Τον Οκτώβριο του 2019, συγκροτείται η ομάδα Cinemascoop.
Αποτελείται από 9 άτομα. Διαθέτουν όρεξη και πάθος, δηλαδή τα απαραίτητα συστατικά για τον κινηματογράφο.
Συναντιούνται κάθε Τετάρτη και συζητούν για τα σχέδιά τους.
Συναντήσαμε και γνωρίσαμε τρία από τα μέλη, τον Κώστα Λένη, το Βασίλη Ντάνη και τον Κώστα Τατάρογλου, οι οποίοι μας μίλησαν για την άκρως ενδιαφέρουσα εταιρεία τους, που στηρίζεται προπάντων στη συνεργασία των μελών της.
Η συνέντευξη πραγματοποιήθηκε στις 5 Ιουλίου στην Αθήνα.
-Πώς προέκυψε η ιδέα για τη δημιουργία της ομάδας Cinemascoop;
-Κώστας Τατάρογλου: Η αρχική ιδέα ήταν του Κώστα Λένη. Πριν από αρκετά χρόνια, είχε ξεκινήσει μια ιδέα περί συνεργατικής εταιρείας παραγωγής, όχι τόσο με την έννοια της κλασικής εταιρείας παραγωγής αλλά περισσότερο με την έννοια της κινηματογραφικής παρέας, η οποία θα έχει τη δύναμη να κάνει μόνη της τα σχέδιά της σε παραγωγές που καθένα από τα μέλη της ονειρεύεται να κάνει. Πάντα σε μια βάση ισότητας και με δημοκρατικό κλίμα. Δηλαδή, οι αποφάσεις στο οργανωτικό κομμάτι θα παίρνονται πάντα ισότιμα και συλλογικά. Εννοείται ότι κάθε δημιουργός έχει την αισθητική ελευθερία να κάνει το όνειρό του. Καθένας βάζει το όραμά του πρώτα.
-Βασίλης Ντάνης: Η ομάδα οφείλει τη δημιουργία της στο Βασίλη Μαζωμένο, το δάσκαλό μας. Εκεί γνωριστήκαμε, οι περισσότεροι από εμάς, οι 7 από τους 9. Θέλαμε να συνεχίσουμε αυτή την προσπάθεια και να κάνουμε ταινίες ανεξάρτητες, σε ρυθμούς low-budget και να προωθούν κυρίως αυτή την πλευρά του σινεμά και όχι το εμπορικό, να προωθούν την καλλιτεχνική δημιουργία.
-Η ονομασία της ομάδας πώς προέκυψε;
-Β.Ν.: Η ονομασία της ομάδας προέρχεται από το κάδρο ‘’cinemascope’’ και από το ‘’coop’’, το συνεταιριστικό co-operative.
-Σαν σχηματισμός, τι καινούριο προσφέρει η Cinemascoop που δεν έχει γίνει ξανά ως τώρα;
-Κώστας Λένης: Η Cinemascoop αυτό που έχει καταφέρει τώρα είναι να είναι η μόνη εν ενεργεία σε νομικό πλαίσιο Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση (Κοιν.Σ.Επ.) συνεργατική ομάδα παραγωγής. Για την ακρίβεια, δεν είναι μόνο μια εταιρεία παραγωγής. Έγινε εταιρεία παραγωγής για να μπορούμε να συμμετέχουμε σε διαγωνισμούς για επιχορηγήσεις και τα σχετικά. Ο σκοπός είναι να παίρνουμε αποφάσεις ομόφωνα, να συζητάμε και να αποφασίζουμε εμείς οι ίδιοι τι θα κάνουμε και πώς θα το κάνουμε. Αυτή η ιδέα έχει ειπωθεί και γίνει πράξη από πολλούς δημιουργούς παλαιότερα στην Ελλάδα που δούλευαν συνεργατικά με χαμηλούς προϋπολογισμούς. Έτσι, κάνανε το όνειρό τους. Προσωπικά είμαι πολύ χαρούμενος που βρεθήκαμε όλοι μαζί και το ξεκινήσαμε όλο αυτό. Είμαστε 9 άτομα, η ομάδα έχει πια νομική μορφή – αυτό είναι πολύ σημαντικό –, βρισκόμαστε σε αναζήτηση έδρας και ετοιμάζουμε και ένα crowd-funding για να μπορέσουμε να το στηρίξουμε με κάποια σεμινάρια και masterclasses. Ο σκοπός της όλης διαδικασίας είναι να κάνουμε αυτό που θέλουμε με λίγα χρήματα, χωρίς δεσμεύσεις και παρεμβάσεις.
