Η Γκουβερνάντα βασίζεται στο μυθιστόρημα του Henry James, με τίτλο The Turn of the Screw, γραμμένο το 1898.
Ο Henry James αποτελεί έναν από τους βασικούς εκφραστές του λογοτεχνικού μοντερνισμού εντούτοις το μυθιστόρημα αυτό θα μπορούσε να ενταχθεί και σε μεταμοντέρνα πλαίσια.
Τα σκάνδαλα, οι σατανικές τελετουργίες, η σεξουαλική κακοποίηση, και στο τέλος η ενοχή ή αθωότητα της πρωταγωνίστριας, αφήνονται στην κρίση του αναγνώστη, η οποία και αποτελεί το καθοριστικό κομμάτι της διήγησης.
Η βασική ερώτηση που πηγάζει από το μυθιστόρημα του αφορά την ψυχική υγεία της γκουβερνάντας.
Ο αναγνώστης θα αναλύσει τα στοιχεία και θα αποφασίσει.
Το ενδιαφέρον για τον James, όμως, έγκειται σε ακόμη μια ερώτηση, αυτήν που αφορά την ίδια την ανάλυση ενός λογοτεχνικού έργου.
Εάν η Susan Sontag εναντιώνεται στην ανάλυση του έργου τέχνης, ο James εξερευνά την οντολογία του λογοτεχνικού έργου και μας προτρέπει να κάνουμε το ίδιο.
Με αυτό τον τρόπο, η όποια προσπάθεια μας να «λύσουμε» το μυστήριο συμβάλει στη μείωση του έργου, αφού η αξία του εντοπίζεται στην ασάφεια και στην λεπτότητα με την οποία ο James δεν καταλήγει σε ένα ξεκάθαρο αποτέλεσμα, κάτι που αποτελεί σκοπίμως ένα λογοτεχνικό ερμαφροδιτισμό.
Και εδώ εντοπίζεται το πρόβλημα της κινηματογραφικής αυτής διασκευής.
Η σκηνοθέτις Floria Sigismondi, κρατά αρχικά αυτή την ασάφεια.
Σκηνή με σκηνή, ο θεατής βρίσκει τον εαυτό του σε μια συνεχή διελκυστίνδα μεταξύ μιας μεταφυσικής εξήγησης και μιας εξήγησης η οποία βασίζεται στη ψυχική διαταραχή της γκουβερνάντας Kate, υποδυόμενη από την Mackenzie Davis (Terminator: Dark Fate).
Όπως συνηθίζεται όμως, η ταινία δεν φαίνεται να έχει εμπιστοσύνη στον θεατή της, αφού καταλήγει τελικά να μας παίρνει από το χέρι και να μας κατευθύνει προς ένα συγκεκριμένο αποτέλεσμα, καθώς προτιμά τη μορφή του twist έναντι της αμφιλεγόμενης φύσης του αυθεντικού κειμένου.
Φαίνεται πως η Sigismondi προσπαθεί να κρατήσει κάποια αοριστία, χωρίς όμως να ρισκάρει η ταινία της να είναι δυσνόητη.
Δυστυχώς Η Γκουβερνάντα αποτελεί ακόμη μια ταινία που αντιμετωπίζει το κοινό της ως ανίκανο κριτικής σκέψης, και το οποίο θα την ερμηνεύσει με τρόπο ανεπαρκή.
Το αποτέλεσμα όμως δεν θα ήταν τόσο άστοχο αν έμπαινε στον κόπο τουλάχιστο να εμβαθύνει στην επιλογή της.
Η κληρονομικότητα των ψυχικών διαταραχών προσφέρει άπλετο χώρο εξερεύνησης και μπορεί να αποτελέσει έντονα εφιαλτικό στοιχείο.
Ταινίες όπως το πρόσφατο Hereditary (Ari Aster) αποτελούν τρανταχτό παράδειγμα.
Η Γκουβερνάντα όμως, στην προσπάθεια της να μας αποτρέψει από το να καταλάβουμε νωρίς το προαναφερόμενο twist, αποφεύγει να εμβαθύνει τις ψυχικές διαταραχές που ενδεχομένως να κλονίζουν την Kate, και ως επακόλουθο η ταινία συντίθεται από μια σειρά από jump scares για να καλύψει αυτό το κενό.
Το μεγαλύτερο μέρος της ταινίας έχει ως εξής: η Kate ακούει ένα θόρυβο, η Kate εξερευνά με αργό βηματισμό τον εν λόγω θόρυβο, άκυρο jump scare.
Σε τελική ανάλυση, η Sigismondi χάνει μια καλή ευκαιρία να παρουσιάσει μια άκρως ενδιαφέρουσα ταινία τρόμου.
Η κινηματογραφική διασκευή του μυθιστορήματος του Henry James αποτυγχάνει πολύ απλά να μεταφέρει την ουσία του αυθεντικού έργου, αφού, ενώ οι αλλαγές και οι διαφοροποιήσεις είναι λογικές και αναμενόμενες, η ταινία απορρίπτει επί της ουσίας τα στοιχεία που καθιστούν το μυθιστόρημα αξιοσημείωτο εξ’ αρχής.
Στους κινηματογράφους από 23 Ιανουαρίου.
Αντριάν Σαλτέ.
1.jpg)
