Το 2019 αποτελεί πλέον παρελθόν και ήρθε η ώρα για έναν μικρό κινηματογραφικό απολογισμό των ταινιών που παρακολουθήσαμε μέσα στην χρονιά.
Έχοντας παρακολουθήσει τις περισσότερες από τις ταινίες που κυκλοφόρησαν στις ελληνικές αίθουσες από 1/1 έως 31/12/2019, ξεχώρισα τις δέκα -κατά την άποψή μου- καλύτερες ταινίες, ενός έτους που κλείνει μία ολόκληρη δεκαετία.
Πάμε λοιπόν να δούμε μερικές από τις πιο αξιόλογες ταινίες του 2019 και να θυμηθούμε κάποιες από τις, περισσότερο ή λιγότερο ηχηρές, σημαντικές κινηματογραφικές στιγμές της χρονιάς.
10. Η Άγρια Αχλαδιά (The Wild Pearl Tree) του Νουρί Μπιλγκέ Τσεϊλάν
Ο βραβευμένος με Χρυσό Φοίνικα Τούρκος δημιουργός επέστρεψε φέτος με ένα ακόμη μεγάλο σε διάρκεια φιλμ, το οποίο πιθανότατα δεν θα δείτε σε καμιά από τις φετινές λίστες.
Ακόμη κι αν αυτή του η ταινία δεν φτάνει τα υψηλά επίπεδα που μας έχει συνηθίσει, πρόκειται για μια ιδιαίτερη δημιουργία, έναν συνδυασμό κοινωνικοπολιτικού και εικαστικού κινηματογράφου, με τον σπουδαιότερο εν ζωή Τούρκο δημιουργό να επιβεβαιώνει για ακόμη μια φορά πόσο καλός μαθητής του Μπέργκμαν και του Ταρκόφσκι είναι.
9. Το Χρυσό Γάντι (The Golden Glove) του Φατίχ Ακίν
Ένας από τους πιο αξιόλογους και δημοφιλείς Ευρωπαίους δημιουργούς μας επιφύλαξε φέτος μία μεγάλη έκπληξη, παρουσιάζοντας την πιο αμφιλεγόμενη ταινία της καριέρας του.
Ο Φατίχ Ακίν καταπιάστηκε για πρώτη φορά με το horrror gerne, σοκάροντας το κοινό στη Berlinale με ένα ακραίο φιλμ τρόμου.
Μία θαρραλέα προσέγγιση στο προφίλ ενός ειδεχθούς serial killer σε ένα πολύ σκληρό φιλμ, που μπορεί να διατηρεί τα συνήθη κοινωνικοπολιτικά χαρακτηριστικά του δημιουργού του, αλλά δοκιμάζει τα όρια των θεατών με τις ωμά βίαιες σκηνές του, που πολύ δύσκολα θα ξεχάσει όποιος τόλμησε να δει.
8. Ντιέγκο Μαραντόνα (Diego Maradona) του Ασίφ Καπάντια
Η άνοδος και η πτώση ενός ζωντανού θρύλου του ποδοσφαίρου και μίας από τις πιο ενδιαφέρουσες και αμφιλεγόμενες προσωπικότητες που ανέδειξε ποτέ το δημοφιλέστερο σπορ, διά χειρός Ασίφ Καπάντια («Sena», «Amy»).
Ο οσκαρικός ντοκιμαντερίστας μας χάρισε ένα άκρως γοητευτικό ντοκιμαντέρ, σκηνοθετημένο σαν χορογραφία, παρουσιάζοντας μέσα από πλούσιο αρχειακό υλικό αυτό που ήταν και είναι πάντα ο Ντιέγκο: ένα φτωχόπαιδο από τις παραγκουπόλεις της Αργεντινής, που μεγαλούργησε στα γήπεδα, και έζησε σαν ένας ροκ σταρ έξω από αυτά...!
7. Το Παιχνίδι με τη Φωτιά (Burning) του Λι Τσανγκ-ντονγκ
Το ασιατικό σινεμά γνωρίζει σημαντική άνοδο τα τελευταία χρόνια με πολυβραβευμένες ταινίες και καταξιωμένους δημιουργούς.
Το εν λόγω φιλμ έρχεται να την επιβεβαιώσει περίτρανα, κερδίζοντας το βραβείο κριτικών στις Κάννες, όπου πέτυχε τις μεγαλύτερες βαθμολογίες όλων των εποχών.
