.
Από τα δυο πεδία μάχης μεσολαβούν περίπου δυο βαρετές ώρες με άπλετη επανάληψη και κανένα ίχνος αξιόλογης μυθοπλασίας ή ενδιαφέροντος.
Η δράση εγκλωβίζεται σε τέσσερις τοίχους και το σενάριο αναλώνεται σε ένα on-repeat μανιφέστο για την ελευθερία που γίνεται καραμέλα στο στόμα τον απλών πολιτών.
Παράλληλα η αστική τάξη παρακολουθεί με κιάλια και απάθεια όσα συμβαίνουν.
Αυτή είναι σίγουρα η καλύτερη σκηνοθετική στιγμή του Leigh.
Κάνει φοβερή δουλειά αποτυπώνοντας στον φακό του τον καθημερινό μόχθο δεκάδων ανθρώπων της εργατικής τάξης της εποχής εκείνης.
Και όσο οι άνθρωποι του ασχολούνται με την καθημερινότητα τους, σχολιάζουν την διεθνή επικαιρότητα και κάνουν σκέψεις για το μέλλον.
Σοβαρές συζητήσεις στα πιο απροσδόκητα μέρη από ανθρώπους που φτάνουν σιγά-σιγά στα όρια τους.
Η χολερική διάρκεια του “Peterloo” πάντως είναι καταστρεπτική.
Όλη η αξία της ταινίας στηρίζεται στο τελευταίο, αργοπορημένο μισάωρο και την επική μάχη των πολιτών με την αστυνομία.
Η δράση για πρώτη φορά μεταφέρεται στις πλατείες για να λήξει με τον χειρότερο τρόπο.
Η τελική αναμέτρηση μέσα από τα μάτια του Leigh γίνεται ένα αμήχανο χάος, ορισμένες φορές αστείο στην θέαση, αλλά απόλυτα εξοργιστικό όταν καλοσκεφτείς ότι οι πολεμιστές είναι απλοί πολίτες.
Με πολύ όμορφη φωτογραφία και ωραία σκηνοθεσία, το νέο έργο του Leigh δίνει φοβερή προσοχή στις λεπτομέρειες, αλλά μένει στάσιμο στην αφήγηση του όσο οργανώνει την εικόνα του.
Είναι μια θλιβερή ιστορία των ανθρώπων που όμως δεν καταφέρνει να γίνει προσιτή λόγω της απουσίας έμπνευσης.
Τι και αν το ρίχνει στην ειρωνεία για να το συνδέσει με τον σύγχρονο κόσμο, το “Peterloo” είναι καταδικασμένο εξαρχής.
Και μεταξύ μας η σκηνή της σφαγής, θυμίζει αμυδρά το awkward μπουγέλο στο «Η Κόρη μου η Σοσιαλίστρια».
Στους κινηματογράφους από 1 Νοεμβρίου.
Πέτρος Μάκας.