Αν και η φετινή χρονιά περιγράφεται ιδανικά με την μονοτονία και την επαναληψιμότητα του Groundhog Day, αποτυπώνεται τρομακτικά εύστοχα στο Contagion, φοβίζει με τις οργουελικές ομοιότητες στο Brazil ή τις τεχνολογικές δυστοπίες του Black Mirror, υπάρχουν και κάποια πράγματα τα οποία δηλώνουν ότι η ζωή συνεχίζεται όπως και πριν.
Ή έστω προσπαθεί.
Και στα κινηματογραφικά που μας απασχολούν εδώ, πλήθος ταινιών κυκλοφόρησαν κόντρα στους περιορισμούς, είτε προλαβαίνοντας ανοιχτούς κινηματογράφους είτε ακολουθώντας διαδικτυακά μονοπάτια, θέλοντας να τονίσουν ότι η τέχνη ακόμα (και ιδίως) σε τέτοιες σκοτεινές περιόδους είναι και πρέπει να παραμένει ζωντανή, σαν φάρος που μας οδηγεί και πάλι σε μια ζωή που σχεδόν έχουμε ξεχάσει.
Έτσι και φέτος, μια δεκάδα με τις ταινίες που ξεχώρισα, παρά τις όποιες αναπόφευκτες παραλείψεις μου.
10) Μήλα
Η ταινία του Χρήστου Νίκου, με έντονες Λανθιμικές επιρροές, βάζει στο επίκεντρο μια πανδημία που προκαλεί απώλεια μνήμης.
Με πρωταγωνιστή τον πάντα εξαιρετικό Άρη Σερβετάλη, ο σκηνοθέτης «παίζει» με τη σπουδαία έννοια της μνήμης, ένα μη δεδομένο ατομικό φυλαχτό που αποτελεί απόδειξη ύπαρξης μέσα από τα μάτια μας, αλλά κουβαλάει και το βάρος αναμνήσεων που πολλοί θα ήθελαν να ξεχάσουν.
9) Onward
Η ανοιξιάτικη έκδοση της Pixar είναι ένα ιδιαίτερα συναισθηματικό ταξίδι, το οποίο οδηγεί δύο αδέρφια σε ένα φαντασμαγορικό ταξίδι, σε μια προσπάθεια επαναφοράς του νεκρού πατέρα τους για μία ημέρα στη ζωή.
Όμορφο, γλυκό και ιδιαίτερα ευαίσθητο γύρω από τις σχέσεις των δύο αδερφών, αλλά και τη (μη) σχέση με τον πατέρα τους.
8) Soul
Δεύτερη ταινία της Pixar και εδώ έχουμε άλλο ένα εμπνευσμένο animation το οποίο φέρνει στο μυαλό κάτι από το αξέχαστο Inside Out.
Αυτή τη φορά μας μεταφέρει σε πιο υπαρξιακά μονοπάτια, παρουσιάζοντας το «Πριν» και τη διαμόρφωση της κάθε ανθρώπινης ψυχής, μιλώντας για τα πιο απλά, αλλά και σημαντικά.
Τις ανθρώπινες σχέσεις, την ομορφιά του κόσμου μας, και πάνω απ’ όλα την αξιοποίηση του υπερπολύτιμου και πεπερασμένου χρόνου μας.
7) The Trial of the Chicago 7
Ο εξαιρετικός σεναριογράφος Aaron Sorkin (Social Network) αναλαμβάνοντας και χρέη σκηνοθέτη (όπως στο Molly’s Game) στήνει ένα δικαστικό δράμα το οποίο εκτυλίσσεται στα τέλη της δεκαετίας 60.
Με άμεσες συνδέσεις με τη σημερινή εποχή και τη διαχρονικά έκρυθμη κοινωνική κατάσταση στις ΗΠΑ, ο Sorkin φέρνει στο προσκήνιο την ελευθερία του λόγου, την αστυνομική βία, και τις φυλετικές ανισότητες, με ένα πλούσιο σενάριο και ένα διάσημο καστ που το υπηρετεί πιστά.
6) The Little Things
Δύο αστυνομικοί (Denzel Washington, Rami Malek) με αντίθετα βιώματα και διαφορετική επαγγελματική προσέγγιση, έρχονται αντιμέτωποι με έναν μυστηριώδη ύποπτο (Jared Leto) για μια σειρά φόνων.