-Έχετε σχέδια που απορρίφθηκαν στο παρελθόν και σκοπεύετε τώρα πια να τα υλοποιήσετε ως ομάδα; Πώς θα προσελκύσετε το ενδιαφέρον του κοινού;
-Κ.Λ.: Ξεκινήσαμε χωρίς να μας ενδιαφέρει ο κόσμος, ξεκινήσαμε κάνοντας αυτό που πραγματικά μας αρέσει. Όχι ερασιτεχνικά, αλλά επαγγελματικά. Ήδη σε διάστημα 8-9 μηνών από τον Οκτώβριο του 2019 που ξεκινήσαμε, συναντιόμαστε κάθε Τετάρτη σε χώρους που μας δίνονται δωρεάν και κάνουμε τις συνελεύσεις μας. Κάνουμε πράγματα που μας ενδιαφέρουν και μας αρέσουν. Νομική μορφή (Κοιν.Σ.Επ.) πήρε η εταιρεία ώστε να μας βοηθήσει στο μέλλον να μπορέσουμε να διεκδικούμε μόνοι μας, π.χ. ενίσχυση από το ΕΚΚ ή από την ΕΡΤ. Αυτό είναι πολύ σημαντικό για εμάς. Από το ξεκίνημά μας, έχουμε ήδη 5 ταινίες στο ενεργητικό μας, όπως θα δείτε στο site μας. Έχουμε απ’ όλα τα είδη: ντοκιμαντέρ, μυθοπλασία, πειραματικό. Μάλιστα, πριν από λίγο, καταθέσαμε στο φεστιβάλ της Δράμας και στις τρεις κατηγορίες. Θεωρώ πως είναι επιτυχία για μια νεοσύστατη συνεργατική εταιρεία!
-B.N.: Για το ενδιαφέρον του κοινού παίζει ρόλο και η κινηματογραφική παιδεία στη χώρα. Εμάς μας ενδιαφέρει να προσθέσουμε ένα λιθαράκι πέρα από την καθαρά καλλιτεχνική δημιουργία, να κάνουμε και διαλέξεις, σεμινάρια, συζητήσεις για τον κινηματογράφο και την εξέλιξή του στη σημερινή εποχή. Θέλουμε να υπάρχει συμμετοχή.
-Πέρα από τα 9 άτομα που έφτιαξαν την ομάδα, υπάρχουν προοπτικές για συνεργασίες με εξωτερικούς συνεργάτες ή άλλες ομάδες που κάνουν τα πρώτα τους βήματα;
-Κ.Τ.: Ναι, φυσικά. Το γεγονός πως είμαστε μόνο 9 δε σημαίνει πως κάνουμε ταινία εμείς οι 9 μόνο. Σίγουρα υπάρχουν άνθρωποι που μας βοηθάνε, όπως διευθυντές φωτογραφίας, σκηνογράφοι, και άλλες ειδικότητες που δεν μπορούμε να καλύψουμε εμείς. Μεριμνούμε και φροντίζουμε γι’ αυτό. Πέραν αυτού, νομίζω είμαστε ανοιχτοί σε συνεργασίες και με άλλες ομάδες, δεν υπάρχει κάποιο κόμπλεξ από πλευράς μας ότι είμαστε οι καλύτεροι ή τα ξέρουμε όλα. Νομίζω αν κάτι έχει καταφέρει η ελληνική παραγωγή σε παγκόσμιο επίπεδο είναι η συνεργασία μεταξύ ατόμων του χώρου. Πιστεύω υπάρχει καλή πρόθεση να στηρίξουν μια νέα προσπάθεια.
