Η ολοκλήρωση της προηγούμενης δεκαετίας και το Toy Story 3 σηματοδότησε άτυπα το τέλος της (πρώτης) χρυσής εποχής της Pixar.
Έκτοτε η εταιρία μας πάει 1-3, με τα Cars 2, Brave και Monsters University να απογοητεύουν όμως αμέσως μετά να έρχεται το αριστουργηματικό Inside Out, τη λούπα να ξαναρχίζει με τα The Good Dinosaur, Finding Dory και Cars 3 που πέρασαν και δεν ακούμπησαν, όμως να έρχεται το Coco και να μας ρίχνει στα πατώματα.
Όλα έδειχναν πως η ιστορία επαναλαμβάνεται με τα Incredibles 2, Toy Story 4 και Onward να ολοκληρώνουν την κακή τριπλέτα, και τώρα ήταν η ώρα της αποζημίωσης.
Τα καταφέρνει όμως το Soul;
Ο Joe Gardner εργάζεται ως αναπληρωτής καθηγητής μουσικής σε ένα δημόσιο γυμνάσιο, όμως το όνειρό του είναι να γίνει ένας μεγάλος μουσικός της τζαζ.
Μία ημέρα όμως η ζωή του θα αλλάξει για πάντα, όταν μετά από μια πρόταση για μονιμοποίηση στο σχολείο που τον αφήνει αδιάφορο, έρχεται το τηλεφώνημα από έναν παλιό του μαθητή για να αναπληρώσει τον πιανίστα στην μπάντα της μεγάλης σαξοφωνίστριας Dorothea Williams στο Half Note Club.
Στην οντισιόν, ο Joe εντυπωσιάζει τους πάντες και φεύγει ενθουσιασμένος για την ευκαιρία που θα έχει να παίξει επιτέλους σε μια μεγάλη σκηνή.
Τόσο ενθουσιασμένος που δεν βλέπει την τρύπα στο δρόμο…
Όταν ανοίγει τα μάτια του, η ψυχή του βρίσκεται στο δρόμο, στον κυλιόμενο διάδρομο πιο συγκεκριμένα, προς τον άλλο κόσμο.
Ο Joe δε μπορεί να δεχτεί πως μπορεί να πέθανε τη μέρα που κατάφερε να κάνει το όνειρό του πραγματικότητα και προσπαθεί να αποδράσει καταλήγοντας στον κόσμο της προΰπαρξης, στον κόσμο που οι ψυχές υπάρχουν και “εκπαιδεύονται” πριν οδηγηθούν σε κάποιο γήινο σώμα.
Παρά τις προσπάθειές του να βουτήξει πίσω στη Γη, ο Joe μοιάζει κολλημένος εκεί και φαίνεται πως μοναδική του λύση είναι να κάνει τον μέντορα σε μία από τις νέες ψυχές και να τη βοηθήσει να βρει την “σπίθα” της, το τελικό χαρακτηριστικό της προσωπικότητάς της ώστε να είναι έτοιμη για να περάσει στη γήινη ζωή.
Για κακή του τύχη όμως, η ψυχή 22 που του τυχαίνει είναι τόσο στραβή κι ανάποδη που ούτε οι καλύτεροι μέντορες δεν μπόρεσαν να της μεταδώσουν αυτή τη σπίθα.
Joe και 22 ξεκινούν ένα επεισοδιακό ταξίδι που τους οδηγεί στην ανακάλυψη του ίδιου του νοήματος τη ζωής.
Όλες οι ταινίες της Pixar έχουν μια πολύ ενδιαφέρουσα κεντρική ιδέα, όμως ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά που έχουν εκείνες που καταφέρνουν να ξεχωρίσουν είναι πως βρίσκουν τον τρόπο να την αναπτύξουν και σωστά, εκείνες που δεν σπαταλούν όλη τη 2η πράξη στέλνοντας τον εκάστοτε ήρωα από το ένα σκηνικό στο επόμενο, βάζοντάς τον να μπλέκεται σε απανωτές περιπετειούλες απλά για να γεμίσει ο χρόνος μέχρι αν φτάσουμε στο επόμενο plot point.
Δυστυχώς σε αυτόν τον τομέα, το Soul πιάνει πάτο, με σωρό άμορφων και κυριολεκτικά και μεταφορικά δισδιάστατων χαρακτήρων που πηγαινοέρχονται και καταστάσεων χωρίς κανένα ενδιαφέρον ούτε σεναριακό ούτε διασκεδαστικό.
Ήδη λοιπόν, όπως καταλαβαίνετε έχουμε να κάνουμε με μια ταινία με αρκετά νεκρά διαστήματα που τα 100 λεπτά διάρκειάς της μοιάζουν πολύ περισσότερα απ’ όσο περιμέναμε.
Εκεί όμως που το Soul πραγματικά σηκώνει πολύ συζήτηση είναι αυτή καθ’ αυτή η κεντρική ιδέα του και το ξεδίπλωμά της, με τον Pete Docter να κάνει το βήμα παραπάνω στο αδιαμφισβήτητο γεγονός πως πολλές (και οι καλύτερες) από τις ταινίες της Pixar απευθύνονται πρωταρχικά στο ενήλικο κοινό και μετά στα παιδιά.
Χωρίς να μπορώ να το αναλύσω πολύ αφού θα περάσω σε spoilers, η ιστορία καταπιάνεται με πολύ σοβαρά θέματα ψυχολογικής και ανθρωπολογικής φύσεως γύρω από τη ζωή και το νόημά της, κάτι που έχει ως αποτέλεσμα να έχουμε πρακτικά την πρώτη καθαρά, για να μη πω αποκλειστικά, ενήλικη ταινία της εταιρίας.
Αυτό δεν θα ήταν καθόλου κακό αν υπήρχε αυτογνωσία και το project είχε υλοποιηθεί συνολικά ως adult-oriented, δυστυχώς όμως αυτό δεν συμβαίνει με το Soul να προσπαθεί να γίνει αναίτια σαχλό με πιο χαρακτηριστική μια αφόρητη Freaky Friday υποπλοκή, να έχει παράωρα παιδικά σχεδιασμένους χαρακτήρες, που εκτός των άλλων μοιάζουν λες και τους πήραν από τα πεταμένα του Inside Out, ενώ και σεναριακά κρατάει το γνωστό διδακτικό ύφος, κάτι που σε μια παιδική ταινία είναι λίγο-πολύ ανεκτό μιας και υπάρχει πιο ξεκάθαρη άποψη περί καλού και κακού, όμως εδώ που το θέμα είμαι πολύ πιο σοβαρό, το “είναι-το-σωστό-και-έτσι-πρέπει-να-σκέφτεσαι” φινάλε αγγίζει τα όρια του εκνευριστικού.
Το Soul είναι μια Kaufman-ική υπαρξιακή δραμεντί σε συσκευασία παιδικής ταινίας κινουμένων σχεδίων και αυτή η μίξη δεν λειτουργεί καλά.
Υπερβολικά σοβαρό για τους μικρούς θεατές, υπερβολικά σαχλό και διδακτικό για τους ενήλικες, δυσκολεύομαι να το προτείνω στον οποιονδήποτε… εκτός αν μεγαλώσατε με μπεμπελάκ και Μπεργκμαν!
Αλέξανδρος Κυριαζής