Αυτό το ιδιαίτερο φιλμ, με αινιγματικό σενάριο, αργούς αφηγηματικούς ρυθμούς, μυστήριο και ελεγειακή ατμόσφαιρα αναμφίβολα αποτελεί μία από τις σημαντικότερες κινηματογραφικές στιγμές του 2019.
6. Joker του Τοντ Φίλιπς
Η ταινία που προκάλεσε τις πιο έντονες αντιδράσεις και συγκέντρωσε όσο καμία άλλη τα βλέμματα κοινού και κριτικών.
Ο Τoντ Φίλιπς κάνει μία εντυπωσιακή στροφή στην καριέρα του μεταπηδώντας από τους κωμικούς εργένηδες του «Hangover» σε έναν σκοτεινό υπερήρωα, τον οποίο εμφανίζει ως πολίτη δεύτερης κατηγορίας στην σκληρή κοινωνικοπολιτική πραγματικότητα ενός Γκόθαμ Σίτι που παραπέμπει απευθείας στην σημερινή Νέα Υόρκη των ΗΠΑ του Ντόναλντ Τραμπ.
Πρόκειται για μία από τις πιο ηχηρές κινηματογραφικές στιγμές της χρονιάς, και ειδικά στην χώρα μας αποτέλεσε κοινωνικό φαινόμενο, προκαλώντας ποικίλες αντιδράσεις και έντονες συζητήσεις.
Ο συγκλονιστικός Γιόακιν Φίνιξ είναι το μεγάλο οσκαρικό φαβορί στην κατηγορία του Α΄ Ανδρικού ρόλου, ενώ η ταινία αναμένεται να αποσπάσει υποψηφιότητες και στις υπόλοιπες μεγάλες κατηγορίες.
5. Ο Ιρλανδός (The Irishman) του Μάρτιν Σκορσέζε
Το magnum opus του μεγάλου Νεοϋορκέζου σκηνοθέτη, ήταν η πιο πολυαναμένομενη ταινία του 2019 και το απόλυτο φετινό οσκαρικό φαβορί.
Ένα γκανγκστερικό έπος τρεισήμισι ωρών με μία εντυπωσιακή all-star πρωταγωνιστική τριπλέτα και έναν πιο ώριμο από ποτέ Σκορσέζε να παραδίδει μία πολυδιάστατη ταινία, που ξεκινά από την ιστορία της σύγχρονης Αμερικής και φτάνει σε υπαρξιακά ερωτήματα και φιλοσοφικές αναζητήσεις.
Σε μία διαφορετική από όλες τις προηγούμενες μαφιόζικες ταινίες του ο σπουδαίος δημιουργός κλείνει έναν σημαντικό κύκλο, λέγοντας την τελευταία του λέξη πάνω σε ένα από τα πιο αγαπημένα θέματα της πλούσιας φιλμογραφίας του.
4. Πόνος και Δόξα (Pain and Glory) του Πέδρο Αλμοδόβαρ
Ο αγαπημένος του κοινού σπουδαίος Ισπανός auteur, κάνει τον απολογισμό της πολυτάραχης ζωής του σε ένα αυτοβιογραφικό φιλμ που διαγωνίσθηκε με τον τίτλο του φαβορί στο φεστιβάλ των Καννών.
Ο Χρυσός Φοίνικας μπορεί τελικά να μην ήρθε, αλλά ο Αντόνιο Μπαντέρας απέσπασε το βραβείο του καλύτερου ηθοποιού για μία συναισθηματικά φορτισμένη ερμηνεία -φόρο τιμής στoν άνθρωπο που τον ανέδειξε και η ταινία κέρδισε τις καρδιές όλων μας σε μία από τις πιο συγκινητικές κινηματογραφικές στιγμές της χρονιάς.
3. Παράσιτα (Parasite) του Μπονγκ Τζουν-χο
Η ταινία «φαινόμενο» για το 2019.
Ο Νοτιοκορεάτης δημιουργός ασκεί έντονη κοινωνική κριτική καταθέτοντας αιχμηρότατο πολιτικό σχόλιο για τον καπιταλισμό και τις ταξικές ανισότητες, μέσα από ένα ένα πρωτότυπο κινηματογραφικό μείγμα μαύρης κωμωδίας, θρίλερ και κοινωνικοπολιτικού σινεμά, που γνώρισε ίσως την μεγαλύτερη επιτυχία από κάθε άλλο φιλμ μέσα στην χρονιά.
