Το 2015, ένας 19χρονος φοιτητής του Stanford βίασε μια 22χρονη συμφοιτήτριά του ενώ εκείνη ήταν αναίσθητη.
Ο νεαρός συνελήφθη, δικάστηκε και καταδικάστηκε… σε έξι μήνες φυλάκισης, από τους οποίος εξέτισε μόνο τους τρεις και πριν το καταλάβει ήταν και πάλι ελεύθερος.
Οι καθηγητές του τον χαρακτήριζαν ως έναν “πολλά υποσχόμενο νεαρό”, ακόμα και μετά τη καταδίκη του, σχεδόν προσπερνώντας το αδίκημα.
Εμπνευσμένη από αυτό το συμβάν, η Emerald Fennell, Αγγλίδα ηθοποιός με αρκετές τηλεοπτικές και κινηματογραφικές συμμετοχές (The Crown, Anna Karenina) χωρίς όμως μεγάλες προσωπικές επιτυχίες, που προσφάτως έγινε γνωστότερη ως συν-σεναριογράφος του Killing Eve, είχε την ιδέα του Promising Young Woman.
Διαβάζοντας το σενάριο μονάχα της εισαγωγικής σκηνής, η εταιρία παραγωγής της Margot Robbie, LuckyChap το αγόρασε και έδωσε την ευκαιρία στην Fennell να το υλοποιήσει.
Τρία περίπου χρόνια αργότερα, η ταινία βρίσκεται σχεδόν σε όλες τις λίστες με τις καλύτερες του 2020, έχοντας κερδίσει και πέντε υποψηφιότητες για Όσκαρ.
Πάμε να δούμε γιατί τις αξίζει και με το παραπάνω…
Η Cassie Thomas είναι μια 30αρα γυναίκα που μοιάζει να έχει κυριολεκτικά πατήσει παύση τη ζωή της.
Πριν χρόνια παράτησε την ιατρική σχολή, ζει ακόμα στο σπίτι των γονιών της και εργάζεται ως σερβιτόρα σε ένα μικρό καφέ.
Αιτία αυτού είναι ένα τραυματικό συμβάν, όταν ήταν ακόμα φοιτήτρια, η καλύτερή της φίλη έπεσε θύμα βιασμού ενώ ήταν αναίσθητη, ξεφτιλίστηκε, χωρίς κανέναν να πληρώνει γι’ αυτό, με αποτέλεσμα να αφαιρεί την ίδια της τη ζωή.
Μοναδική της “ασχολία”, να πηγαίνει το βράδυ σε διάφορα μπαρ, να το παίζει μεθυσμένη, ψαρεύοντας “αρπακτικά” που προσπαθούν να την εκμεταλλευτούν, ξεμπροστιάζοντάς τους!
Όταν κατά τύχη μαθαίνει πως ο βιαστής της φίλης της επέστρεψε στη πόλη και μάλιστα ετοιμάζεται να παντρευτεί, αποφασίζει πως ήρθε η ώρα να πάρει την εκδίκησή της και καταστρώνει ένα ιδιοφυές σχέδιο…
Όπως λέει και ένα viral meme που θα έπρεπε να γίνει αφίσα, για ένα βιασμό φταίει πάντα 0% το προκλητικό ντύσιμο του θύματος, 0% η προκλητική συμπεριφορά του, 0% το αλκοόλ και οι ουσίες που μπορεί να έχει καταναλώσει και 100% ο βιαστής.
Με το Promising Young Woman, η Fennell αποδομεί τη λεγόμενη rape culture στήνοντας μία pop-revenge ταινία που καταφέρνει ταυτόχρονα και να ψυχαγωγήσει και να διασκεδάσει.
Η Fennell έχει γράψει ένα ευφυέστατο σενάριο που -χωρίς ίχνος exposition- περιγράφει τη ψυχολογική κατάσταση ενός έμμεσου θύματος ενός βιασμού, ενώ παράλληλα ξεδιπλώνει μια σειρά σχεδόν απολαυστικών εκδικητικών κινήσεων.
Το μεγάλο κατόρθωμά του είναι ο τρόπος που η ιστορία διαχωρίζεται από μια “αρσενική” ταινία εκδίκησης, με την Cassie να μη γίνεται μια vigilante, να μην παίρνει τ’ όπλο της και αρχίζει να θερίζει, αλλά να θέλει απλά να δώσει ένα μάθημα, να διδάξει στους υπεύθυνους για το θάνατο της φίλης της πως είναι να βρίσκονται στη θέση της, και παρ’ όλ’ αυτά, οι γύρω της να την χαρακτηρίζουν ως psycho bitch!
Απλά προσκυνώ!
Η μοναδική μου ένσταση εντοπίζεται στο φινάλε και στην τροπή που παίρνει η ιστορία σε αυτό, η οποία μοιάζει να προσπαθεί υπερβολικά να γίνει κάτι διαφορετικό, ίσως και να σοκάρει, και ομολογώ πως με “έχασε”, αφήνοντας μια ελαφρώς πικρή γεύση.
Σκηνοθετικά ως απόπειρα μιας δημιουργού που παρουσιάζει τη πρώτη της κινηματογραφική ταινία και στο παρελθόν είχε μόνο ένα short, η Emerald Fennell ήταν πραγματικά αψεγάδιαστη, όμως για να γίνω και λίγο αυστηρός, δεν βρήκα κάτι τόσο εντυπωσιακό ώστε να δικαιολογείται η υποψηφιότητά της για Όσκαρ.
Αντιθέτως, απόλυτα δικαιολογημένη ήταν η υποψηφιότητα της Carey Mulligan (The Dig) σε μια υπέροχη poker face ερμηνεία που υπηρετεί στο έπακρο το σενάριο, με την ταλαντούχα ηθοποιό να έχει την “ατυχία” του πολύ μεγάλου ανταγωνισμού στη κατηγορία, και γι’ αυτό δυστυχώς δύσκολα θα κατακτήσει το αγαλματάκι, χωρίς φυσικά αυτό να μειώνει στο ελάχιστο την αξία της.
Το Promising Young Woman αποτυπώνει και αποτελειώνει με έναν σκληρό και ταυτόχρονα pop τρόπο τις εμετικές νοοτροπίες γύρω από το βιασμό, χωρίς να γίνεται σεξιστική ή διδακτική, έχει σεμιναριακή πλοκή, μια καταπληκτική πρωταγωνιστική ερμηνεία και απλά είναι μία από τις καλύτερες ταινίες της χρονιάς.
Αλέξανδρος Κυριαζής