-Κ.Λ.: Νομίζω αν διαβάσεις και στο site μας, θα καταλάβεις πως είναι ορισμός για εμάς η συνεργασία. Είναι πολύ σημαντικό να συνεργαστούμε και με άλλες ομάδες, διότι το δίκτυο είναι που θα σώσει και θα βοηθήσει την παραγωγή στην Ελλάδα, ειδικά για όσους επιθυμούν τη low budget παραγωγή. Εμείς δεν είμαστε μεγάλη εταιρεία παραγωγής, ούτε θέλουμε οπωσδήποτε να γίνουμε. Προτιμάμε να κάνουμε αυτό που θέλουμε με τον τρόπο που το ονειρευόμαστε και, στη συνέχεια, να βοηθήσουμε νέους ανθρώπους να κάνουν το όνειρό τους πραγματικότητα.
-Β.Ν.: Επίσης, το θέμα με τις συνεργασίες, δεν αφορά αποκλειστικά το χώρο του κινηματογράφου. Κάποια μέλη μας είναι μουσικοί και άλλοι προέρχονται από το χώρο του θεάτρου. Αυτό, δηλαδή, μας δίνει τη δυνατότητα να συνεργαστούμε και με αυτούς τους χώρους. Μας ενδιαφέρει, ακόμα, και το κοινωνικό κομμάτι. Δηλαδή, έχουμε συζητήσει και έχουμε έρθει σε επαφές για συνεργασία με άτομα ώστε να προωθήσουμε με οπτικοακουστικό υλικό ανθρώπους και ομάδες που προσφέρουν κοινωνικό έργο, όπως η ομάδα «18 Άνω», το «Κυριακάτικο Σχολείο Μεταναστών» ή η «Κοινωνική Κουζίνα Ηλιοτρόπιο».
-Πείτε μου για τα επόμενα project σας. Τι σχεδιάζετε; Είναι κάτι σε εξέλιξη;
-Κ.Τ.: Πέρα από αυτά που έχουν κατατεθεί σε φεστιβάλ, όπως στη Δράμα και στις Νύχτες Πρεμιέρας, υπάρχουν μερικά project στο στάδιο της προ-παραγωγής. Είναι πραγματικά υπέροχη η διαδικασία, στην οποία ο καθένας φέρνει μια ιδέα προς συζήτηση και οι υπόλοιποι είναι ανοιχτοί σε σχολιασμό των προτάσεων. Υπάρχουν σχέδια, ο χρόνος θα δείξει πώς θα υλοποιηθούν και πότε.
-Μεταξύ των μελών υπάρχουν διαφωνίες σε θέματα επιλογών και προσεγγίσεων;
-Β.Ν.: Προφανώς υπάρχουν διαφωνίες, αλλά με τη συζήτηση μπορούμε να δίνουμε λύση σε κάθε πρόβλημα και εμπόδιο. Δεν έχουμε καθορισμένη θέση και δε λειτουργούμε με παρωπίδες. Όταν ο καθένας μας εμπλέκεται και καταθέτει τα όνειρά του, μπαίνει αυτόματα σε μια συζήτηση με τους υπόλοιπους για το πώς θα γίνει πραγματικότητα το σχέδιο του.
-Κ.Τ.: Για μένα το σημαντικό είναι ότι αν διαφωνώ με κάτι που λέγεται, νιώθω πολύ ελεύθερος να εκφράσω την αντίρρησή μου πάνω στο θέμα. Όταν κάποιος γράφει κάτι, είναι βέβαιο πως έχει κάτι συγκεκριμένο στο μυαλό του. Το πρώτο ζητούμενο είναι να επικοινωνήσει ο ίδιος την ιδέα που έγραψε και ύστερα η υπόλοιπη ομάδα να πει ελεύθερα τη γνώμη της, είτε είναι θετική είτε αρνητική. Μπορεί κάτι να λειτουργεί, μπορεί κάτι όχι. Αυτό επιδιορθώνεται με τη συζήτηση.
-Β.Ν.: Να προσθέσω κάτι. Γενικά υπάρχει μια αντίληψη ανά τον κόσμο πως είναι δύσκολο να λειτουργήσει μια ομάδα συλλογικά και με πολλά άτομα. Θεωρούν δεδομένο πως χρειάζεται οπωσδήποτε κάποιο αφεντικό ή τμήμα marketing. Εμείς θέλουμε μια έντιμη προσπάθεια και να αποδείξουμε πως μπορεί όλο αυτό να συμβάλλει στην τέχνη και να έχει μια οικονομική βιωσιμότητα.