Ο John Lee Hanckock στήνει ένα παλιομοδίτικο αστυνομικό θρίλερ χαμηλών ρυθμών στα πρότυπα του Seven, με μπόλικες σκοτεινές και συχνά πεσιμιστικές πινελιές σε μια (μάταιη;) προσπάθεια απόδοσης δικαιοσύνης.
5) The Father
Ο Florian Zeller, στην πρώτη του κινηματογραφική δουλειά φτιάχνει ένα ιδιαίτερα έντεχνο φιλμ το οποίο ξεφεύγει από το συνηθισμένο μελόδραμα που πιθανόν υποπτευόμαστε.
Και αυτό πετυχαίνεται με το έξυπνο στήσιμο και τις αλλαγές στα σκηνικά και στα πρόσωπα χαρακτήρων, βάζοντάς μας έτσι στο μπερδεμένο και κουρασμένο μυαλό ενός ανθρώπου που η μνήμη του τον προδίδει σταδιακά, και σε δεύτερο βαθμό με τον σπουδαίο Anthony Hopkins με μια ολοκληρωτική και σαρωτική ερμηνεία.
4) Another Round
Μια ομάδα φίλων εφαρμόζουν στην πράξη τη θεωρία, σύμφωνα με την οποία οι άνθρωποι γεννιούνται με έλλειμμα αλκοόλ στο αίμα τους.
Οπότε… αρχίζουν να πίνουν.
Ο Thomas Vinterberg μετά το σπουδαίο Hunt ενώνει ξανά τις δυνάμεις του με τον υπέροχο Mads Mikkelsen, σε μια ταινία - κοινωνικό πείραμα με αναμενόμενη μεν πορεία, αλλά πάνω απ’ όλα γεμάτη συντροφικότητα και ευαισθησία στις διαπροσωπικές σχέσεις των πρωταγωνιστών, καταλήγοντας σε μια εντυπωσιακή χορογραφία του Mikkelsen και ένα φινάλε - έκρηξη συναισθημάτων.
3) Promising Young Woman
Μια ταινία γυναικείας εκδίκησης που φέρνει την πρωταγωνίστρια κόντρα στο παρελθόν της, σε μια προσπάθεια να αποδώσει μόνη της δικαιοσύνη σε έναν άνισο και ανδροκρατούμενο ακόμα κόσμο.
Σκηνοθετικό ντεμπούτο για την Emerald Fennell που αξιοποιεί στο έπακρο μια εκρηκτική Carey Mulligan (Drive) στον πρώτο ρόλο, και βασιζόμενη σε ένα ευφάνταστο κατά σημεία σενάριο δημιουργεί μια από τις ευχάριστες εκπλήξεις τις φετινής χρονιάς.
2) Sound of Metal
Όταν ένας ντράμερ χάνει ξαφνικά την ακοή του, η ζωή του αλλάζει ολοκληρωτικά.
Κάπου εκεί καλείται να αναζητήσει έναν νέο τρόπο για να συνεχίσει να επικοινωνεί.
Αλλά και κάπου εκεί ανακαλύπτει ακόμα περισσότερα για τη ζωή και τον εαυτό του.
Μια ταινία του Darius Marder που μεταδίδει αισιοδοξία μέσα από τη σκληράδα της, πρεσβεύοντας ότι δεν υπάρχουν άνθρωποι με μειονεκτήματα, απλά με διαφορετικές ικανότητες.
Υπέροχος ο Riz Ahmed (Nightcrawler) στον πρώτο ρόλο, συγκινητικός ο Paul Raci δίπλα του, αλλά πραγματικός πρωταγωνιστής ο ήχος και η έλλειψή του σε μια απρόσμενα δυνατή ταινία.
1) Nomadland
Η ζωή των νομάδων της σύγχρονης Αμερικής μέσα από τα μάτια μιας γυναίκας που έχει χάσει την κατοικία της, και πλέον με σπίτι το φορτηγάκι της περιδιαβαίνει μακριά από τον (υπερ)καταναλωτικό τρόπο ζωής.
Η Chloe Zhao (The Rider) με ντοκιμαντερίστικη ματιά αποτυπώνει τη ζωή των απόκληρων μια κοινωνίας η οποία, αν δεν υποταχθείς στις απαιτήσεις της, σε εξοστρακίζει βάναυσα.
Ιδανική πρωταγωνίστρια η Frances McDormand με μια ολοζώντανη ερμηνεία που αποτυπώνει συναίσθημα σε κάθε κουβέντα και κάθε μειδίαμα.
Μια σίγουρα ξεχωριστή, μυσταγωγική κατά διαστήματα, κινηματογραφική εμπειρία.
Γιώργος Νυκταράκης