Δε γνωρίζω πως το Νίκος Χαραλαμπόπουλος των προηγούμενων μικρού μήκους δημιουργιών του, μεταλλάχτηκε σε Νίκος Λαμπό (Labôt), όμως όπως και να σε λένε είναι σίγουρα μεγάλη τιμή όταν η πρώτη σου μεγάλου μήκους ταινία επιλέγεται για να κάνει παγκόσμια πρεμιέρα στο φεστιβάλ του Toronto, με τη πορεία της να συνεχίζεται εξίσου επιτυχημένα και… πολυβραβευμένα σε αρκετά ακόμα φεστιβάλ ανά το κόσμο, μεταξύ των οποίων και αυτό της Θεσσαλονίκης, όπου τιμήθηκε με το βραβείο καλύτερης γυναικείας ερμηνείας.
Γρήγορα λοιπόν, το Η Δουλειά Της βγαίνει και με κανονική διανομή στις αίθουσες και για να δούμε τι είδαμε…
Η Παναγιώτα είναι μια 40άρα σύζυγος και μητέρα που ζει στην Αθήνα.
Με την οικονομική κρίση να έχει χτυπήσει και αυτούς, η οικογένειά της τα βγάζει πέρα πολύ δύσκολα.
Ένα νέο εμπορικό κέντρο ανοίγει στη περιοχή τους και ζητάει προσωπικό και η Παναγιώτα βρίσκει εκεί δουλειά ως καθαρίστρια με τους ρόλους στο σπίτι να αλλάζουν.
Από την ανωτέρω σύνοψη παρέλειψα ένα πολύ σημαντικό στοιχείο της ιστορίας, το οποίο αποτελεί και το μεγαλύτερο μειονέκτημά της.
Παρότι η ταινία διαδραματίζεται στην Αθήνα του σήμερα, η ζωή της Παναγιώτας μοιάζει βγαλμένη από περασμένες δεκαετίες.
Είναι μια γυναίκα από χωριό, τελείως αγράμματη, δε ξέρει ούτε να γράφει ούτε να διαβάζει, πλήρως υποταγμένη στο ρόλο της ως νοικοκυρά, στον άνδρα της και στα παιδιά της, χωρία καμία δεξιότητα και αυτοεκτίμηση.
Δε ξέρω αν ζω σε κάποιον τόσο απομονωμένο μικρόκοσμο, όμως δε μπορώ να φανταστώ εν έτει 2019 Ελληνίδα 40αρα σε αυτή τη κατάσταση, με αποκορύφωμα τον αναλφαβητισμό.
Αν είχε αλλάξει ο κεντρικός ήρωας σε μια γυναίκα μιας ιδιαίτερης κοινωνικής ομάδας όπως οι Ρομά ή σε κάποια μετανάστρια, θα έπειθε πολύ περισσότερο, αλλά δε είμαστε στη δεκαετία του ’80 για να καταπιούμε αμάσητο πως μια γυναίκα που απλά μεγάλωσε σε χωριό, δε ξέρει ούτε να διαβάζει.
Η προαναφερθείσα μη-ρεαλιστική κατάσταση επιδεινώνεται από το αφαιρετικό σενάριο, που δε μπαίνει στο κόπο να δώσει κάποια εξήγηση για την κατάσταση της Παναγιώτας, να μας εξηγήσει αν η οικογένεια βρισκόταν πάντα σε αυτή την κακή οικονομική κατάσταση ή επιδεινώθηκε πρόσφατα λόγω κρίσης, να μας δώσει μια γεύση από τη λειτουργία και τις σχέσεις της οικογένειας… πριν.
Με άλλα λόγια λείπει μια εισαγωγή που θα μπορούσε να δώσει το απαραίτητο ρεαλισμό και βάθος που λείπουν από τη ταινία.
Αρκετά όμως με τη γκρίνια, μιας και αν παραβλέψουμε όοοολα αυτά, το Η Δουλειά Της είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα ταινία γύρω από το ρόλο της γυναίκας στην οικογένεια και στον εργασιακό χώρο και τη χειραφέτησή της.
Ένα αδύναμο, σχεδόν άβουλο ον, που απλά ζει για να υπηρετεί αγόγγυστα τον άνδρα και τα παιδιά της γνωρίζει πως είναι ο κόσμος έξω από το σπίτι.
Δεν είναι καθόλου εύκολος, όμως πια δεν είναι μόνη.
Από ένα φοβισμένο γατί, αρχίζει και κοινωνικοποιείται, κάνει φίλες, γνωρίζει τι θα πει διασκέδαση έστω κι αν αυτή είναι απλά ένας Κυριακάτικος καφές, νοιώθει χρήσιμη, προσφέρει κάτι στο σύνολο, μαθαίνει να οδηγεί, έστω κι αν αυτό είναι μόνο το οχηματάκι που τρίβει τα πατώματα, και όταν μπαίνει ο πρώτος μισθός, τα μάτια της λάμπουν και τα χέρια τρέμουν.
Παράλληλα παρακολουθούμε τη Παναγιώτα και στο χώρο εργασίας, να πέφτει θύμα εκμετάλλευσης από τους εργοδότες, να πληρώνεται ψίχουλα και τελικά να προδίδεται.
Αλλά και τη ζωή μέσα στο σπίτι, τις αντιδράσεις της οικογένειας σε αυτή τη νέα κατάσταση και την αλλαγή στη συμπεριφορά όλων των μελών της, με αυτό το κομμάτι ωστόσο να μην είναι και πάλι σεναριακά ικανοποιητικά ανεπτυγμένο.
Παρά τα προβλήματα στη βάση του σεναρίου, η πλοκή του είναι ιδιαιτέρως ικανοποιητική, και παρότι αραιογραμμένη, εξελίσσεται αξιοζήλευτα ομαλά, με τις αλλαγές στη ζωή της Παναγιώτας να έχουν πολύ σωστή ροή, ενώ ταυτόχρονα οι διάλογοι είναι απόλυτα ρεαλιστικοί και φυσικοί.
Σκηνοθετικά ο Νίκος Λαμπό δείχνει πως ξέρει πολύ καλά πως να χειρίζεται και τη κάμερα και τους ηθοποιούς του, παρουσιάζοντας πολύ όμορφα πλάνα και στους μικρούς και στους μεγάλους χώρους, ενώ ταυτόχρονα απογειώνει τους ηθοποιούς του και κυρίως της Μαρίσσας Τριανταφυλλίδου (Xenia) που με την physical ερμηνεία της δίνει ζωή στο σεναριακά προβληματικό χαρακτήρα της Παναγιώτας.
Το Η Δουλειά Της είναι μια ταινία που δομικά δε κατάφερε να με πείσει για την ιστορία της, όμως η οπτικοποίηση αυτής ήταν πραγματικά αξιοπρόσεκτη, δίνοντάς μας ένα τελικό αποτέλεσμα, “ληγμένο” μεν, εύγευστο δε.
Στους κινηματογράφους από 28 Φεβρουαρίου.
Αλέξανδρος Κυριαζής.
1.jpg)