-Κ.Λ.: Σωστή η παρατήρηση του Βασίλη. Ο σκοπός μας δεν είναι να γίνουμε μια μεγάλη εταιρεία. Θέλουμε, φυσικά, να είμαστε βιώσιμοι, αλλά όχι γραφικοί, να έχουμε δηλαδή τις δουλειές μας το πρωί και συναντιόμαστε έτσι τα απογεύματα. Στο όνειρό μας, θέλουμε αυτό να γίνει βιώσιμο. Σύντομα θα γίνει και αυτό!
-Η πανδημία που ξέσπασε φέτος σας έχει επηρεάσει καθόλου;
-Κ.Λ.: Κατορθώσαμε και κάναμε ταινία πριν δύο εβδομάδες. Κάναμε την πρώτη μας ταινία μυθοπλασίας. Καλή και μεγάλη παραγωγή, με λίγα άτομα. Έγινε χωρίς κανένα πρόβλημα.
-Ποιος είναι ο λόγος που ο καθένας από εσάς κάνει ταινίες σήμερα; Και αν θέλετε, μπορείτε να μου αναφέρετε κάποιες ταινίες που σας έχουν κάνει εντύπωση;
-Κ.Λ.: Ταινία για μένα σημαίνει κάτι που προέρχεται από τα βιώματά μου, από αυτά που έχω ζήσει και με έχουν αγγίξει. Δεν μπορώ αυτή τη στιγμή να ξεχωρίσω κάποιον συγκεκριμένο δημιουργό… Νομίζω από τις αγαπημένες μου ταινίες είναι πάντως η «Επιστροφή» του Αντρέι Ζβιάγκιντσεφ. Το βασικό είναι μέσα στην ομάδα αυτή μπορώ να εκφραστώ και να καταθέσω οτιδήποτε νομίζω εγώ πως μου αρέσει χωρίς να φοβάμαι. Βοηθάμε όλοι όλους ώστε να αναπτύξουμε την ιδέα. Στο τέλος θα συμφωνήσουμε όλοι μας.
-Κ.Τ.: Νομίζω πως η ταινία αρχικά είναι τρόπος έκφρασης. Από πάντα με κάποιο τρόπο ήθελα να πω τις ιστορίες μου. Οπότε, το σινεμά στάθηκε ως η μόνη διέξοδος να επικοινωνήσεις τις ιδέες σου με άλλους ανθρώπους. Όσον αφορά επιρροές, δεν είμαι πολύ ειδικός σε αυτό. Θυμάμαι πως είχα δει το «Η Ζωή είναι Ωραία» του Ρομπέρτο Μπενίνι και είπα πως κάτι τέτοιο θέλω κάποτε να κάνω και εγώ. Αυτή την ταινία την θαυμάζω από τότε. Είναι μια ανθρώπινη ιστορία, με συγκίνησε πολύ.
-Β.Ν.: Θα συμφωνήσω και εγώ, είναι ένας τρόπος έκφρασης το σινεμά. Όταν στη ζωή σου ψάχνεις έναν τρόπο να εκφραστείς, καταλαβαίνεις πως κάτι σε ελκύει. Έτσι, συμβαίνει και με την κινηματογραφική γλώσσα. Θέλεις να επικοινωνήσεις τις ιδέες σου με τον κόσμο. Σχετικά με αναφορές σε επιρροές, εμένα προσωπικά μου αρέσει το σινεμά είδους, το φιλμ νουάρ, η επιστημονική φαντασία, το φανταστικό, ακόμα και το πειραματικό. Από τους Έλληνες δημιουργούς, μου αρέσει πολύ ο Νίκος Νικολαΐδης. Παρακολουθώ τις τάσεις και τα ρεύματα γενικά. Μία από τις αγαπημένες μου ταινίες είναι το «Χειρόγραφο της Σαραγόσα» του Βόιτσεκ Χας. Αυτή την ταινία πραγματικά τη ζηλεύω.
Filmboy team