Αφού πρώτα κέρδισε τον Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες πηγαίνοντας κόντρα στις προβλέψεις που έδιναν φαβορί τον Πέδρο Αλμοδόβαρ, διέγραψε στην συνέχεια μια ξέφρενα ανοδική πορεία γνωρίζοντας τεράστια αποδοχή από τους κριτικούς που την αποθέωσαν και από το κοινό που την αγκάλιασε.
Το κερασάκι στην τούρτα θα μπει πιθανότατα στα Όσκαρ, όπου μετά την παγκόσμια εισπρακτική επιτυχία του, οι προβλέψεις το θέλουν ως το απόλυτο φαβορί για το ξενόγλωσσο βραβείο, ενώ είναι σχεδόν βέβαια η παρουσία του και σε άλλες μεγάλες κατηγορίες του θεσμού.
2. Ιστορία Γάμου (Marriage Story) του Νόα Μπάουμπακ
Το σύγχρονο «Κράμερ Εναντίον Κράμερ» (όπως πολύ εύστοχα χαρακτηρίστηκε), κερδίζει με άνεση τον τίτλο του πιο συγκινητικού φιλμ της χρονιάς, αφού κατάφερε πολύ εύκολα να ραγίσει τις καρδιές μας.
Ο Νόα Μπάουμπακ ανέσυρε τα προσωπικά του βιώματα για να μιλήσει με τον πιο αληθινό τρόπο για τους δυνατούς έρωτες που φεύγουν και τις μεγάλες αγάπες που μένουν, περιγράφοντας με αφοπλιστική ειλικρίνεια έναν χωρισμό.
Ένα φιλμ γεμάτο αυθεντικές συγκινήσεις με σκηνές ανθολογίας (μα πόσο μπορεί να συγκινήσει ένα τραγούδι από τον υπέροχα φάλτσο Άνταμ Ντράιβερ), σπουδαίες ερμηνείες από το απόλυτα ταιριαστό (και πιθανότατα ζευγάρι της χρονιάς) πρωταγωνιστικό δίδυμο των Σκάρλετ Γιόχανσον και Άνταμ Ντράιβερ, οι οποίοι μαζί με τον Νόα Μπάουμπακ βαδίζουν ολοταχώς προς τα Όσκαρ αφήνοντας πίσω όλους εμάς να αναπολούμε τους μεγάλους έρωτες της ζωής μας.
1. Ένας Ελέφαντας Στέκεται Ακίνητος (An Elephant Sitting Still) του Χου Μπο
Ο υπαρξιακός Γολγοθάς ενός καλλιτέχνη γίνεται κραυγή απελπισίας σε ένα τετράωρο ελεγειακό ρέκβιεμ.
Ο 29χρονος δημιουργός αποφάσισε να εγκαταλείψει νωρίς τα εγκόσμια αφήνοντας παρακαταθήκη ένα γνήσιο κινηματογραφικό αριστούργημα.
Η πρώτη και τελευταία του δημιουργία συγκλόνισε τον κινηματογραφικό κόσμο, περιγράφοντας με ιδιαίτερα ευρηματικό τρόπο την αστική αλλοτρίωση, την εσωτερική μοναξιά και το αδιέξοδο ενός καλλιτέχνη που βρίσκεται εγκλωβισμένος σ’ έναν κόσμο που δεν αντέχει... σ’ έναν κόσμο που δεν τον χωρά.
Ο Χου Μπο πήρε την κάμερα ανά χείρας για να γράψει το δικό του σημείωμα αυτοκτονίας σε ένα τόσο πικρό μα και τόσο συγκλονιστικό οδοιπορικό, προβαίνοντας σε μία κατάθεση ψυχής μέσω μιας ανεπανάληπτης κινηματογραφικής εμπειρίας, που σημάδεψε όσο καμία άλλη το 2019 και θα θυμόμαστε για πάντα.
Ο σπουδαίος δημιουργός και δάσκαλός του, Μπέλα Ταρ, όταν παρουσίασε το φιλμ στην παγκόσμια πρεμιέρα του στο φεστιβάλ του Τορόντο, είπε για τον εκλιπόντα μαθητή του: «...Δεν αποδεχόταν αυτόν τον κόσμο κι αυτός ο κόσμος δεν μπορούσε να τον αποδεχτεί. Η ταινία του θα μας συντροφεύει για πάντα...»
Γιάννης Αποστολίδης.
1.jpg)
